ਚਾਰਲਸ ਡਿਕਨਜ਼: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਛੋ clean up using AWB
ਲਾਈਨ 13:
| ਪੇਸ਼ਾ = ਸਾਹਿਤਕਾਰੀ
| ਪਛਾਣੇ_ਕੰਮ =ਦ ਪਿਕਵਿਕ ਪੇਪਰਜ,ਓਲੀਵਰ ਟਵਿਸਟ,ਏ ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਕੈਰੋਲ, ਡੈਵਿਡ ਕਾਪਰਫੀਲਡ, ਬ੍ਲੀਕ ਹਾਊਸ, ਹਾਰਡ ਟਾਈਮਜ, ਏ ਟੇਲ ਆਫ ਟੂ ਸਿਟੀਜ, ਗ੍ਰੇਟ ਐਕਸਪੈਕਟੇਸ਼ਨਜ
| ਜੀਵਨ_ਸਾਥੀ =[[ਕੈਥਰੀਨ ਡਿਕਨਜ਼|ਕੈਥਰੀਨ ਥਾਮਸਨ ਹੋਗਾਰਥ ]]
| ਬੱਚੇ =
| ਧਰਮ =
ਲਾਈਨ 25:
'''ਚਾਰਲਜ਼ ਜਾਨ ਹਫਾਮ ਡਿਕਨਜ਼''' ({{lang-en|Charles John Huffam Dickens}}; 7 ਫਰਵਰੀ 1812 – 9 ਜੂਨ 1870) ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ [[ਲੇਖਕ]] ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਆਲੋਚਕ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦੌਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਨਾਵਲਕਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref>{{harvnb|Black|2007|p=735}}.</ref> ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਡਿਕਨਜ਼ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਤੱਕ ਆਲੋਚਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸਦੀ ਸਾਹਿਤਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਲਿਆ।
==ਜੀਵਨੀ==
ਡਿਕਨਜ਼ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮਾਮੂਲੀ ਸਰਕਾਰੀ ਕਲਰਕ ਸਨ, ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਮਦਨੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ, ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਆਜੀਵਨ ਆਰਥਕ ਸੰਕਟ ਭੋਗਦੇ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਛੋਟੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਰਜਾਈ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜੇਲ੍ਹ ਗਏ ਅਤੇ ਨੂੰ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਿਸ਼ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਇਸ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਡਿਕਨਜ਼ ਨੇ ਦੋ ਨਾਵਲਾਂ [[ਡੇਵਿਡ ਕਾਪਰਫੀਲਡ (ਨਾਵਲ)|ਡੇਵਿਡ ਕਾਪਰਫੀਲਡ]] ਅਤੇ [[ਲਿਟਿਲ ਡਾਰਿਟ]] ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਡਿਕਨਜ਼ ਦੀ ਮਾਂ ਬਹੁਤ ਸਮਝਦਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਰੂਰ ਚਿੱਤਰ ਮਿਸਜ ਨਿਕਿਲਬੀ ਨਾਮ ਦੇ ਪਾਤਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਮਿਸਟਰ ਮਿਕੌਬਰ ਅਤੇ ਮਿਸਟਰ ਡਾਰਿਟ ਹੈ।
 
ਡਿਕਨਜ਼ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ [[ਬੌਜ ਦੇ ਸਕੈਚ]], [[ਪਿਕਵਿਕ ਪੇਪਰਜ]], [[ਆਲਿਵਰ ਟਵਿਸਟ]], [[ਨਿਕੋਲਸ ਨਿਕਿਲਬੀ]], [[ਓਲਡ ਕਿਊਰਿਆਸਿਟੀ ਸ਼ਾਪ]], [[ਬਾਰਨਬੀ ਰਜ]], [[ਮਾਰਟਿਨ ਚਿਜਲਵਿਟ]], [[ਡੁੰਬੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ]], [[ਡੇਵਿਡ ਕਾਪਰਫੀਲਡ]], [[ਗਰੇਟ ਐਕਸਪੇਕਟੇਸ਼ਨਜ]], [[ਦੋ ਨਗਰਾਂ ਦੀ ਕਥਾ]] ਆਦਿ ਦਰਜਨਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਵਲ ਹਨ।
 
ਇਸ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਕਨਜ਼ ਨੇ ਤਤਕਾਲੀਨ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਕੁਪ੍ਰਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੁਰੀਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਕਰਾਰੀ ਚੋਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਯਤੀਮਖਾਨੇ, ਸਕੂਲ, ਸਰਕਾਰੀ ਦਫਤਰ, ਅਦਾਲਤ, ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਸਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਕਰੋਸ਼ ਦੇ ਲਕਸ਼ ਸਨ। ਯਤੀਮਖਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਾਈਲਾਂ ਗੋਲ ਮੋਲ ਘੁੰਮਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਕਚਹਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਂ ਬਧੀ ਫੈਸਲੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਮਜਦੂਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅੱਜ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਤਰਸਯੋਗ ਕਥਾ ਅੱਜ ਵੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਦੁਰਲਭ ਹੈ।
 
ਡਿਕਨਜ਼ ਨੇ ਅਣਗਿਣਤ ਅਮਰ ਪਾਤਰਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਜਨਤਾ ਦੀ ਸਿਮਰਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਾਮਿਤਰ ਦੀ ਭਾਂਤੀ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਣ ਨਵੇਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸਿਰਜਣਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਕਹਾਣੀ ਕਹਿਣ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਸਨ, ਪਰ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਪਣੇ ਪਾਠਕ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤਕ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਧਰਾਤਲ ਵੀ ਉਚਾ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਗਰਾਮਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਕਵੀ [[ਵਿਲੀਅਮ ਸ਼ੈਕਸਪੀਅਰ|ਸ਼ੈਕਸਪੀਅਰ]] ਸਨ, ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਲੰਦਨ ਦੇ ਸੌਂਦਰਿਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਚਿਤੇਰੇ ਡਿਕਨਜ਼ ਸਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਡਿਕਨਜ਼ ਦਾ ਨਾਮ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਛਾ ਗਿਆ ਹੈ।