ਕੁਸਾਲਾ ਰਾਜੇਂਦਰਨ
ਕੁਸਾਲਾ ਰਾਜੇਂਦਰਨ (ਅੰਗੇਰੇਜ਼ੀ: Kusala Rajendran) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਅਰਥ ਸਾਇੰਸਜ਼, ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ, ਬੈਂਗਲੁਰੂ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕਹਾਉਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੁਚਾਲਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਨਮੂਨੇ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਇਨੀਅਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1]
ਕੁਸਾਲਾ ਰਾਜੇਂਦਰਨ | |
|---|---|
| കുസലാ രാജെന്ദ്രൻ | |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਦੱਖਣੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ., ਰੁੜਕੀ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਸੀ ਪੀ ਰਾਜੇਂਦਰਨ |
| ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਰੀਅਰ | |
| ਖੇਤਰ | ਸੀਸਮੋਟੈਕਟੋਨਿਕਸ, ਪੈਲੀਓਸਿਜ਼ਮੋਲੋਜੀ, ਐਕਟਿਵ ਟੈਕਟੋਨਿਕਸ |
| ਅਦਾਰੇ | ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ, ਬੈਂਗਲੁਰੂ |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | http://ceas.iisc.ernet.in/~kusala/ |
ਖੋਜ ਖੇਤਰ
ਸੋਧੋਰਾਜੇਂਦਰਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ:[2]
- ਸੀਸਮੋਟੈਕਟੋਨਿਕਸ, ਕ੍ਰਸਟਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ
- ਨੁਕਸ ਕੱਢਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
- ਪਾਲੀਓਸਿਜ਼ਮਲੋਜੀ, ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਆਵਰਤੀ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਟੈਕਟੋਨਿਕਸ
- ਸੁਨਾਮੀ ਆਵਰਤੀ ਅਤੇ ਖਤਰੇ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ
ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਰਾਜੇਂਦਰਨ ਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਰੁੜਕੀ ਤੋਂ ਅਪਲਾਈਡ ਜੀਓਫਿਜ਼ਿਕਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਾਲ 1992 ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸਾਊਥ ਕੈਰੋਲੀਨਾ, ਯੂਐਸਏ ਤੋਂ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਚੰਗੀ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੰਗ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦਾ ਬੇਟਾ ਉਦੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਭੁਚਾਲਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਗੁਜਰਾਤ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸੰਭਾਵੀ ਧਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈ, ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਹਿਮਾਲਿਆ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਗਰਮ ਪਲੇਟ ਟਕਰਾਅ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਸੀਪੀ ਰਾਜੇਂਦਰਨ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਲਗਭਗ ਚਾਲੀ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ।[3] ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਾਂਚਕਰਤਾ ਵਜੋਂ ਕਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਧਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਮੰਤਰਾਲੇ (MoES) ਜਾਂ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਓਸ਼ਨ ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ (INCOIS) ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[4]
ਰਾਜੇਂਦਰਨ 2007 ਤੋਂ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਅਰਥ ਸਾਇੰਸਜ਼, IISc ਬੇਂਗਲੁਰੂ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣਾ ਅਧਿਆਪਨ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਡਰਗਰੈਜੂਏਟਸ ਲਈ ਜੀਓਫਿਜ਼ਿਕਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਭੂਚਾਲ ਆਵਰਤੀ, ਸੁਨਾਮੀ ਆਵਰਤੀ ਅਤੇ ਖਤਰੇ ਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਫੀਲਡ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਅਤੇ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਫੀਲਡ ਵਿਜ਼ਿਟ ਲਈ, ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੁਚਾਲ ਸੰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਥਾਵਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਹੈ।[5]
ਅਵਾਰਡ
ਸੋਧੋ- 1993 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਭੂ-ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਭੂ-ਭੌਤਿਕ ਸੰਘ ਦੁਆਰਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
- ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ 1992 ਵਿੱਚ ਟੈਬੋਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।
- "ਆਉਟਲੁੱਕ" ਮੈਗਜ਼ੀਨ (18 ਜੁਲਾਈ 2005) ਦੁਆਰਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਦਸ ਨੌਜਵਾਨ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[6]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Vishnoi, Anubhuti (28 April 2015). "Nepal Earthquake: Strong possibility of quake in Central Himalayas; Himachal Pradesh in high strain region, say experts". The Economic Times. Retrieved 12 January 2019.
- ↑ "Homepage at CEaS". Archived from the original on 2016-12-08. Retrieved 2023-04-15.
- ↑ TLoS (2016-02-29). "Finding "Faults" with Kusala Rajendran". The Life of Science. Retrieved 2017-02-04.
- ↑ "Research group studying earthquakes and other disasters". Science Media Center @ IISc. Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 2017-02-04.
- ↑ "Research group studying earthquakes and other disasters | Science Media Center @ IISc". iisc.researchmedia.center (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 2017-02-04.
- ↑ "About Us". ceas.iisc.ernet.in. Archived from the original on 2017-03-31. Retrieved 2016-07-16.