ਦੁਰਗਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਬਦਲੀ
ਫਰਮਾ ਜੋੜਿਆ
ਲਾਈਨ 1:
{{ਗਿਆਨਸੰਦੂਕ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤਾ
ਦੁਰਗਾ ਪਾਰਬਤੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਨਾਮ ਹੈ । ਹਿੰਦੁਆਂ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਵਿੱਚ ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਪਰਾਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਰਵੋੱਚ ਦੇਵਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ( ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਰੱਬ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ) । ;ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਕੋਈ ਜਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ , ਮਗਰ ਉਪਨਿਸ਼ਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਉਮਾ ਹੈਮਵਤੀ ( ਉਮਾ , ਹਿਮਾਲਾ ਦੀ ਪੁਤਰੀ ) ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ । ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਦੁਰਗਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪਾਰਬਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਉਤਪੱਤੀ ਰਾਕਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਵਤਰਪਣ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਉੱਤੇ ਪਾਰਬਤੀ ਨੇ ਲਿਆ ਸੀ - - ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁਰਗਾ ਲੜਾਈ ਦੀ ਦੇਵੀ ਹਨ । ਦੇਵੀ ਦੁਰਗੇ ਦੇ ਆਪ ਕਈ ਰੂਪ ਹਨ । ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੌਰੀ ਹੈ , ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਂਤਮਏ , ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਗੋਰਾ ਰੂਪ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਕਾਲੀ ਹੈ , ਅਰਥਾਤ ਕਾਲ਼ਾ ਰੂਪ । ਵੱਖਰਾ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਕਈ ਮੰਦਿਰਾਂ ਅਤੇ ਤੀਰਥਸਥਾਨੋਂ ਵਿੱਚ ਪੂਜੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਕੁੱਝ ਦੁਰਗਾ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੁਬਲਿ ਵੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਹੈ । ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਸ਼ੇਰ ਹੈ ।
| ਨਾਮ = ਦੁਰਗਾ
| ਚਿੱਤਰ = Durga idol 2011 Burdwan.jpg
| ਚਿੱਤਰ_ਅਕਾਰ = 300px
| ਚਿੱਤਰ_ਸਿਰਲੇਖ =
| ਦੇਵਨਾਗਰੀ = दुर्गा
| ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ_ਵਰਣਾਂਤਰ = ਦੁਰ੍ਗਾ
| ਪਾਲੀ_ਵਰਣਾਂਤਰ =
| ਤਮਿਲ_ਲਿਪੀ =
| ਸੰਬੰਧਨ =
| ਜੀਵਨ_ਸਾਥੀ = [[ਸ਼ਿਵ]]
| ਨਿਵਾਸ = ਸਵਰਗ
| ਮੰਤਰ = ਓਮ ਦੁਰਗਾਏ ਨਮਃ<br />ਓਮ ਐਮ ਹ੍ਰੀਂ ਕਲੀਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇਵੀ ਨਮਃ
| ਹਥਿਆਰ = ਤਰਿਸ਼ੂਲ, ਚੱਕਰ,<br />
ਗਦਾ, ਧਨੁਸ਼,<br />
ਸ਼ੰਖ, ਤਲਵਾਰ,<br />
ਕਮਲ, ਤੀਰ, ਅਭਇਹ
| ਪਗੜ =
| ਗ੍ਰਹਿ = ਮੰਗਲ
}}
'''ਦੁਰਗਾ''' ({{IPA-hns|d̪uːrgaː}}; {{lang-sa|दुर्गा}}) [[ਪਾਰਬਤੀ]] ਦਾ ਦੂਜਾ ਨਾਮ ਹੈ ।ਹੈ। ਹਿੰਦੁਆਂ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਵਿੱਚ ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਪਰਾਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਰਵੋੱਚ ਦੇਵਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ( ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਰੱਬ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ) । ;ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਕੋਈ ਜਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ , ਮਗਰ ਉਪਨਿਸ਼ਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਉਮਾ ਹੈਮਵਤੀ ( ਉਮਾ , ਹਿਮਾਲਾ ਦੀ ਪੁਤਰੀ ) ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ । ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਦੁਰਗਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪਾਰਬਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਉਤਪੱਤੀ ਰਾਕਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਵਤਰਪਣ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਉੱਤੇ ਪਾਰਬਤੀ ਨੇ ਲਿਆ ਸੀ - - ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁਰਗਾ ਲੜਾਈ ਦੀ ਦੇਵੀ ਹਨ । ਦੇਵੀ ਦੁਰਗੇ ਦੇ ਆਪ ਕਈ ਰੂਪ ਹਨ । ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੌਰੀ ਹੈ , ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਂਤਮਏ , ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਗੋਰਾ ਰੂਪ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਕਾਲੀ ਹੈ , ਅਰਥਾਤ ਕਾਲ਼ਾ ਰੂਪ । ਵੱਖਰਾ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਕਈ ਮੰਦਿਰਾਂ ਅਤੇ ਤੀਰਥਸਥਾਨੋਂ ਵਿੱਚ ਪੂਜੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਕੁੱਝ ਦੁਰਗਾ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੁਬਲਿ ਵੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਹੈ । ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਸ਼ੇਰ ਹੈ ।
 
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀਆਂ]]