ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੀ ਗੱਠ
ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੀ ਗੱਠ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਰਲ ਭਰਪੂਰ ਸੈਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਠਾ ਦੇ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕਦੀ ਕਦਾਈਂ ਉਹ ਪੇਟ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੱਠਾ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਦਰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਲਟੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[1]
| ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੀ ਗੱਠ | |
|---|---|
 | |
| ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੱਠ ਦੀ ਤਸਵੀਰ | |
| ਵਿਸ਼ਸਤਾ | ਗਾਇਨਕੋਲੋਜੀ |
| ਲੱਛਣ | ਕੋਈ ਨਹੀਂ, ਪੇਟ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ[1] |
| ਗੁਝਲਤਾ | ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੀ ਗੱਠ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ, ਅੰਡਕੋਸ਼ ਮਰੋੜ[1] |
| ਕਿਸਮ | ਫੋਲਿਕਲਰ ਗੱਠ, corpus luteum cyst, cysts due to endometriosis, dermoid cyst, cystadenoma, ਅੰਡਕੋਸ਼ ਕੈਂਸਰ[1] |
| ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ | ਅਲਟਰਾਸਾਉਂਡ[1] |
| ਬਚਾਅ | ਹਾਰਮੋਨਲ ਜਮਾਂਦਰੂ ਨਿਯੰਤਰਨ[1] |
| ਇਲਾਜ | Conservative management, pain medication, surgery[1] |
| Prognosis | Usually good[1] |
| ਅਵਿਰਤੀ | ਮਹਾਵਾਰੀ ਰੁਕਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 8% ਲੱਛਣ[1] |
ਬਹੁਤੇ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੀਆਂ ਗੱਠਾ ਓਵੂਲੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ, ਜੋ ਫੋਲੀਕੁਪਲਰ ਸਿਸਟਿਸ ਜਾਂ ਕੋਰਪਸ ਲੂਟੇਅਮ ਸਿਸਟਿਸ ਹਨ। ਦੂਜੀ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਂਡੋਮੈਟ੍ਰ੍ਰਿਸਟਸ, ਡਰਮੌਇਡ ਸਿਸਟਿਸ ਅਤੇ ਸਿਸਟਿਸਨਾਡਾਟਾਡਾਮਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕਈ ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਠਾ ਪੌਲੀਸਿਸਟਿਕ ਓਵਰੀਅਨ ਸਿੰਡਰੋਮ ਵਿੱਚ ਦੋ ਅੰਡਕੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੈਲਵਿਕ ਇਨਫਲੈਮਟਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਗੱਠਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ, ਗੱਠਾ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਰੂਪ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਿਦਾਨ ਇੱਕ ਮਿਸ਼੍ਰਿਤ ਪੜਤਾਲ ਦੁਆਰਾ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਹੋਰ ਵੇਰਵੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋਰ ਟੈਸਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਅਕਸਰ, ਗੱਠਾ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਦਰਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ (ਅਸੀਟਾਮਿਨੋਫ਼ਿਨ) ਜਾਂ ਇਬੂਪ੍ਰੋਫ਼ੇਨ ਵਰਗੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਰਮੋਨਲ ਜਮਾਂਦਰੂ ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗੱਠਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਕਸਰ ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੌਜੂਦਾ ਗੱਠਾ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਬੂਤ ਸੰਚਾਲਨ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।[2] ਜੇ ਉਹ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਵੱਡੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਸਧਾਰਨ ਦਿਖਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦਰਦ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਦੁਆਰਾ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਠਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਕਰੀਬਨ 8% ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੱਠਾ ਲਗਭਗ 16% ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣ ਤਾਂ ਕੈਂਸਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[3]
ਚਿੰਨ੍ਹ ਅਤੇ ਲੱਛਣ
ਸੋਧੋਹੇਠ ਦਰਜ ਕੁਝ ਜਾਂ ਸਾਰੇ ਲੱਛਣ ਮੌਜੂਦ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਲੱਛਣ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ:
- ਪੇਟ ਦਰਦ। ਪੇਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਰਦ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੰਭੋਗ ਦੌਰਾਨ।
- ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਖ਼ੂਨ। ਮਹਾਵਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂ ਛੇਤੀ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਜਾਂ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਦਰਦ; ਅਨਿਯਮਿਤ ਦੌਰ, ਜਾਂ ਅਸਧਾਰਨ ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਖੂਨ।
- ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨਤਾ, ਉਦਾਸੀ, ਦਬਾਅ, ਸੋਜ।
- ਜਦੋਂ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੱਠ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪੇਟ ਦੇ ਨਿਚਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਅਚਾਨਕ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਫਰੀਕੁਇੰਸੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਜ ਆਸਾਨੀ ਆਉਣਾ ਹੈ (ਅਜਿਹੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਨ ਲਈ ਅਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਖਾਲੀ ਬਲੈਡਰ), ਜ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਟੱਟੀ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ' ਤੇ ਦਬਾਅ ਤੇੜੇ ਪੇਡ ਵਿਵਗਆਨ.
- ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਲੱਛਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ
- ਕੱਚਾ ਜੀਅ ਜਾਂ ਉਲਟੀ
- ਵੱਧਦਾ ਭਾਰ
ਨਿਦਾਨ
ਸੋਧੋ
ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੀ ਗੱਠਾ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਲਟਰਾਸਾਉਂਡ, ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਜਾਂ ਐੱਮ.ਆਰ.ਆਈ ਦੁਆਰਾ ਨਿਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਲੀਨੀਕਲ ਪ੍ਰਸਤੁਤੀ ਅਤੇ ਐਂਡੋਕ੍ਰਿਨੋਲੋਜਿਕ ਜਾਂਚਾਂ ਨਾਲ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 "Ovarian cysts". Office on Women's Health. November 19, 2014. Archived from the original on 29 June 2015. Retrieved 27 June 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Grimes, DA; Jones, LB; Lopez, LM; Schulz, KF (29 April 2014). "Oral contraceptives for functional ovarian cysts". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4 (4): CD006134. doi:10.1002/14651858.CD006134.pub5. PMID 24782304.
- ↑ Mimoun, C; Fritel, X; Fauconnier, A; Deffieux, X; Dumont, A; Huchon, C (December 2013). "[Epidemiology of presumed benign ovarian tumors]". Journal de Gynecologie, Obstetrique et Biologie de la Reproduction. 42 (8): 722–9. doi:10.1016/j.jgyn.2013.09.027. PMID 24210235.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ| ਵਰਗੀਕਰਣ | |
|---|---|
| ਬਾਹਰੀ ਸਰੋਤ |