ਗੇ-ਲੂਸਾਕ ਕਾਨੂੰਨ
ਗੇ-ਲੂਕਾਕ ਕਾਨੂੰਨ 18 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਅਤੇ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਥਰਮਲ ਵਿਸਥਾਰ, ਤਾਪਮਾਨ, ਆਇਤਨ, ਅਤੇ ਦਬਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਫਰੈਂਚ ਕੈਮਿਸਟ ਜੋਸਫ ਲੂਇਸ ਗੇ-ਲੂਸਾਕ (1778-1850) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਗੇ-ਲੂਸਾਕ ਆਪਣੇ ਦਬਾਅ ਕਾਨੂੰਨ ਲਈ ਅਕਸਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਗੈਸ ਦਾ ਦਬਾਅ ਸਿੱਧਾ ਉਸਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸੰਯੋਗ ਵਾਲੀਅਮ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ
ਸੋਧੋ
ਪ੍ਰਕਿਰਤਕ ਗੈਸਾਂ ਅਤੇ ਗੈਸ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿਚਕਾਰ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਸਾਧਾਰਣ ਸੰਪੂਰਨ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਗੇ-ਲੂਸਾਕ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ 2 ਵਾਲੀਅਮ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ 1 ਵਾਲੀਅਮ, ਗੈਸ ਪਾਣੀ ਦੇ 2 ਵਾਲੀਅਮ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਿਆ ਕਰਨਗੇ।
ਗੇ-ਲੂਕਾਕ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ, ਐਮੇਡੀਓ ਅਵੋਗੈਦਰੋ ਨੇ ਥਿਉਰੀ ਕੱਢੀ ਕਿ, ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਦਬਾਅ ਤੇ, ਦੋ ਬਰਾਬਰ ਮਾਤਰਾ ਦੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਅਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- 2 ਵਾਲੀਅਮ ਹਾਈਡਰੋਜਨ + 1 ਵਾਲੀਅਮ ਆਕਸੀਜਨ = 2 ਵਾਲੀਅਮ ਗੈਸ ਪਾਣੀ
ਇਸਨੂੰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:
- 2 ਅਣੂ ਹਾਈਡਰੋਜਨ + 1 ਅਣੂ ਆਕਸੀਜਨ = 2 ਅਣੂ ਪਾਣੀ
ਦਬਾਅ-ਤਾਪਮਾਨ ਕਾਨੂੰਨ
ਸੋਧੋਫਿਕਸ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਫਿਕਸ ਵਾਲੀਅਮ ਦੇ ਗੈਸ ਦਾ ਦਬਾਅ ਗੈਸ ਦੇ ਪੂਰੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਨੁਪਾਤਕ ਹੈ।
or
ਜਿਥੇ:
- P ਗੈਸ ਦਾ ਦਬਾਅ ਹੈ,
- T ਕੈਲਵਿਨ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਤਾਪ ਹੈ,
- k ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਹੈ।