ਏਰਿਕ ੲਰਿਕਸਨ
ਏਰਿਕ ਹੋਮਬਰਗਰ ਏਰਿਕਸਨ (ਜਨਮ ਐਰਿਕ ਸਾਲੌਮੋਂਸਨ; 15 ਜੂਨ 1902 - 12 ਮਈ 1994) ਇੱਕ ਜਰਮਨ-ਅਮਰੀਕਨ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣੀ ਚਕਿਤਸਕ ਸੀ ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵ ਦੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਧਾਂਤ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਕਾਈ ਟੀ. ਏਰਿਕਸਨ, ਇੱਕ ਉੱਘਾ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਜ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਹੈ।
ਏਰਿਕ ੲਰਿਕਸਨ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 15 ਜੂਨ 1902 |
| ਮੌਤ | 12 ਮਈ 1994 (ਉਮਰ 91) |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | |
| ਪੁਰਸਕਾਰ |
|
| ਵਿਦਿਅਕ ਪਿਛੋਕੜ | |
| Influences | |
| Discipline | ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ |
| Notable works |
|
| Influenced | |
ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਏਰਿਕਸਨ ਨੇ ਹਾਰਵਰਡ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਯੂ.ਸੀ। ਬਰਕਲੇ) ਅਤੇ ਯੇਲ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[8] 2002 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਜਨਰਲ ਸਾਈਕਾਲੋਜੀ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਇੱਕ ਰਿਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ12 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ। [9]
ਮੁੱਢਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
ਸੋਧੋਏਰਿਕਸਨ ਦੀ ਮਾਂ, ਕਾਰਲਾ ਅਬ੍ਰਾਹਾਮਸਨ, ਕੋਪਨਹੈਗਨ, ਡੈਨਮਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਯਹੂਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਆਈ ਸੀ। ਉਹ ਯਹੂਦੀ ਸਟਾਕ ਬਰੋਕਰ ਵੈਲਡੇਮਰ ਈਸੀਡੋਰ ਸਲੋਮੋਂਸਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਉਸਦੇ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਸਮੇਂ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਏਰਿਕ ਦੇ ਜੈਵਿਕ ਪਿਤਾ ਬਾਰੇ ਥੋੜਾ ਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਗ਼ੈਰ-ਯਹੂਦੀ ਦਾਨ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਗਰਭ-ਅਵਸਥਾ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਲਾ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੈਂਕਫਰਟ ਮੇਨ ਵਿੱਚ ਗਈ ਜਿੱਥੇ ਏਰਿਕ ਦਾ ਜਨਮ 15 ਜੂਨ, 1902 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਉਪ ਨਾਂ ਸਲੋਮੋਂਸਨ ਸੀ ਪਰ ਏਰਿਕ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਦੇ ਵੀ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[8]
ਏਰਿਕ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਰਲਾ ਨੇ ਨਰਸ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਾਰਲਸਰੂਹ ਚਲੀ ਗਈ। 1905 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਏਰਿਕ ਦੇ ਯਹੂਦੀ ਡਾਕਟਰ, ਥੀਓਡੋਰ ਹੋਮਬਰਗਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਕਾਰਲਾ ਅਤੇ ਏਰਿਕ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮਤਰੇਏ ਥੀਡੋਰ ਨੇ ਏਰੀਕ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਉਸਦਾ ਅਸਲੀ ਪਿਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਏਰਿਕ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਸੱਚਾਈ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ। 1908 ਵਿਚ, ਏਰਿਕ ਸਲੋਮੋਂਸਨ ਦਾ ਨਾਮ ਏਰਿਕ ਹੋਮਬਰਗਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1911 ਵਿੱਚ ਏਰਿਕ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ।[10]
ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਅਨੁਭਵ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ
ਸੋਧੋਜਦੋਂ ਏਰਿਕਸਸਨ 25 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਦੋਸਤ ਪੀਟਰ ਬਲੌਸ ਨੇ ਬ੍ਰੀਲਿੰਗਮ-ਰੋਜੇਨਫੀਲਡ ਸਕੂਲ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਕਲਾਕਾਰੀ ਵੇਖਣ ਲਈ ਵਿਆਨਾ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਸਿਗਮੰਡ ਫਰਾਈਡ ਦੀ ਬੇਟੀ ਅੰਨਾ ਫਰਾਈਡ ਦੁਆਰਾ ਮਨੋਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅੰਨਾ ਨੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਏਰਿਕਸਨ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਉਸਨੁੰ ਵਿਆਨਾ ਦੇ ਸਾਈਕੋਐਨਾਲਿਟਿਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਅਗਸਤ ਐਚਹੋਰਨ, ਹੇਨਜ਼ ਹਾਰਟਮਨ ਅਤੇ ਪੌਲ ਫੈਡੇਨ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਸਿਧਾਂਤਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਨੋਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਹੇਲੇਨ ਡਿਊਸਟ ਅਤੇ ਐਡਵਰਡ ਬਿਬਰਿੰਗ ਨੇ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਬਾਲਗ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਇਲਾਜ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮੌਂਟੇਸਰੀ ਵਿਧੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਪੜਾਵਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। .[11][not in citation given]
1933 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਆਨਾ ਦੇ ਸਾਈਕੋਨਲੈਟਿਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਤੋਂ ਡਿਪਲੋਮਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮੋਂਟੇੱਸਵਰੀ ਡਿਪਲੋਮਾ ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇਕੋ-ਇਕ ਕਾਬਲ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਸਨ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 "Erik Erikson, 91, Psychoanalyst Who Reshaped Views of Human Growth, Dies". The New York Times. 13 March 1994. Retrieved 19 October 2017.
- ↑ 2.0 2.1 Burston 2007, p. 93.
- ↑ Stevens 2008, p. 109.
- ↑ McLeod, Saul (2017) [2008]. "Erik Erikson". Simply Psychology. Retrieved 20 October 2017.
- ↑ Heathcoate 2010, p. 257.
- ↑ Eckenfels 2008, p. vii.
- ↑ Ireland, Corydon (17 October 2013). "Howard Gardner: 'A Blessing of Influences'". Harvard Gazette. Cambridge, Massachusetts: Harvard University. Retrieved 20 October 2017.
- ↑ 8.0 8.1 "Erik Erikson". Encyclopedia. 2018.
{{cite web}}: Cite has empty unknown parameter:|dead-url=(help) - ↑ Haggbloom et al. 2002.
- ↑ "Erik H. Erikson". Sweet Briar, Virginia: Sweet Briar College. Archived from the original on 15 ਮਈ 2013. Retrieved 30 ਅਗਸਤ 2013.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Erik H. Erikson". Erikson Institute. Retrieved 3 April 2016.