ਇਬਰਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਯਰੂਸ਼ਲਮ
ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਇਬਰਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਹਿਬਰੂ: האוניברסיטה העברית בירושליםהאוניברסיטה העברית בירושליםਹਿਬਰੂ: האוניברסיטה העברית בירושלים, Ha-Universita ha-Ivrit bi-Yerushalayim; Arabic: الجامعة العبرية في القدس, Al-Jami'ah al-Ibriyyah fi al-Quds; abbreviated HUJI)ਹੀਬਰਿਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਬਣੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਰਾਜ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ 30 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 1918 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਜਰੂਸਲਮ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਕੈਂਪਸ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਯਹੂਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਇਸ ਦੇ ਐਡਮੰਡ ਜੇ. ਸੇਫਰਾ ਗਿਵਾਨਟ ਰਾਮ ਕੈਂਪਸ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।[2] ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਯਹੂਦੀ ਅਧਿਐਨ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਇਸ ਦੇ ਐਡਮੰਡ ਜੇ. ਸੇਫਰਾ ਗਿਵਾਟ ਰਾਮ ਕੈਂਪਸ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।
האוניברסיטה העברית בירושלים الجامعة العبرية في القدس | |
| ਤਸਵੀਰ:Hebrew University new Logo 2.svg | |
| ਕਿਸਮ | ਪਬਲਿਕ ਰਿਸਰਚ |
|---|---|
| ਸਥਾਪਨਾ | 24 ਜੁਲਾਈ 1918 |
| Endowment | ਯੂਐਸ$471 ਮਿਲੀਅਨ (2015)[1] |
| ਪ੍ਰਧਾਨ | ਐਸ਼ਰ ਕੋਹਨ |
| ਰੈਕਟਰ | ਬਰਾਕ ਮੇਦੀਨਾ |
| ਵਿਦਿਆਰਥੀ | 23,000 |
| ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੂਏਟ]] | 12,500 |
| ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ]] | 5,000 |
| 2,200 | |
| ਟਿਕਾਣਾ | , |
| ਕੈਂਪਸ | ਅਰਬਨ |
| ਛੋਟਾ ਨਾਮ | ਹਿਬਰੂ ਯੂ, HUJI |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | huji.ac.il |
| ਤਸਵੀਰ:Hebrew University new Logo vector.svg | |
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ 5 ਇਲਹਾਕ ਸਿੱਖਿਆ ਹਸਪਤਾਲ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਦਸਾਹ ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀਆਂ 7 ਫੈਕਲਟੀਆਂ, 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ 315 ਅਕਾਦਮਿਕ ਵਿਭਾਗ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰੀ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਇਬਰਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ।[when?]
ਗਵਰਨਰਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਐਲਬਰਟ ਆਇਨਸਟਾਈਨ, ਸਿਗਮੰਡ ਫਰਾਇਡ, ਮਾਰਟਿਨ ਬੂਬਰ ਅਤੇ ਚਾਈਮ ਵਾਈਜਮਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਚਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਬਰਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪੂਰਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ। 2017 ਤਕ, 15 ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ, 2 ਫੀਲਡਜ਼ ਮੈਡਲਿਸਟ, ਅਤੇ 3 ਟਿਉਰਿੰਗ ਐਵਾਰਡ ਜੇਤੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋ
ਜ਼ਾਇਨਿਸਟ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਇੱਕ ਯਹੂਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਹੋਵੇਵੀ ਜ਼ਿਓਨ ਸਮਾਜ ਦੀ ਕਾਟੋਵਿੱਜ਼ (ਕੇਟੋਵਿਸ) ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ 1884 ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਨੀਂਹਪੱਥਰ 24 ਜੁਲਾਈ, 1918 ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੱਤ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1925 ਨੂੰ, ਸਕੋਰਪਸ ਪਹਾੜੀ ਤੇ ਇਬਰਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕੈਂਪਸ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਗਮ ਨਾਲ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀ ਜਗਤ ਦੇ ਨੇਤਾ, ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਜਨ-ਹਸਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈਆਂ, ਅਤੇ ਬ੍ਰੋਲਫੋਰ ਦਾ ਅਰਲ, ਵਿਸਕਾਉਂਟ ਅਲੇਨਬੀ ਅਤੇ ਸਰ ਹਰਬਰਟ ਸਮੂਏਲ ਸਮੇਤ ਬਰਤਾਨਵੀ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਚਾਂਸਲਰ ਜੂਲੀਆ ਮਗਨੇਸ ਸੀ।
1947 ਤਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਮਈ 1949 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਸਕੂਲ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 1949 ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਇੱਕ ਫੈਕਲਟੀ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1952 ਵਿੱਚ ਇਹ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ 1940 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੰਸਥਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੈਕਲਟੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ।[3]
1948 ਦੇ ਅਰਬੀ-ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਜੰਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਦੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ-ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾ ਰਹੇ ਕਾਫ਼ਲਿਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[4] ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਅਰਬ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੇ ਆਗੂ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਰ ਹੁਸੈਨੀ ਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹਦੱਸਹ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, "ਜੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।" [5] ਹਦੱਸਾ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਫਲੇ ਦੇ ਕਤਲੇਆਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਨਰਸਾਂ ਸਮੇਤ 79 ਯਹੂਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਮਾਊਂਟ ਸਕੌਰਪੁਸ ਕੈਂਪਸ ਨੂੰ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਤੋਂ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6] ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੈਨਿਕ ਜੈਕ ਚਰਚਿਲ ਨੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ 700 ਯਹੂਦੀ ਡਾਕਟਰਾਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਤਾਲਮੇਲ ਕੀਤਾ ਸੀ।[7]
