ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਕਟ ਲਈ ਗਈਆਂ ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਜਿੰਨੀ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ, ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਓਨਾ ਹੀ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਗਏ ਕਈ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਦਰ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਰੇਟ ਦੇ ਨਾਲ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

George Lohmann
ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 600 ਗੇਂਦਾਂ ਸੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਜਾਰਜ ਲੋਹਮੈਨ ਦਾ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ, 10.75 ਹੈ।[1]

ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਨੇ ਸਿਰਫ ਥੋੜ੍ਹੀਆਂ ਹੀ ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਨਕਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਚ ਜਾਂ ਨੀਵੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਸਥਿਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਹੋਰ ਵਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਜਾਂ ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ, ਯੋਗਤਾ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜੌਰਜ ਲੋਹਮੈਨ ਨੇ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਔਸਤ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਕਟ 10.75 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 112 ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ ਹਨ।

ਗਣਨਾ

ਸੋਧੋ

ਇੱਕ ਕ੍ਰਿਕੇਟਰ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਦੀ ਗਣਨਾ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਵਿਕਟਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਦੁਆਰਾ ਵੰਡ ਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[2] ਕਿਸੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਾਈ, ਲੈੱਗ ਬਾਈਜ, ਜਾਂ ਪੈਨਲਟੀ ਦੌੜਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਦੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕੁੱਲ ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵਜੋਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[3][4] ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਦੌਰਾਨ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਕਟਾਂ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਂ ਤਾਂ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ, ਕੈਚ, ਹਿੱਟ ਵਿਕਟ, ਵਿਕਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੈੱਗ ਜਾਂ ਸਟੰਪਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[5]

 

ਅੰਕੜਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖਾਮੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਨੇ ਕੋਈ ਵਿਕਟ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ੀਰੋ ਨਾਲ ਭਾਗ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਉਸ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਈ ਵਿਕਟ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਨ ਛੱਡਿਆ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਈ ਵਿਕਟ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੌ ਦੌੜਾਂ ਛੱਡੀਆਂ। ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਵੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਦਾ ਸਹੀ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਵਿਕਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ।[6] ਆਪਣੇ ਪੇਪਰ ਵਿੱਚ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਤਰੀਕਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪਾਲ ਵੈਨ ਸਟੈਡੇਨ ਇਸਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ:

ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਇੱਕ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਨੇ ਕੁੱਲ 80 ਗੇਂਦਾਂ ਸੁੱਟੀਆਂ ਹਨ, 60 ਦੌੜਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ 2 ਵਿਕਟਾਂ ਹੀ ਲਈਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ... [ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਔਸਤ] 30 ਹੈ। ਜੇਕਰ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਅਗਲੀ ਗੇਂਦ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਕਟ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ (ਜ਼ਾਹਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਦੌੜਾਂ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ), ਤਾਂ [ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਹੈ] 20।[6]

ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ, ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਲਈ ਰਿਕਾਰਡ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਵੇਲੇ, ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਲਈ, ਵਿਜ਼ਡਨ ਕ੍ਰਿਕੇਟਰਸ ਅਲਮੈਨਕ ਇਸ ਨੂੰ 75 ਵਿਕਟਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ESPNcricinfo ਨੂੰ 2,000 ਵਿਕਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[7][8] ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਨ-ਡੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਲਈ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।[9][10]

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Test Lowest Career Bowling Average". CricketArchive. Retrieved 6 January 2013.
  2. van Staden (2008), p. 2.
  3. "Understanding byes and leg byes". BBC Sport. Retrieved 6 January 2013.
  4. "Law 42 (Fair and unfair play)". Marylebone Cricket Club. 2010. Archived from the original on 5 ਜਨਵਰੀ 2013. Retrieved 6 ਜਨਵਰੀ 2013.
  5. "The Laws of Cricket (2000 Code 4th Edition – 2010)" (PDF). Marylebone Cricket Club. 2010. pp. 42–49. Archived from the original (PDF) on 23 September 2010. Retrieved 6 January 2013.
  6. 6.0 6.1 van Staden (2008), p. 3.
  7. Berry, Scyld, ed. (2011). Wisden Cricketers' Almanack 2011 (148 ed.). Alton, Hampshire: John Wisden & Co. Ltd. p. 1358. ISBN 978-1-4081-3130-5.
  8. "Records / Test matches / Bowling records / Best career bowling average". ESPNcricinfo. Retrieved 6 January 2013.
  9. "Records / One-Day Internationals / Bowling records / Best career bowling average". ESPNcricinfo. Retrieved 6 January 2013.
  10. "Records / Twenty20 Internationals / Bowling records / Best career bowling average". ESPNcricinfo. Retrieved 6 January 2013.

ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ

ਸੋਧੋ