ਜਿਆਨ ਲੋਰੇਂਜ਼ੋ ਬੇਰਨਿਨੀ

ਜਿਆਨ ਲੋਰੇਂਜ਼ੋ (ਜਾਂ ਜਿਆਨਲੋਰੇਂਜ਼ੋ) ਬੇਰਨਿਨੀ (/ਅ ɛər n i n I /, ਇਹ ਵੀ US: / ਅ ər - /,[1] Italian:  ; ਜਿਓਵਨੀ ਲੋਰੇਂਜ਼ੋ ਵੀ; 7 ਦਸੰਬਰ 1598 - 28 ਨਵੰਬਰ 1680) ਇੱਕ ਇਤਾਲਵੀ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰ ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸੀ। ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਤਾਂ ਸੀ ਹੀ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਜੁੱਗ ਦਾ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰ ਵੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਰੋਕ ਸ਼ੈਲੀ ਬੁੱਤ ਸਿਰਜਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਦਵਾਨ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, “ਸ਼ੈਕਸਪੀਅਰ ਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਜੋ ਹੈ, ਬੇਰਨੀਨੀ ਮੂਰਤੀਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹੀ ਹੈ: ਪਹਿਲਾ ਸਰਬ-ਯੂਰਪੀ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਇਕਦਮ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲਹਿਜੇ ਅਤੇ ਨਜ਼ਰ ਦੇ ਤੁਰਤ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅੰਤਾਂ ਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੀ. . . . "[3] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਇੱਕ ਪੇਂਟਰ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਕੈਨਵਸਾਂ) ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਦਾ ਆਦਮੀ ਸੀ: ਉਸਨੇ ਨਾਟਕ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਰਨੀਵਲ ਵਿਅੰਗ) ਲਿਖੇ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਸਟੇਜ ਸੈੱਟ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਜਾਵਟੀ ਕਲਾ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਂਪ, ਟੇਬਲ, ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਬੱਘੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਜਿਆਨ ਲੋਰੇਂਜ਼ੋ ਬੇਰਨਿਨੀ
Self-portrait of Bernini, c. 1623
ਜਨਮ
ਜਿਆਨ ਲੋਰੇਂਜ਼ੋ ਬੇਰਨਿਨੀ

(1598-12-07)7 ਦਸੰਬਰ 1598
ਮੌਤ28 ਨਵੰਬਰ 1680(1680-11-28) (ਉਮਰ 81)
ਰੋਮ, (ਅੱਜੋਕੀ ਇਟਲੀ)
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਇਤਾਲਵੀ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ, ਪੇਂਟਿੰਗ, ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮਡੇਵਿਡ, ਅਪੋਲੋ ਅਤੇ ਡੈਫਨੀ , ਪ੍ਰੋਸੀਪੀਨਾ ਦਾ ਬਲਾਤਕਾਰ, ਸੰਤ ਟੇਰੇਸਾ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ
ਲਹਿਰਬਰੋਕ ਸ਼ੈਲੀ

ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਅਤੇ ਸਿਟੀ ਯੋਜਨਾਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸਨੇ ਸੈਕੂਲਰ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਗਿਰਜਾਘਰਾਂ, ਚੱਪਲਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਚੌਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਰਾਜਗੀਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਵਿਸ਼ਾਲ ਢਾਂਚੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਜਨਤਕ ਫੁਹਾਰੇ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਸਮਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਲਈ (ਸਟੂਕੋ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੇ) ਅਸਥਾਈ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤਕਨੀਕੀ ਬਹੁਪੱਖਤਾ, ਬੇਮਿਸਾਲ ਰਚਨਾਤਮਕ ਕਾਢਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਤਰਾਸਣ ਦੇ ਨਿਪੁੰਨ ਹੁਨਰ ਨੇ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਈਕਲੈਂਜਲੋ ਦਾ ਇੱਕ ਉੱਤਮ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇ, ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਹੋਰ ਮੂਰਤੀਕਾਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇ। ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਮੂਰਤੀ ਕਲਾ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਇਸ ਦੀ ਸੰਭਾਵੀ ਸੈਟਿੰਗ ਨੂੰ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਤੱਕ ਵਿਕਾਸ ਕਰ ਗਈ ਸੀ; ਉਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ, ਪੇਂਟਿੰਗ, ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਨੂੰ ਇਕਸਾਰ ਸੰਕਲਪਿਕ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨੀ ਸਮੁੱਚ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਸਲਿਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਮਰਹੂਮ ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਇਰਵਿੰਗ ਲਵਿਨ ਨੇ "ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕਲਾ ਦੀ ਏਕਤਾ" ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।[4]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Bernini". Collins English Dictionary. HarperCollins. Retrieved 29 July 2019.
  2. Boucher, Bruce (1998). Italian Baroque Sculpture. Thames & Hudson (World of Art). pp. 134–42. ISBN 0500203075.
  3. Katherine Eustace, Editorial, Sculpture Journal, vol. 20, n. 2, 2011, p. 109.
  4. Levin, Irving (1980). Bernini and the Unity of the Visual Arts. New York: Oxford University Press.