ਤਨਸੁਖ ਕੱਪੜਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜਾ ਸੀ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੱਧਕਾਲੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਤਨਸੁਖ ਸੱਤ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ( ਖਸਾ, ਸਾਲੂ, ਡੋਰੀਆ, ਬਾਫਟਾ, ਦੁਪੱਟਾ, ਅਤੇ ਪੰਚਟੋਲੀਆ ) ਆਈਨ- ਵਿੱਚ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਈ-ਅਕਬਰੀ[1] ਤਨਸੁਖ ਅਤੇ ਬਾਫਟਾ ਦੇ ਬਣੇ ਅੰਗਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਵੀ ਭਿਖਾਰੀ ਦਾਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ।[2] ਤਨਸੁਖ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਰਮ ਅਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਬਣਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਲਮਲ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨਾਲ ਬੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸਮੱਗਰੀ ਸੀ।[3] ਤਨਸੁਖ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਰਮ ਅਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਬਣਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਲਮਲ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨਾਲ ਬੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸਮੱਗਰੀ ਸੀ।[4][5]

ਵ੍ਯੁਤਪਤੀ ਸੋਧੋ

'ਤਨਸੁਖ' ਜਾਂ 'ਤਨਸੁਖ' ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਹੈ, "ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ ਦੇਣਾ" ਜਾਂ "ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕਰਨਾ"।[4][6]

ਇਤਿਹਾਸ ਸੋਧੋ

ਆਈਨ-ਏ-ਅਕਬਰੀ ਅਤੇ ਸਮਕਾਲੀ ਹਿੰਦੀ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਤਨਸੁਖ ਅਤੇ ਖਾਸਾ, ਬਾਫਟਾ, ਸਾਲੂ, ਡੋਰੀਆ, ਦੁਪੱਟਾ, ਅਤੇ ਪੰਚਟੋਲੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੱਪੜੇ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ।[7][8][9] ਚਿਰਾ, ਫੈਂਟਾ ਗੰਗਾਜਲ ਫੈਬਰਿਕ, ਤਨਸੁਖ, ਸਾੜ੍ਹੀ, ਲਹਿੰਗਾ, ਘੱਗਰਾ, ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਨਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹਵਾਲੇ ਮੁਗਲ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।[10][11][1]

ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਬਣਤਰ ਸੋਧੋ

ਤਨਸੁਖ ਬਰੀਕ ਸੂਤੀ ਸੂਤ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਫੈਬਰਿਕ ਦੀ ਬਣਤਰ ਬਹੁਤ ਨਰਮ ਅਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸੀ।

ਵਰਤੋਂ ਸੋਧੋ

ਤਨਸੁਖ ਸੂਤੀ ਦਾ ਬਣਿਆ ਨਰਮ ਕੱਪੜਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ (ਅੰਗਿਆ, ਕੰਚੁਕੀਆਂ), ਸਾੜੀਆਂ, ਛਾਤੀਆਂ ਦੇ ਪਾਰ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਤਨਸੁਖ ਦੇ ਬਣੇ ਕੱਪੜੇ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਦੋਹਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਸਨ।[4][12][10]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. 1.0 1.1 Sangar, S. P. (1965). "FEMALE COSTUMES IN THE SIXTEENTH AND SEVENTEENTH CENTURIES (as reflected in the contemporary Hindi literature)". Proceedings of the Indian History Congress. 27: 243–247. ISSN 2249-1937. JSTOR 44140630.
  2. Jain, Simmi (2003). Encyclopaedia of Indian Women Through the Ages: The middle ages (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Gyan Publishing House. p. 197. ISBN 978-81-7835-173-5.
  3. Jain, Simmi (2003). Encyclopaedia of Indian Women Through the Ages: The middle ages (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Gyan Publishing House. p. 197. ISBN 978-81-7835-173-5.
  4. 4.0 4.1 4.2 Pawar, Appasaheb Ganapatrao; University, Shivaji (1971). Maratha History Seminar, May 28-31, 1970: Papers (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Shivaji University. p. 51.
  5. Sharma, Gopi Nath (1968). Social Life in Medieval Rajasthan, 1500-1800 A.D.: With Special Reference to the Impact of Mughal Influence (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Lakshmi Narain Agarwal.
  6. Congress, Indian History (2004). Proceedings (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Indian History Congress. p. 544.
  7. Panjab University Research Bulletin: Arts (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). The University. 1982. p. 90.
  8. Jain, Simmi (2003). Encyclopaedia of Indian Women Through the Ages: The middle ages (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Gyan Publishing House. p. 197. ISBN 978-81-7835-173-5.
  9. Congress, Indian History (1967). Proceedings (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Indian History Congress. p. 243.
  10. 10.0 10.1 Srivastava, Ashok Kumar (1981). Hindu Society in the Sixteenth Century: With Special Reference to Northern India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Milind. p. 118.
  11. Sharma, Gopi Nath (1968). Social Life in Medieval Rajasthan, 1500-1800 A.D.: With Special Reference to the Impact of Mughal Influence (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Lakshmi Narain Agarwal. p. 154.
  12. Shobha, Savitri Chandra (1996). Medieval India and Hindi Bhakti Poetry: A Socio-cultural Study (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Har-Anand Publications. p. 96.