ਵਰਨਮਾਲਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਛੋNo edit summary
ਲਾਈਨ 1:
ਅੱਖਰਾਂ (ਵਰਣਾਂ) ਦੇ ਮਿਆਰੀ ਸਮੂਹ ਨੂੰ '''ਵਰਣਮਾਲਾ''' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੀ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧਵਧ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂਬੋਲੀਆਂ ਨੂੰ ਲਿਖਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਨ ਲਈ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ [[ਅੱਖਰ]] ਬੋਲੀ ਦੀਆਂ ਧੁਨੀਆਂਆਵਾਜ਼ਾਂ ਵਿਚਲੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇੱਕਾਈਆਂ - ਧੁਨੀਅੰਸ਼ਾਂ/ਫੋਨੀਮਾਂ (phonemes) ਲਈ ਚਿੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
{{ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਰਣ ਮਾਲਾ}}
ਅੱਖਰਾਂ (ਵਰਣਾਂ) ਦੇ ਮਿਆਰੀ ਸਮੂਹ ਨੂੰ '''ਵਰਣਮਾਲਾ''' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੀ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਨ ਲਈ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ [[ਅੱਖਰ]] ਬੋਲੀ ਦੀਆਂ ਧੁਨੀਆਂ ਵਿਚਲੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇੱਕਾਈਆਂ - ਧੁਨੀਅੰਸ਼ਾਂ/ਫੋਨੀਮਾਂ (phonemes) ਲਈ ਚਿੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
 
ਵਰਣਮਾਲਾ ਇਸ ਮਾਨਤਾ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ ਕਿ ਵਰਣ, ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਮੂਲ ਧੁਨੀਆਂ (ਫੋਨੀਮਾਂ) ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਧੁਨੀਆਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਖਰਾਂ ਦੇ ਵਰਤਮਾਨ ਉਚਾਰਣ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਤਿਹਾਸਿਕਇਤਿਹਾਸਕ ਉਚਾਰਣ ਉੱਤੇ। ਪਰ ਵਰਣਮਾਲਾ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਲਿਖਣ ਦੇ ਹੋਰ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਬਦ-ਚਿੰਨ (ਲੋਗੋਗਰਾਫੀ), ਸਿਲੈਬਰੀ ਆਦਿ। ਸ਼ਬਦ-ਚਿੰਨ ਵਿੱਚ ਹਰ ਇੱਕ ਲਿਪੀ-ਚਿੰਨ ਸਮੁੱਚੇ ਸ਼ਬਦ, ਮਾਰਫੀਮ ( morpheme ) ਜਾਂ ਸਿਮਾਂਟਿਕ ਇਕਾਈ ਨੂੰ ਨਿਰੂਪਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਲੈਬਰੀ ਵਿੱਚ ਹਰ ਇੱਕ ਲਿਪੀ-ਚਿੰਨ ਕਿਸੇ ਉਚਾਰ-ਖੰਡ (syllable) ਨੂੰ ਨਿਰੂਪਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸਲੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਉਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਸਵਰਾਂ ਲਈ ਅਤੇ ਵਿਅੰਜਨਾਂ ਲਈ ਅੱਡ ਅੱਡ ਅੱਖਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਪਹਿਲੀ "ਅਸਲ ਵਰਣਮਾਲਾ" ਯੂਨਾਨੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਹੈ। <ref name="Blackwell">{{cite book|last=Coulmas|first=Florian|title=The Blackwell Encyclopedia of Writing Systems|year=1996|publisher=[[Blackwell Publishing]] |location=Oxford|isbn=0-631-21481-X}}</ref><ref>{{harvnb|Millard|1986|p=396}}</ref>
 
{{ਅੰਤਕਾ}}