ਰੂਸੋ

ਜ਼ਾਨ-ਜ਼ਾਕ ਰੂਸੋ (ਫਰਾਂਸੀਸੀ: [ʒɑ̃ʒak ʁuso]; 28 ਜੂਨ 1712 – 2 ਜੁਲਾਈ 1778)18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਇੱਕ ਸਵਿਸ ਚਿੰਤਕ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਰੋਮਾਂਸਵਾਦ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸਨ। ਉਹ ਪੱਛਮ ਦੇ ਯੁਗ-ਪਲਟਾਊ ਚਿੰਤਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਰਸ਼ਨ ਨੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬ ਨੂੰ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਰਾਜਨੀਤਕ, ਸਾਮਾਜਕ ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਚਿੰਤਨ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਅੰਤਰਵਿਰੋਧਾਂ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਸਰੂਪ ਵਿਵਾਦਾਸਪਦ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਯੁੱਗ ਦੀ ਉਪਜ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਉਸਨੇ ਤਤਕਾਲੀਨ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਤਰਕਵਾਦ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਤਰਕ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਹਿਜ ਮਾਨਵੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਸੀ।

ਰੂਸੋ
ਰੂਸੋ 1753 ਵਿੱਚ, ਮੌਰਿਸ ਕਿਉਏਨਟੀਨ ਦੇ ਲਾ ਤੂਰ
ਜਨਮ	28 ਜੂਨ 1712 ਜਿਨੇਵਾ, ਜਿਨੇਵਾ ਕੈਂਟਨ
ਮੌਤ	2 ਜੁਲਾਈ 1778 ਏਰਮੇਨਾਨਵਿਲੇ, ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹਤ
ਕਾਲ	18th-century philosophy (Modern philosophy)
ਖੇਤਰ	Western Philosophy
ਸਕੂਲ	ਸਮਾਜਕ ਕੰਟਰੈਕਟ ਸਿਧਾਂਤ ਰੋਮਾਂਸਵਾਦ
ਮੁੱਖ ਰੁਚੀਆਂ	ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਰਸ਼ਨ, ਸੰਗੀਤ, ਵਿਦਿਆ, ਸਾਹਿਤ, ਸਵੈਜੀਵਨੀ
ਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰ	General will, amour-propre, moral simplicity of humanity, child-centered learning, civil religion, popular sovereignty, positive liberty
ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ Aristotle, Cicero, Niccolò Machiavelli, Baruch Spinoza, Michel de Montaigne, Hugo Grotius, Samuel von Pufendorf, Thomas Hobbes, John Locke, Jean Barbeyrac, Jean-Jacques Burlamaqui, Denis Diderot
ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ Kant, the French Revolution, Robespierre, Louis de Saint-Just, The Counter-Enlightenment, Fichte, Hegel, Goethe, Alexis de Tocqueville, Friedrich Nietzsche, Romanticism, Paine, de Sade, Comte, Bolívar, Marx, Engels, Proudhon, Derrida, Paul de Man, Benedetto Croce, Galvano Della Volpe, Claude Lévi-Strauss, Leo Strauss, Mary Shelley, Maine de Biran, Frederick Neuhouser, Émile Durkheim, Mikhail Bakunin, Maria Montessori, Leo Tolstoy, John Rawls, Michel Clouscard, Juan José Castelli, Mustafa Kemal Atatürk