|
[[ਤਸਵੀਰ:Arduino ftdi chip-1.jpg|thumb|right|250px|ਸਰਫੇਸ ਮਾਉਂਟ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕ ਘਟਕ]]
[[ਵਿਗਿਆਨ]] ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਸਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕਸ ਜਾਂ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹੈਹਨ ਜੋ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ( ਨਿਰਵਾਤ , ਗੈਸ , ਧਾਤੁ , ਅਰਧਚਾਲਕ , ਨੈਨਾਂ - ਸੰਰਚਨਾ ਆਦਿ ) ਰਾਹੀਂ ਹੋਕੇ ਆਵੇਸ਼ ( ਮੁੱਖ: ਇਲੇਕਟਰਾਨਤੌਰ ਤੇ ਇਲੈਕਟਰਾਨ ) ਦੇ ਪਰਵਾਹ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅਧਿਅਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ।ਹੈ।
[[ਤਕਨੀਕੀ]] ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚਵਜੋਂ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖ ਵੱਖ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਜੁਗਤਾਂ ( [[ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ]] , [[ਸੰਧਾਰਿਤਰ]] , ਇੰਡਕਟਰ , ਇਲੇਕਟਰਾਨਇਲੈਕਟਰਾਨ ਟਿਊਬ , [[ਡਾਔਡ]] , [[ਟਰਾਂਜਿਸਟਰ]] , [[ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਰਿਪਥ]] ( IC ) ਆਦਿ ) ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਕੇ ਉਪਯੁਕਤ [[ਬਿਜਲਈ ਪਰਿਪਥ]] ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਅਤੇਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਬਿਜਲਈ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਛਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ( manipulation ) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤਸੰਬੰਧਤ ਹੈ ।ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਰ੍ਹਾਂ - ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੁਗਤਾਂ ਦਾ ਅਧਿਅਨ , ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਜੁਗਤਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣਆਦਿ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ।ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਅਤੇ [[ਬਿਜਲਈ ਤਕਨੀਕੀ]] ਦਾ ਖੇਤਰ ਸਮਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਨਹੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ।ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਨਵੀਆਂ - ਨਵੀਆਂ ਜੁਗਤਾਂ , ਪਰਿਪਥਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ ਏਲੇਕਟਰਾਨਿਕਸਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕਸ ਨੂੰ ਬਿਜਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਨਾਲ ਵੱਖ ਸ਼ਾਖਾਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚਵਜੋਂ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਣ ਲਗਾ ਹੈ ।ਹੈ। ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਬਿਜਲਈ - ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ( ਪਾਵਰ ਸਿਸਟਮ , ਬਿਜਲਈ ਮਸ਼ੀਨਰੀ , ਪਾਵਰ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਆਦਿ ) ਨੂੰ ਬਿਜਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਘੱਟ ਬਿਜਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਬਿਜਲਈ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੇ ਤਰ੍ਹਾਂ - ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨਾਂ ( ਪ੍ਰਵਰਧਨ , ਫਿਲਟਰਿੰਗ , ਮਾਡਿਉਲੇਸ਼ , ਏਨਾਲਾਗ ਨਾਲ ਡਿਜਿਟਲ ਕਨਵਰਸ਼ਨ ਆਦਿ ) ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।ਹੈ।
== ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਤਕਨੀਕੀ ਦੇ ਭਾਗ ==
ਪਰਿਪਥਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਇਲੇਕਟਾਨਿਕਇਲੈਕਟਾਨਿਕ ਤਕਨੀਕੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਦੋ ਹਿਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਕੇ ਅਧਿਅਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ :
=== ਏਨਾਲਾਗ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ===
{{ਮੁੱਖ ਲੇਖ | ਸਮਾਨ ਏਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ}}
ਇਸ ਪਰਿਪਥਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲਈ ਸੰਕੇਤ ਹਮੇਸ਼ਾ ( ਅਨਾਲਾਗ ) ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸੰਸਕਰਣ ਕਰਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੈ ।ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਟਰਾਂਜਿਸਟਰ - ਵਧਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਏਨਾਲਾਗ ਸਿਸਟਮ ਹੈ । ਹੈ। ਆਪਰੇਸ਼ਨਲ ਐਮਪਲੀਫਾਇਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਆਈ - ਸੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚਵਜੋਂ ਇਸਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਵਲੋਂ ਏਨਾਲਾਗ ਏਲੇਕਟਰਾਨਿਕਸਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਰਾਂਤੀ ਆ ਗਈ ।ਗਈ।
=== ਡਿਜਿਟਲ ਜਾਂ ਅੰਕੀਏ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ===
{{ਮੁੱਖ ਲੇਖ | ਡਿਜਿਟਲ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਸਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕਸ}}
ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲਈ ਸੰਕੇਤ ਅੰਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।ਹਨ। ਅੰਕੀ ਸੰਕੇਤ ਬਹੁਤ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਬਾਇਨਰੀ ਡਿਜਿਟਲ ਸੰਕੇਤ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਵਰਤੋ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ।ਹਨ। ਸਿਫ਼ਰ / ਇੱਕ , ਆਨ / ਆਫ , ਹਾਂ / ਨਹੀਂ , ਲਓ / ਹਾਈ ਆਦਿ ਬਾਇਨਰੀ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੇ ਕੁੱਝ ਉਦਾਹਰਣ ਹਨ ।ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੋ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਰਿਪਥੋਂ ( ਇੰਟੀਗਰੇਟੇਡ ਸਰਕਿਟ ) ਦਾ ਉਤਪੱਤੀ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਸੀ ਚਿਪ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਕਰੋਂੜੋਂ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਯੁਕਤੀਆਂ ਭਰੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ ਹਨ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਡਿਜਿਟਲ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ।ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੰਪਿਊਟਰ ( ਪੀਸੀ ) ਅਤੇ ਸੇਲ - ਫੋਨ , ਡਿਜਿਟਲ ਕੈਮਰਾ ਆਦਿ ਡਿਜਿਟਲ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਦੀ ਦੇਨ ਹਨ ।ਹਨ। ਅੰਕੀਏ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਨੇ ਸੰਕੇਤ - ਪ੍ਰੋਸੇਸਿੰਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਨੂੰ ਡਿਜਿਟਲ ਸਿਗਨਲ ਪ੍ਰੋਸੇਸਿੰਗ ( ਅੰਕੀਏ ਸੰਕੇਤ ਪ੍ਰਮਣ ) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।ਹਨ। ਏਨਾਲਾਗ ਸੰਕੇਤ ਪ੍ਰੋਸੇਸਿੰਗ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਕਾਰੀ ਹੈ ।ਹੈ।
== ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਦਾ ਇਤਹਾਸ ==
ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕ ਰੂਪ [[ਰੇਡੀਓ]] ਅਤੇ [[ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ]] (ਟੀ:ਵੀ:) ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ।ਆਇਆ। ਨਾਲ ਹੀ [[ਦੂਸਰੀ ਸੰਸਾਰੀ ਲੜਾਈ]] ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿਉਕਤ ਰੱਖਿਆ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ - ਤੰਤਰਾਂ ਵਲੋਂ ਵੀ ਇਸਦਾ ਮਹੱਤਵ ਉਭਰਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ।ਆਇਆ। ਪਰ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਦੀ ਨੀਵ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੱਖੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ।ਸੀ।
ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਮੁੱਖਘਟਨਾਵਾਂਅਤੇ ਪੜਾਅ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ :
* ੧੮੯੩ ਵਿੱਚ ਨਿਕੋਲਾਈ ਟੇਸਲਾ ਦੁਆਰਾ ਰੇਡੀਓ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਨੁਮਾਇਸ਼
* ੧੮੯੬ ਵਿੱਚ ਮਾਰਕੋਨੀ ਨੇ ਰੇਡੀਓ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਵਿਵਹਾਰਕ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕਰਕੇ ਵਖਾਇਆ ।ਵਖਾਇਆ।
* ੧੯੦੪ ਵਿੱਚ ਜਾਨ ਅੰਬਰੋਸ ਫਲੇਮਿੰਗ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਡਾਔਡ ਬਣਾਇਆ ਜਿਨੂੰ ਰੇਡੀਓ ਟਿਊਬ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ।ਗਿਆ।
* ੧੯੦੬ ਵਿੱਚ ਰਾਬਰਟ ਬਾਨ ਲੀਬੇਨ ਅਤੇ ਲਈ ਡੀ ਫਾਰੇਸਟ ਨੇ ਸਵਤੰਤਰ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਟਰਾਔਡ ਦਾ ਉਸਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜੋ ਵਧਣ ਵਾਲਾ ( ਏੰਪਲਿਫਾਇਰ ) ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਸੀ ।ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਦੇ ਨਾਲ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ।ਹੋਇਆ।
* ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ ਬੇਲ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਕਾਰਿਆਰਤ ਵਿਲਿਅਮ ਸ਼ਾਕਲੇ ਨੇ ਟਰਾਂਜਿਸਟਰ ਦਾ ਖੋਜ ਕੀਤਾ ।ਕੀਤਾ। ਇਸ ਖੋਜ ਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕੀਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਨਿਰਵਾਤ - ਨਲਿਕਾ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਜੁਗਤਾਂ ਵਲੋਂ ਹਟਕੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰ ਗਈ ।ਗਈ। ਹੁਣ ਛੋਟੇ - ਛੋਟੇ ਰੇਡੀਓ ਆਉਣ ਲੱਗੇ ।ਲੱਗੇ।
* ੧੯੫੯ ਵਿੱਚ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਰਿਪਥ ਦਾ ਖੋਜ ਹੋਇਆ ।ਹੋਇਆ। ਇਸਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਪਰਿਪਥ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਜੁਗਤਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਕੇ ਬਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਜਿਆਦਾ ਜਗ੍ਹਾ ਘੇਰਦੇ ਸਨ , ਜਿਆਦਾ ਸਵਿਦਿਉਤ ਸ਼ਕਤੀ ਲੈਂਦੇ ਸਨ , ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਘੱਟ ਸੀ ।ਸੀ। ਆਈ - ਸੀ ਦੇ ਪਦਾਰਪ੍ਰਣ ਨੇ ਨਵੀਂਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂਖੋਲ ਦਿੱਤੀ ।ਦਿੱਤੀ। ਆਧੁਨਿਕ ਪੀਸੀ , ਅਤੇ ਮੋਬਾਇਲ ਆਦਿ ਆਈ - ਸੀ ਦੇ ਖੋਜ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਇਨ੍ਹੇ ਛੋਟੇ , ਸਸਤੇ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹੇ ਕਾਰਿਆਕਸ਼ਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸੱਕਦੇ ਸਨ ।ਸਨ।
* ੧੯੬੮ ਵਿੱਚ ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ( ਇੰਟੇਲ ਵਿੱਚ ਕਾਰਿਆਰਤ ਮਾਰਸਿਅਨ ਹਾਫ ( Marcian Hoff ) ਦੁਆਰਾ )
[[af:Elektronika]]
| 