ਫ੍ਰੈਡਰਿਕ ਡੰਕਨ ਮਾਈਕਲ ਹਲਡੇਨ (ਜਨਮ 14 ਸਤੰਬਰ 1951), ਐਫ. ਡੰਕਨ ਹਲਡੇਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਜੋਂ ਜੰਮਿਆ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰਮਨ ਫੇਅਰਚਾਈਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਪੈਰੀਮੀਟਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਥਿਊਰੀਕਲ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਜ਼ਿਟ ਰਿਸਰਚ ਚੇਅਰ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਡੇਵਿਡ ਜੇ. ਥੌਉਲਸ ਅਤੇ ਜੇ. ਮਾਈਕਲ ਕੋਸਟਰਲਿਟਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ 2016 ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।

ਸਿੱਖਿਆ ਸੋਧੋ

ਹਲਡੇਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸੇਂਟ ਪੌਲਸ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਈਸ ਕਾਲਜ, ਕੈਂਬਰਿਜ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਫਿਲਿਪ ਵਾਰਨ ਐਂਡਰਸਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਧੀਨ ਖੋਜ ਲਈ 1978 ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਕੀਤੀ।

ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਖੋਜ ਸੋਧੋ

ਹਲਡੇਨ ਨੇ 1977 ਅਤੇ 1981 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇੰਸਟਿਟੱਟ ਲੌ-ਲੈਂਗੇਵਿਨ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਅਗਸਤ 1981 ਵਿੱਚ, ਹਲਡਾੱਨ ਦੱਖਣੀ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਣਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ 1987 ਤੱਕ ਰਿਹਾ।[1][2] ਹਲਡਾਣੇ ਨੂੰ ਫਿਰ 1981 ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1986 ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੁਲਾਈ 1986 ਵਿਚ, ਹਲਡੇਨ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸੈਨ ਡਿਏਗੋ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਫਰਵਰੀ 1992 ਤਕ ਰਿਹਾ। 1990 ਵਿੱਚ, ਹਲਡੇਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਥੇ ਉਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਹੈ। 1999 ਵਿੱਚ, ਹਲਡੇਨ ਨੂੰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਯੂਜੀਨ ਹਿਗਿਨ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਨਾਮਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਰਮਨ ਫੇਅਰਚਾਈਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਲਡੇਨ ਲੂਟਿੰਗਰ ਤਰਲ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਸਮੇਤ ਸੰਘਣੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਇਕ-ਅਯਾਮੀ ਸਪਿਨ ਚੇਨ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ, ਫਰੈਕਸ਼ਨਲ ਕੁਆਂਟਮ ਹਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ, ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੇ ਅੰਕੜੇ, ਉਲਝਣ ਸਪੈਕਟ੍ਰਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਤਰਾਂ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੋਧੋ

ਹਲਡੇਨ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਤੇ ਸਲੋਵੇਨੀਆਈ ਨਾਗਰਿਕ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸਥਾਈ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ। ਹਲਡੇਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ, ਓਡਾਈਲ ਬੈਲਮੋਂਟ, ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਯੂਗੋਸਲਾਵੀਆ / ਆਸਟਰੀਆ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਮੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਲੋਵੀਨੀ ਨੌਜਵਾਨ ਲੜਕੀ ਲੁੱਡਮੀਲਾ ਰੇਂਕੋ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਇੰਗਲੈਂਡ ਚਲੀ ਗਈ ਜਿਥੇ ਡੰਕਨ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।[3]

ਉਸ ਨੂੰ 22 ਮਾਰਚ, 2019 ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਸਲੋਵੇਨੀਅਨ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸਲੋਵੇਨੀਆਈ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਮਿਲੀ।[4]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Princeton University Professor Wins Nobel Prize In Physics". Princeton Patch. 4 October 2016.
  2. Dennis Overbye; Sewell Chan (October 4, 2016). "3 Who Studied Unusual States of Matter Win Nobel Prize in Physics".
  3. "Dober dan. Drži, moja mati je bila zavedna Slovenka".
  4. "Nobel laureate Dundan Haldane gets Slovenian citizenship". STA Slovenian Press Agency. 24 March 2019. Retrieved 2019-03-24.