ਉਕਾਈ ਡੈਮ
ਤਾਪਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਰ ਬਣਿਆ ਉਕਾਈ ਡੈਮ, ਸਰਦਾਰ ਸਰੋਵਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਜਰਾਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜਲ ਭੰਡਾਰ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਵੱਲਭ ਸਾਗਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 1972 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਡੈਮ ਸਿੰਚਾਈ, ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹ ਕੰਟਰੋਲ ਲਈ ਹੈ। ਲਗਭਗ 62,255 km2 ਦੇ ਕੈਚਮੈਂਟ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 52,000 ਹੈਕਟੇਅਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਭਾਖੜਾ ਨੰਗਲ ਡੈਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਈਟ ਸੂਰਤ ਤੋਂ 94 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਇਹ ਬੰਨ੍ਹ ਇੱਕ ਮਿੱਟੀ-ਕਮ-ਚਿਣਾਈ ਵਾਲਾ ਬੰਨ੍ਹ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕੰਧ 4,927 ਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਿੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹ 105.156 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਚਿਣਾਈ ਬੰਨ੍ਹ ਮੀਟਰ ਉੰਚਾ ਹੈ। ਡੈਮ ਦੀ ਖੱਬੀ ਕੰਢੇ ਵਾਲੀ ਨਹਿਰ 1,5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ 2 ਦੇ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸੱਜੀ ਨਹਿਰ 2,275 ਕਿਲੋਮੀਟਰ 2 ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।[1]
ਬਡ਼ੌਦਾ ਦੇ ਗਾਇਕਵਾਡ਼ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਵਾਜਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹਾ ਇਸ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2]
ਉਕਾਈ ਹਾਈਡ੍ਰੋ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸੋਧੋ
ਇੱਥੇ ਚਾਰ ਹਾਈਡ੍ਰੋ ਟਰਬਾਈਨ ਇਕਾਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸਥਾਪਿਤ ਸਮਰੱਥਾ 75 ਮੈਗਾਵਾਟ ਹੈ। ਉਪਰੋਕਤ ਸਾਰੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਬੀ. ਐੱਚ. ਈ. ਐੱਲ. ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਕਾਈਆਂ 1 ਤੋਂ 4 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਹਨ: 8 ਜੁਲਾਈ 1974,13 ਦਸੰਬਰ 1974,22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1975 ਅਤੇ 4 ਮਾਰਚ 1976।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ਸੋਧੋ
- ਸਰਦਾਰ ਸਰੋਵਰ ਡੈਮ
- ਤਾਪੀ ਉੱਤੇ ਵਾਇਰ-ਕਮ ਕੌਜ਼ਵੇ
- ਸੋਨਗਡ਼ ਕਿਲ੍ਹਾ
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ "Water Resources Projects in the Tapi Basin". Archived from the original on 2016-04-13. Retrieved 2 February 2014.
- ↑ Bhatt, Himansshu (8 June 2016). "Submerged fort emerges from low water of Ukai reservoir | Surat News - Times of India". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 21 June 2019.