ਐਸ ਗੋਪਾਲ
ਸਰਵਪੱਲੀ ਗੋਪਾਲ ਜਾਂ ਐਸ ਗੋਪਾਲ (23 ਅਪ੍ਰੈਲ 1923 - 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2002) ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਸੀ।[2] ਉਹ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ: ਏ ਬਾਇਓਗਰਾਫੀ ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ: ਏ ਬਾਇਓਗਰਾਫੀ ਦਾ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਗੋਪਾਲ ਕੌਮਵਾਦ ਤੋਂ, ਇਸਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਚਰਿੱਤਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਭਿਅਕ ਤਾਕਤ ਦੋਨਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਸਮਕਾਲੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੋ ਉੱਤਮ ਦਿਮਾਗਾਂ: ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਅਤੇ ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ।[3] ਗੋਪਾਲ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਹੈ।
ਸਰਵਪੱਲੀ ਗੋਪਾਲ | |
|---|---|
| ਤਸਵੀਰ:Sarvepalli Gopal.jpg | |
| ਜਨਮ | 23 ਅਪ੍ਰੈਲ 1923 ਮਦਰਾਸ, ਮਦਰਾਸ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2002 (ਉਮਰ 78) ਚੇਨਈ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਭਾਰਤ |
| ਕਿੱਤਾ | ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤ |
| ਕਾਲ | ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ |
| ਵਿਸ਼ਾ | ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਵਾਰਡ | ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ, 1999 (ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ)[1] |
ਮੁਢਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
ਸੋਧੋਸਰਵਪੱਲੀ ਗੋਪਾਲ ਦਾ ਜਨਮ 23 ਅਪ੍ਰੈਲ 1923 ਨੂੰ ਮਦਰਾਸ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੇਲਗੂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਸ. ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਕਾਮੂ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਜੋੜੇ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਧੀਆਂ ਸਨ।
ਗੋਪਾਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲੰਡਨ ਦੇ ਮਿੱਲ ਹਿੱਲ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਮਦਰਾਸ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਲੀਓਲ ਕਾਲਜ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਵਿਖੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਅੰਡਰ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ ਕਰਜ਼ਨ ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਹ ਬਾਲੀਓਲ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ 1951 ਵਿੱਚ ਲਾਰਡ ਰਿਪਨ ਦੀ ਵਾਇਸਰਾਇਲਟੀ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਡੀਫਿਲ ਕੀਤੀ।
ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਇਸਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸੇਂਟ ਐਂਟਨੀ ਕਾਲਜ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਹਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਰੀਡਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਨਵੀਂ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਹਿਸਟੋਰੀਕਲ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿਖੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ।[4] 1970 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੁੱਕ ਟਰੱਸਟ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਿਹਾ।
ਮੌਤ
ਸੋਧੋਗੋਪਾਲ ਦੀ 78 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2002 ਨੂੰ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Ministry of Home Affairs—Civilian Awards announced on January 26, 1999". Archived from the original on 2006-09-08. Retrieved 2006-11-03.
- ↑ Ramachandra Guha (27 April 2003). "Remembering Sarvepalli Gopal". The Hindu. Archived from the original on 2012-04-30. Retrieved 2006-11-03.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2019-12-03. Retrieved 2019-12-03.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ K. N. Panikkar (27 April – 12 May 2002). "A great historian: Sarvepalli Gopal, 1923-2002". Frontline. 19 (9). Retrieved 2006-11-03.