ਸਰਗੇਈ ਆਈਜ਼ੇਨਸਤਾਈਨ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਛੋNo edit summary
ਲਾਈਨ 5:
| birth_name = ਸਰਗੇਈ ਮਿਖਾਇਲੋਵਿਚ ਆਈਜ਼ੇਂਸਤਾਈਨ
| birth_date = 23 ਜਨਵਰੀ 1898
| birth_place = [[Rigaਰੀਗਾ]], [[Governorateਲਿਵੋਨੀਆ of Livoniaਗਵਰਨੇਟ]], [[Russianਰੂਸੀ Empireਸਾਮਰਾਜ]]
| years_active = 1923–1946
| death_date = {{Death date11 andਫਰਵਰੀ age|1948|2|11|1898|1|23|df=yes}}
| death_place = [[Moscowਮਾਸਕੋ]], [[Sovietਸੋਵੀਅਤ Unionਯੂਨੀਅਨ]]
| influences = [[Dਡੀ. Wਡਬਲਿਊ. Griffithਗ੍ਰਿਫਿਥ]], [[Esfirਐਸਫਿਰ Shubਸ਼ੁਬ]], [[Levਲੇਵ Kuleshovਕੁਲੇਸੋਵ]]
| influenced = [[ਵਸੇਵੋਲੋਦੋ ਪੁਦੋਵਕਿਨ]], [[ਅਲਫਰੈਡ ਹਿਚਕੌਕ]], [[ਇਵੋਰ ਮੋਂਟੇਗਊ]], [[ਸਟੈਨਲੇ ਕਿਊਬਰਿਕ]], [[ਤੇਨੋਸੁਕੇ ਕਿਨੁਗਾਸਾ]
| influenced = [[Vsevolod Pudovkin]], [[Alfred Hitchcock]], [[Ivor Montagu]], [[Stanley Kubrick]], [[Teinosuke Kinugasa]]
| spouse = [[Peraਪਰ Atashevaਅਤਾਸੇਵਾ]] (1934–1948)
| awards = [[Stalinਸਟਾਲਿਨ prizeਪੁਰਸਕਾਰ]]s (1941, 1946)
}}
 
ਸਰਗੇਈ ਮਿਖਾਇਲੋਵਿਚ ਆਈਜ਼ੇਂਸਤਾਈਨ ( ਰੂਸੀ : Сергей Михайлович Эйзенштейн 23 ਜਨਵਰੀ 1898 – 11 ਫਰਵਰੀ 1948) ਇੱਕ ਸੋਵੀਅਤ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਕਲਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਵਿਚਾਰਕ ਸੀ। ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਫਿਲਮਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਸੀ। ਇਹ ਗੱਲ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਤਾ, ਸਿਰਜਕ ਅਤੇ ਅਲੋਚਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਬੈਟਲਸ਼ਿਪ ਪੋਤੇਮਕਿਨ’ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਿਰਵਿਵਾਦ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਸਰਵਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠ, ਸਦਾਬਹਾਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਉਮਰ ਦਾ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿੱਸਾ ਆਈਜ਼ੇਂਸਤਾਈਨ ਨੇ ਸਿਨੇਮਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਹਿਜ ਛੇ ਫਿਲਮਾਂ ਹੀ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਕੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋ ਸਕੀਆਂ। ਕੁਝ ਫਿਲਮਾਂ ਤਾਂ 80-90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੱਬਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਇਕ ਫਿਲਮਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਇੱਕ ਚਿੰਤਕ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਅਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਆਖਰੀ ਦਮ ਤੱਕ ਨਿਰਵਿਘਨ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।
== ਜੀਵਨੀ ==
ਉਹ ਰੀਗਾ (ਲਾਤਵਿਆ ) ਰੂਸ ਦੇ ਗੁਆਂਢ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮਿਖਾਇਲ ਓਸਿਪੋਵਿਚ ਆਈਜ਼ੇਂਸਤਾਈਨ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਵਾਸਤੁਕਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਂ ਜੂਲਿਆ ਇੱਕ ਈਸਾਈ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਵਪਾਰੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ । ਉਹ 7 ਸਾਲ ਦੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਚਲਿਆ ਗਿਆ । ਕਦੇ ਕਦੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਰੀਗਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ , ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਣੇ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਣੇ ਸੰਭਾਲਿਆ । ਸਿਵਲ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਸੰਸਥਾਨ ਪੇਤ੍ਰੋਗ੍ਰਾਦ , ਸਰਗੇਈ ਵਾਸਤੁਕਲਾ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ , ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਕੂਲ ਸਕੂਲ ਛੱਡ ਕੇ ਸਰਗੇਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਕੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਚਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ . ਉਹ 1918 ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਏ , ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਮਿਖਾਇਲ ਵਿਪਰੀਤ ਪੱਖ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ । ਹਾਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਜਰਮਨੀ ਚਲਿਆ ਗਿਆ , ਅਤੇ ਸਰਗੇਈ ਨੂੰ ਪੇਤ੍ਰੋਗ੍ਰਾਦ , ਵੋਲੋਗਦਾ ਅਤੇ ਦ੍ਵਿੰਸਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਪਿਆ . 1920 ਵਿੱਚ , ਸਰਗੇਈ ਨੂੰ ਮਿੰਸਕ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਅਕਤੂਬਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾ ਕੇ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ , ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ , ਕੋਈ 300 ਕਾਂਜੀ ਅੱਖਰ ਸਿੱਖੇ , ਜਿਸਦਾ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਚਿੱਤਰ ਵਿਕਾਸ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਜੋਂ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਸਨ. ਅਤੇ ਕਾਬੁਕੀ ਥਿਏਟਰ ਨਾਲ ਉਹਦਾ ਵਾਹ ਪਿਆ . ਇਹ ਅਧਿਅਨ ਉਸਦੀ ਜਾਪਾਨ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਪੜੁੱਲ ਬਣੇ .