ਆਲੇਖ਼ੋ ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 36:
'''ਆਲੇਖ਼ੋ ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਯ ਵਾਲਮੋ''' (26 ਦਸੰਬਰ, 1904 – 24 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1980) ਇੱਕ ਕਿਊਬਨ ਨਾਵਲਕਾਰ, ਨਿਬੰਧਕਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ "ਬੂਮ" ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲੁਸਾਨੇ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿਚ ਜਨਮਿਆ ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਹਵਾਨਾ, ਕਿਊਬਾ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਯੂਰਪੀ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੌਰਾਨ ਕਿਊਬਾਈ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿਚ, ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿਚ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਨੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ ਕਿਊਬਾ ਵਿਚ ਫੀਦਲ ਕਾਸਟਰੋ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਇਨਕਲਾਬ। ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਫ਼ਲਸਫ਼ਿਆਂ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਹੋਈ ਅਤੇ ਜਲਾਵਤਨ ਹੋਣਾ ਪਿਆ।
ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਵਿਕਸਤ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਕਿਊਬਾ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਅਧਿਐਨ, La música en Cuba (ਲਾ ਮਿਸ਼ਿਕਾ ਇਨ ਕਿਊਬਾ) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਜੋਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਐਫ਼ਰੋ-ਕਿਊਬਨਿਜ਼ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰਨੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਧਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੱਤਰਕਾਰੀ, ਰੇਡੀਓ ਡਰਾਮਾ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਅਕਾਦਮਿਕ ਲੇਖ, ਓਪੇਰਾ ਅਤੇ ਲਿਬਰੇਟੋ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਵਲਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਉਹ ਜਾਦੂਈ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਉਸਨੇ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਐਫਰੋ-ਕਿਊਬਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਾਦੂਈ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਦਾਹਰਨ ਹੈ 1949 ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਉਸਦਾ ਨਾਵਲ El reino de este mundo, ਜੋ 18 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਦੇ ਹੇਤੀਅਨ ਇਨਕਲਾਬ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ।
ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਦੀ ਲੇਖਣੀ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਮੁੜ ਉਭਰੀ ਬਾਰੋਕ ਸ਼ੈਲੀ, ਜਾਂ ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਬਰੋਕ ਸਟਾਈਲ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਯੂਰਪੀਨ ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਅਪਣਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਕਲਾਤਮਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਪੜਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੱਖ ਅਨੁਭਵ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਨੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਪੜਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਥਿਊਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਣਾਇਆ। ਕਿਊਬਨ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਉਤਸੁਕ, ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਨੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪੂਰੇ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਵਰਤਿਆ। ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਨੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਇਤਿਹਾਸ, ਸੰਗੀਤ, ਸਮਾਜਿਕ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਅਤੇ ਕਲਾ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦੀਆਂ ਟੁਕੜੀਆਂ ਵਿਚ ਬੁਣਿਆ, ਇਸ ਸਭ ਨੇ ਲਿਸੇਨਡਰੋ ਓਟਰੋ, ਲਿਓਨਾਰਡੋ ਪਦੁਰਾ ਅਤੇ ਫਰਨਾਂਡੋ ਵੇਲਜ਼ੁਜ਼ ਮਦੀਨਾ ਵਰਗੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਕਿਊਬਨ ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਤੇ ਨਿਰਣਾਇਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ।
1980 ਵਿਚ ਪੈਰਿਸ ਵਿਚ ਕਾਰਪੈਂਤੀਅਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਵਾਨਾ ਦੇ ਕੋਲਨ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿਚ ਦੂਜੇ ਕਿਊਬਨ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ।
==ਲਿਖਤਾਂ ==
=== ਨਾਵਲ ===
* ''¡Écue-Yamba-O!'' (1933)
* ''El reino de este mundo'' (ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹਤ) (1949)
* ''Los pasos perdidos'' (ਭੁੱਲੇ ਰਾਹ) (1953)
* ''El acoso'' (1956)
* ''El Siglo de las Luces'' (1962)
* ''Concierto barroco'' (1974)
* ''El recurso del método'' (1974)
* ''La consagración de la primavera'' (1978)
* ''El arpa y la sombra'' (1979)
===ਹੋਰ===
** ''La música en Cuba'' (ਲਾ ਮਿਸ਼ਿਕਾ ਇਨ ਕਿਊਬਾ)/ ਕਿਊਬਾ ਵਿਚ ਸੰਗੀਤ (1946, ਲੇਖ)
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1904]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1980]]
| |||