ਜੀਨ ਡੋਮੀਨੀਕ
ਜੀਨ ਲੋਓਪੋਲਡ ਡੋਮੀਨੀਕ (31 ਜੁਲਾਈ, 1930 - 3 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2000) ਹੈਤੀਆਈ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਪੱਖੀ ਕਾਰਕੁੰਨ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਰੇਡੀਓ ਹੈਤੀ-ਇੰਟਰ, ਹੈਤੀਆਈ ਕ੍ਰੀਓਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸੀ, ਜੋ ਭਾਸ਼ਾ ਸਾਰੇ ਹੈਤੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਹੱਤਿਆ 3 ਅਪ੍ਰੈਲ 2000 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ,[1] ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਜੁਰਮ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਨਾ ਤਾਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੁਕਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜੀਨ ਲ. ਡੋਮੀਨੀਕ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਜੀਨ ਲੋਓਪੋਲਡ ਡੋਮੀਨੀਕ July 31, 1930 |
| ਮੌਤ | ਅਪ੍ਰੈਲ 3, 2000 (ਉਮਰ 69) |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਪੱਤਰਕਾਰ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ |
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਜੀਨ ਡੋਮੀਨੀਕ ਦਾ ਜਨਮ ਪੋਰਟ -ਔ-- ਪ੍ਰਿੰਸ ਵਿੱਚ ਲੋਓਪੋਲਡ ਡੋਮੀਨੀਕ, ਜੋ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਿਵੀਅਰ ਫ੍ਰਾਈਡ ਤੋਂ ਵਪਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਰਸੇਲ (ਪਰੇਰਾ) ਡੋਮੀਨੀਕ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਡੋਮੀਨੀਕ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਹੈਤੀਆਈ ਦੇਸੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਕਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕਿਸਾਨੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾ ਸੀ। ਡੋਮੀਨੀਕ ਦਾ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਫਿਲਿਪ ਹੈਤੀਆਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ ਜੋ ਸਾਥੀ ਅਫਸਰ ਐਲਿਕਸ ਪਾਸਕੁਏਟ ਅਤੇ ਹੈਨਰੀ ਪਰਪੀਗਨਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਜੁਲਾਈ 1958 ਵਿੱਚ ਕੈਸਰਨੇਸ ਡੇਸਾਲਾਈਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਫ੍ਰਾਂਸੋਇਸ ਡੁਵਾਲੀਅਰ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਮੈਡੇਲੀਨ ਡੋਮੀਨੀਕ ਪੇਲਾਰੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਸੀ।
ਇੰਸਟੀਚਿਊਟਸ਼ਨ ਸੇਂਟ-ਲੂਯਿਸ ਡੀ ਗੋਂਜ਼ਗ ਵਿਖੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1948 ਵਿੱਚ ਡੋਮੀਨੀਕ ਨੇ ਫੈਸਲਟਾ ਡੀ ਐਗਰੋਨੋਮੀ ਵਿਖੇ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ 1951 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ। ਡੋਮੀਨੀਕ ਨੇ ਫਿਰ 'ਏਕੋਲੇ ਸੁਪ੍ਰੀਅਰ ਡ' ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਡ' ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਟ੍ਰੋਪੀਕਲ' ਵਿਖੇ ਜੈਨੇਟੀਕਲੀ-ਮੋਡੀਫਾਈਡ ਕਾਕਾਓ ਅਤੇ ਕੌਫੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ 1955 ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹੈਤੀ ਪਰਤ ਆਇਆ,[2] ਜਦੋਂ ਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗੀ। ਡੋਮੀਨੀਕ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਡਨੇਰ ਵਿਲ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਡੁਵੇਲਅਰ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਕਿਸਾਨੀ ਹੱਕਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਬਦਲੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਡੋਮੀਨੀਕ, ਜੋ ਸ਼ੀਫਜ਼ ਡੀ ਸੈਕਸ਼ਨ (ਸਥਾਨਕ ਡੁਵਾਲੀਅਰਿਸਟ ਅਥਾਰਟੀਜ਼) ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਤਾਈ ਪੇਇਜ਼ਾਨ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਤਖਤੇ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਹਫਤੇ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਗੋਨਾਵਸ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਹ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਣ ਗਿਆ।
ਵਿਰਾਸਤ
ਸੋਧੋਜੋਨਾਥਨ ਡੇਮੀ ਨੇ ਆਪਣੀ 2003 ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਦ ਐਗਰੋਨੋਮਿਸਟ ਵਿੱਚ ਡੋਮੀਨੀਕ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਦ ਸੇਂਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਐਗਰੀਕੋਲ ਜੀਨ ਲ. ਡੋਮੀਨੀਕ, ਮਾਰਮੇਲੇਡ ਵਿਚ, ਹੈਤੀ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੇਨੇ ਪ੍ਰੀਵਲ ਵਲੋਂ 2001 ਵਿੱਚ ਡੋਮੀਨੀਕ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਬਣਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਕੋਫ਼ੀ ਅਤੇ ਕਕਾਓ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਸੇਂਟਰ ਹੈ।
ਰੇਡੀਓ ਹੈਤੀ-ਇੰਟਰ ਦੇ ਪੁਰਾਲੇਖਾਂ 'ਤੇ ਫਿਲਹਾਲ ਰੇਡੀਓ ਹੈਤੀ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗਜ਼ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ, ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਹੈਤੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭੇਜਣ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ ਡਿਊਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਰੂਬੈਂਟੀਨ ਰੇਅਰ ਬੁੱਕ ਐਂਡ ਮੈਨੂਸਕ੍ਰਿਪਟ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।[3]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋ- ਕਤਲਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਅਣਸੁਲਝੇ ਕਤਲਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Who Killed Jean Dominique? | Reporters without borders". RSF (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2001-03-25. Archived from the original on 2019-10-17. Retrieved 2019-10-17.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Condé, Maryse,. What is Africa to me?: fragments of a true-to-life autobiography. Philcox, Richard,. London. ISBN 9780857423764. OCLC 964730164.
{{cite book}}: CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Hansen, Will (31 March 2014). "Rubenstein Library Acquires Radio Haiti Archives". Retrieved 4 June 2017.