ਜਦੋਂ ਜੌਰਡਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਾਊਟ ਸਕੌਪੁਸ ਤੱਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਕੈਂਪਸ ਪੱਛਮੀ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਗਿਵਾਤ ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਨ 1958 ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਤਰਿਮ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ 40 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਾਸਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[8]
ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ
ਸੋਧੋਯਹੂਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਇਬਰਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪੁਸਤਕ ਅਤੇ ਖਰੜਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। 1892 ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ, 1920 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ਜਨਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਹੋਰ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ। ਹਿਬਰੂ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਜੁਡੇਈਕਾ ਦਾ ਇਸ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਾਮੱਗਰੀਆਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਾਮੱਗਰੀਆਂ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੈਕਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ 50 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਲੱਖਣ ਹਨ।
ਆਪਣੀ ਵਸੀਅਤ ਵਿੱਚ, ਐਲਬਰਟ ਆਇਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਇਬਰਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਕਾਗ਼ਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਾਪੀਰਾਈਟ ਦੇ ਦਿੱਤੇ। ਐਲਬਰਟ ਆਇਨਸਟਾਈਨ ਆਰਕਾਈਵ ਵਿੱਚ ਕੁਝ 55,000 ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ।[9] ਮਾਰਚ, 2012 ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਪੂਰੇ ਆਰਕਾਈਵ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਹੋਰ ਅਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।[10][11][12] ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਨੋਟ ਅਤੇ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਪੱਤਰ ਸਾਮਲ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਐਲਸਾ ਆਇਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਪੱਤਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਦਰਜਾਬੰਦੀ
ਸੋਧੋਵਿਸ਼ਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਹੀਬਰਿਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਉੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ,ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ 59 ਵੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ 33 ਵਾਂ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ 76 ਵੇਂ ਅਤੇ 100 ਵੇਂ ਵਿਚਕਾਰ, ਅਤੇ ਵਪਾਰ / ਅਰਥ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ 51 ਤੋਂ 75 ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਤੇ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ,ਵਰਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਰੈਂਕਿੰਗਜ਼ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੀਬਰਿਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ 23 ਵਾਂ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਸ਼ਵਵਿਜ਼ਨਸਰੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰਲੇ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਰਹੀ। 2015 ਵਿੱਚ,ਵਰਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਰੈਂਕਿੰਗਜ਼ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੀਬਰਿਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ 23 ਵਾਂ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਸ਼ਵਵਿਜ਼ਨਸਰੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰਲੇ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਰਹੀ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ President’s Report 2015 Archived 2016-10-14 at the Wayback Machine., Hebrew University of Jerusalem
- ↑ "The Hebrew University of Jerusalem – About". Huji.ac.il. Retrieved September 6, 2011.
- ↑ Weitz, Yechiam (March 15, 2011). "The subversives on the hill". Haaretz. Archived from the original on ਮਈ 3, 2008. Retrieved September 6, 2011.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ The Palestine Post, April 14, 1948, p. 3
- ↑ 'Husseini Threatens Hadassah', The Palestine Post, March 18, 1948, p. 1
- ↑ Victims of Hadassah massacre to be memorialized Archived 2012-05-30 at Archive.is, Judy Siegel-Itzkovich, Jerusalem Post, April 7, 2008.
- ↑ "Fighting Jack Churchill Survived A Wartime Odyssey Beyond Compare". Wwiihistorymagazine.com. 1941-12-27. Archived from the original on 2013-09-17. Retrieved 2014-03-08.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Sela, Shimrit (March 15, 2011). "Albert Einstein's bequest to the Hebrew University". Haaretz. Retrieved September 6, 2011.[permanent dead link][permanent dead link]
- ↑ Rabinovitch, Ari (March 20, 2012). "Einstein the scientist, dreamer, lover: online". Reuters. Archived from the original on ਮਾਰਚ 20, 2012. Retrieved March 20, 2012.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Einstein papers to go digital on the Web". Space Daily. March 19, 2012. Retrieved March 20, 2012.
- ↑ Doyle, Carmel (March 20, 2012). "University digitises Einstein archives via new website". Silicon Republic. Retrieved March 20, 2012.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.