ਟੀ. ਐਸ. ਕਾਨਾਕਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: T. S. Kanaka ਜਾਂ ਤੰਜਾਵੁਰ ਸੰਤਾਨਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਨਕਾ), ਜਿਸਨੂੰ ਤੰਜੌਰ ਸੰਥਾਨਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕਨਕਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, (31 ਮਾਰਚ 1932 – 14 ਨਵੰਬਰ 2018) ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਨਿਊਰੋਸਰਜਨ[1][2][3][4] ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਨਿਊਰੋਸਰਜਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[5] ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਨਿਊਰੋਸਰਜਨ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਡ ਇਮਪਲਾਂਟ ਕੀਤੇ ਸਨ,[6] ਅਤੇ 1975 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੇ ਦਿਮਾਗੀ ਉਤੇਜਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਵੀ ਸੀ।[7] ਉਸਨੇ 1960 ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਪ੍ਰੋ. ਐਸ. ਕਲਿਆਣਰਮਨ; ਅਤੇ ਸਟੀਰੀਓਟੈਕਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਮਦਰਾਸ ਨਿਊਰੋ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ ਦੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।[8]

ਤੰਜਾਵੁਰ ਸੰਤਾਨਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਾਨਾਕਾ
ਜਨਮ(1932-03-31)31 ਮਾਰਚ 1932
ਚੇਨਈ
ਮੌਤ14 ਨਵੰਬਰ 2018(2018-11-14) (ਉਮਰ 86)
ਚੇਨਈ
ਹੋਰ ਨਾਮਤੰਜੌਰ ਸੰਥਾਨਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕਨਕ
ਕਨਕ ਸੰਤਾਨਕ੍ਰਿਸ਼ਨ
ਪੇਸ਼ਾਨਿਊਰੋਸਰਜਨ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਨਿਊਰੋਸਰਜਨ

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਕਨਕਾ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਆਪਣੀ ਐਮਐਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦਾ ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[9] ਇਸ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਨੇ ਕਨਕਾ ਦੇ ਅਣਵਿਆਹੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ।

ਕਨਕਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼-ਪ੍ਰਧਾਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਇਨੀਅਰ ਔਰਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੇ MS ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਨੇਤਾ ਉਸਦੀ ਡਾਕਟਰੀ ਯੋਗਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਅਕਸਰ ਸਰਜੀਕਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਲਈ ਕਨਕਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚੁਣਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ER ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਦੇ ਸਨ।[10] ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲੈਣ ਵੇਲੇ, ਕਨਕਾ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਪੇਸ਼ ਹੋਣਾ ਪਿਆ।

ਕਨਕਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੂਨਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਲਿਮਕਾ ਬੁੱਕ ਆਫ਼ ਰਿਕਾਰਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2004 ਤੱਕ ਉਸ ਨੇ 139 ਵਾਰ ਖੂਨ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।[11]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. TNN (1 January 2002). "Exhibition on Indian women opens". The Times of India. Archived from the original on 23 October 2012. Retrieved 2012-12-17.
  2. "Wiping out heritage?". The Hindu. 2003-04-23. Archived from the original on 2003-07-04. Retrieved 2012-12-17.
  3. "Tamil Nadu / Tiruchi News : "Check newborns' brain health"". The Hindu. 2 April 2008. Archived from the original on 8 April 2008. Retrieved 2012-12-17.
  4. Benedict, Brenda (2 March 2004). "Devoted Healer". The Star Online. Archived from the original on 8 October 2012. Retrieved 2012-12-17. SHE LOOKS more like an amiable aunt with whom you could string jasmines. But Dr Prof T.S. Kanaka's smiling face and diminutive frame belie a steely character. Unknown to many, she holds the distinction of being Asia's first female neurosurgeon.
  5. Spetzler R. F. (2011). "Progress of women in neurosurgery". Asian Journal of Neurosurgery. 6 (1): 6–12. doi:10.4103/1793-5482.85627. PMC 3205553. PMID 22059098.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  6. Nashold B.S. (1994).
  7. Kanaka T S. Back to the future: Glimpses into the past.
  8. "Madras Neuro Trust". Archived from the original on 7 September 2020. Retrieved 16 August 2020.
  9. "Interview: Dr T S Kanaka, Asia's First Female Neurosurgeon – indiamedicaltimes.com" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2019-04-30. Retrieved 2019-04-30.
  10. Ganapathy, Krishnan (2018-11-01). "IN MEMORIAM: Thanjavur Santhanakrishna Kanaka (31st March 1932 – 14th Nov 2018)". Neurology India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 66 (6): 1872–1876. doi:10.4103/0028-3886.246235. ISSN 0028-3886. PMID 30504615.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  11. "Obituary: Prof. Thanjavur Santhanakrishna Kanaka | Asian Medical Students & Residents Society for Neurosurgery". asianyns.org. Retrieved 2019-04-23.