ਆਇਡਿੰਗ ਝੀਲ
ਆਇਡਿੰਗਕੋਲ ( ਉਇਗ਼ੁਰ : ئايدىڭكۆل , Айдиңкөл , Aydingköl ), ਆਇਡਿੰਗਕੁਲ (ਮੰਗੋਲ) ਜਾਂ ਆਇਡਿੰਗ ( Chinese: 艾丁湖; pinyin: Àidīng Hú ) ਤਰਪਾਨ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਉਈਗਰ ਆਟੋਨੋਮਸ ਰੀਜਨ, ਪੀਆਰ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਝੀਲ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ 154 ਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ, ਇਹ ਚੀਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨੀਵਾਂ ਬਿੰਦੂ ਹੈ।[1] ਇਹ ਝੀਲ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੱਕ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਥੇ ਬਹੁਤ ਚਿੱਕੜ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨ ਹੈ।[2]
| ਆਇਡਿੰਗ ਝੀਲ | |
|---|---|
 Stele at Aydingkol | |
| Lua error in ਮੌਡਿਊਲ:Location_map at line 522: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/China Xinjiang Bayingolin" does not exist. | |
| ਸਥਿਤੀ | ਟਰਫਾਨ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਉਈਗਰ ਆਟੋਨੋਮਸ ਰੀਜਨ |
| ਗੁਣਕ | 42°39′27″N 89°16′14″E / 42.65750°N 89.27056°E |
| ਮੂਲ ਨਾਮ | |
| ਵ੍ਯੁਪੱਤੀ | Moon Lake in Uyghur |
| Basin countries | China |
| Surface elevation | −154 m (−505 ft) |
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਆਇਡਿੰਗ ਝੀਲ ਨੂੰ ਜੂਏਲੂਓਵਨ (觉洛浣) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਇਘੁਰ ਤੋਂ ਆਏ ਨਾਮ ਅਇਡਿੰਗਕੋਲ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਚੰਨ ਝੀਲ", ਝੀਲ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਚਿੱਟੇ ਲੂਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਚਮਕਦਾਰ ਚੰਦ ਦੀ ਦਿੱਖ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਭੂਗੋਲ
ਸੋਧੋਇਹ ਝੀਲ ਤਰਪਾਨ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਤਰਪਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 35 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਤੱਕ, ਝੀਲ 40 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ; ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣੀ ਸਪੇਨ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ; ਅਤੇ ਝੀਲ ਦਾ ਕੁੱਲ ਖੇਤਰਫਲ 200 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਹ ਝੀਲ 249 ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਇੱਕ ਓਰੋਜਨੀ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਬਣੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਲਗਭਗ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅੰਦਰਲੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਘੇਰਾ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠਿਆ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ। 1948 ਦੀ ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਝੀਲ ਦਾ ਬੇਸਿਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਤੋਂ ਪਿਘਲੇ ਹੋਏ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੂਰਕ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ; ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘੱਟ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਉੱਚਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਖੇਤੀ ਲਈ ਸਿੰਚਾਈ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਸ਼ਪੀਕਰਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ। ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਝੀਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ 1958 ਤੱਕ ਝੀਲ ਸਿਰਫ 22 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈ, ਜਿਸਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਲਗਭਗ 0.8 ਮੀਟਰ ਸੀ। 2000 ਤੱਕ, ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਚਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਝੀਲ ਦਾ ਪੂਰਾ ਖੇਤਰ ਇੱਕ ਖਾਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਝੀਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਗਾਦ ਦੀ ਦਲਦਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸੀ ਪੰਛੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਤਿੱਖੀ ਧੁੱਪ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਮਿਰਜ਼ੇ ਅਕਸਰ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋ- ਚੀਨ ਦੇ ਅਤਿਅੰਤ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Mackerras, Colin; Yorke, Amanda (1991). The Cambridge handbook of contemporary China. Cambridge University Press. p. 192. ISBN 0-521-38755-8. Retrieved 2008-06-04.
+Aydingkol.
- ↑ Murray, Geoffrey; Cook, Ian G. (2002). Green China: Seeking Ecological Alternatives. Routledge. p. 4. ISBN 0-7007-1703-X. Retrieved 2008-06-04.