ਉਰਸੁਲਾ ਕੇ. ਲੇ ਗੁਇਨ
ਉਰਸੁਲਾ ਕੇ. ਲੇ ਗੁਇਨ[1] (21 ਅਕਤੂਬਰ, 1929 - ਜਨਵਰੀ 22, 2018) ਇੱਕ ਅਮੈਰੀਕਨ ਲੇਖਕ ਸੀ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਹੈਨੀਸ਼ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਲਪਨਾ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ, ਅਤੇ ਅਰਥਸੀ ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਲੜੀ ਸਮੇਤ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਗਲਪਾਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1959 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ ਲਗਭਗ ਸੱਠ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਘਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ, ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਨਾ, ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀਹ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾਵਲ ਅਤੇ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਨ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਲਪਨਾ ਦੇ ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਅਕਸਰ ਵਰਣਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ, ਲੇ ਗੁਇਨ ਨੂੰ "ਅਮਰੀਕੀ ਪੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਅਵਾਜ਼" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[2] ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ "ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਵਲਕਾਰ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਵੇਗੀ।[3]
ਲੇ ਗੁਇਨ ਦਾ ਜਨਮ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਬਰਕਲੇ ਵਿੱਚ ਲੇਖਕ ਥੀਓਡੋਰਾ ਕ੍ਰੋਬੇਰ ਅਤੇ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਲਫਰੇਡ ਲੂਯਿਸ ਕ੍ਰੋਬੇਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਫ੍ਰੈਂਚ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲ ਗਿਨ ਨੇ ਡਾਕਟਰੇਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਪਰੰਤੂ ਇਹਨਾਂ ਨੇ 1953 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਚਾਰਲਸ ਲੇ ਗੁਇਨ ਨਾਲ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ 1950 ਵਿਆਂ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਸਮਾਂ ਲਿਖਣਾ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਏ ਵਿਜ਼ਰਡ ਆਫ਼ ਅਰਥਸੀ (1968) ਅਤੇ ਦਿ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੀ ਡਾਰਕਨੇਸ (1969) ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੈਰਲਡ ਬਲੂਮ ਨੇ ਉਸਦਾ ਮਹਾਨ ਰਚਨਾ ਦੱਸਿਆ ਹੈ।[2] ਬਾਅਦ ਵਾਲੀਅਮ ਲਈ, ਲੀ ਗੁਇਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਨਾਵਲ ਲਈ ਹੂਗੋ ਅਤੇ ਨੇਬੂਲਾ ਦੋਨੋਂ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ, ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰਥਸੀਆ ਜਾਂ ਹੈਨੀਸ਼ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਕਾਰਜ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ; ਹੋਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਓਰਸੀਨੀਆ ਦੇ ਕਾਲਪਨਿਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਜਾਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ, ਤਾਓਇਜ਼ਮ, ਨਾਰੀਵਾਦ ਅਤੇ ਕਾਰਲ ਜੰਗ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦਾ ਸਭ ਨੇ ਲੀ ਗੁਇਨ ਦੇ ਕੰਮ ਉੱਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਨਾਟਕ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਦੀਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਬਾਰੇ ਤਾਓਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੇ ਗੁਇਨ ਅਕਸਰ ਖਾਸ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਕਥਾਵਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰੋਪਸ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸਦੀ ਅਰਥਸੀਆ ਵਿੱਚ ਹਨੇਰੇ-ਚਮੜੀ ਵਾਲੇ ਨਾਟਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੁਆਰਾ, ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੀਬ ਸ਼ੈਲੀਵਾਦੀ ਜਾਂ ਢਾਂਚਾਗਤ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਥੀਮ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ, ਯੌਨਤਾ, ਅਤੇ ਉਮਰ ਦੇ ਆਉਣ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਲਪਿਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਟੋਪੀਅਨ ਨਾਵਲ "ਦਿ ਡਿਸਪੋਸੈਸਡ" (1974)।
ਲੇ ਗੁਇਨ ਦੀ ਲਿਖਤ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਕਲਪਨਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਧਿਆਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਅਨੇਕਾਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਹੁਗੋਸ, ਛੇ ਨਿਹਬੁਲਾਸ, ਅਤੇ ਬਾਈਵੀਸ ਲੋਕੇਸ ਅਵਾਰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਅਤੇ 2003 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨ ਕਥਾ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਗ੍ਰੈਂਡ ਮਾਸਟਰ ਵਜੋਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਦੂਜੀ ਔਰਤ ਬਣੀ। ਯੂਐਸ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 2000 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਲਿਵਿੰਗ ਲੀਜੈਂਡ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ 2014 ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਪੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੁੱਕ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਿਆ। ਲੇ ਗੁਇਨ ਨੇ ਬੁੱਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਸਲਮਾਨ ਰਸ਼ਦੀ, ਡੇਵਿਡ ਮਿਸ਼ੇਲ, ਨੀਲ ਗੈਮਨ, ਅਤੇ ਆਇਨ ਬੈਂਕਸ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ। 2018 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਲੋਚਕ ਜੌਨ ਕਲਾਉਟ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਲੇ ਗੁਇਨ ਨੇ "ਲਗਭਗ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਤਕ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ",[4] ਜਦੋਂ ਕਿ ਲੇਖਕ ਮਾਈਕਲ ਚੱਬਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ "ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਲੇਖਕ" ਕਿਹਾ।[5][6]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Le Guin, Ursula. "How to Pronounce Me". Archived from the original on March 6, 2014. Retrieved March 22, 2014.
- ↑ 2.0 2.1 White 1999.
- ↑ Phillips, Julie (December 2012). "Ursula K. Le Guin, American Novelist". Bookslut. Archived from the original on January 20, 2017. Retrieved September 13, 2016.
- ↑ Clute, John (January 24, 2018). "Ursula K Le Guin obituary". The Guardian. Retrieved February 28, 2019.
- ↑ "Fellow writers remember Ursula K. Le Guin, 1929–2018". Library of America. January 26, 2018. Retrieved March 5, 2019.
- ↑ Chabon, Michael (2019-11-20). "Le Guin's Subversive Imagination". The Paris Review (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-11-24.