ਕੇਟਿੱਲਾਮਮਾ ਸਾਬਕਾ ਜਮਹੂਰੀ ਸਾਮੰਤ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਮਲਾਬਾਰ (ਉੱਤਰੀ ਕੇਰਲ) ਦੇ ਮੁੱਖ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਨਾਇਰ ਧਰਮਪਤਨੀ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[1] ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੇਰਲਾ, ਕੋਚੀਨ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਨਾਇਰ ਧਰਮਪਤਨੀਆਂ  ਅਤੇ ਤਰਾਵਣਕੋਰ ਨੂੰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਨਾਥੀਰ ਅੰਮਾ ਅਤੇ ਪਨਾਪਿਲਾਈ ਅੰਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਰੂਪ ਸਾਮਬਨਧਾਮ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਟਮ ਵਲ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਕੇਟਿੱਲਾਮਮਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨਿਤ ਖਿਤਾਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੋਧੋ

  • ਕੇਐਮ ਕੁੰਹੁਲਾਕਸ਼ਮੀ ਕੇਟਿੱਲਾਮਮਾ (1877-1947) ਦਾ ਜਨਮ ਕੋੱਟਾਯਾਮ, ਮਾਲਾਬਾਰ, ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਮਲਯਾਲਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਦਵਾਨ ਸਨ। ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਾਰਥਨੰਜਲੀ ਹੈ।[3] ਉਸ ਦੀਆਂ ਮਲਿਆਲਮ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਵਿਤ੍ਰੀਤੱਤਮ, ਪੂਰਣਚੰਦਰਿਕਾ ਅਤੇ ਕੌਸ਼ਲਿਆਦੇਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਉਸਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਮਹਿਲਾਰਤਨਮ ਨੂੰ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੀਤਾ।
  • ਅਵਿੰਜਯਤ ਕੁੰਜਾਨੀ ਕੇਟਿੱਲਾਮਮਾ ਕੇਰਲਾ ਵਰਮਾ ਪਾਜ਼ਹੱਸੀ ਰਾਜਾ ਦੀ ਦੋ ਧਰਮਪਤਨੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[4]
  • ਪੂਰਨਮੀਰੀ ਦੇਵਕੀ ਕੇਟਿੱਲਾਮਮਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਾਨ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Epigraphia Malabarica By K. Maheswaran Nair.
  2. Travancore State Manual by V.Nagam Aiya.
  3. Her-self: early writings on gender by Malayalee women, 1898-1938 by J. Devika .
  4. A tragic decade in Kerala history by T. P. Sankarankutty Nair

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ਸੋਧੋ

  • ਨਾਇਰ
  • ਉੱਤਰੀ ਮਾਲਾਬਾਰ
  • ਸਾਮਬਨਧਾਮ
  • ਮਾਲਾਬਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ
  • ਕੋਚੀਨ ਦਾ ਰਾਜ
  • ਤਰਾਵਣਕੋਰ