ਅੱਲ੍ਹਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾਈ ਬਾਈ (1 ਫਰਵਰੀ 1902 - 3 ਨਵੰਬਰ 1992) ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜ ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਲੋਕ ਗਾਇਕਾ ਸੀ।

ਅੱਲ੍ਹਾ ਜਿਲਈ ਬਾਈ ਦੀ ਤਸਵੀਰ 2003 ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਮੋਹਰ 'ਤੇ

ਗਾਇਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਬੀਕਾਨੇਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਅੱਲ੍ਹਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾਈ ਨੇ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਗਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਤਾਦ ਹੁਸੈਨ ਬਖ਼ਸ਼ ਖਾਨ ਤੋਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਚਨ ਮਹਾਰਾਜ ਤੋਂ ਗਾਉਣਾ ਸਿੱਖਿਆ। ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਭਰਪੂਰ ਇੱਕ ਨਿਮਰ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ।

ਉਹ ਮਾਂਡ, ਠੁਮਰੀ, ਖਿਆਲ ਅਤੇ ਦਾਦਰਾ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਸਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਟੁਕੜਾ ਕੇਸਰਿਆ ਬਾਲਮ ਹੈ। 1982 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਲਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ,[1] ਜੋ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ 1988 ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਲਈ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Padma Shri Awardees. india.gov.in

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ਸੋਧੋ