ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ
ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1970 ਨੂੰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ 193 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਸਮੇਤ EARTHDAY.ORG (ਪਹਿਲਾਂ ਅਰਥ ਡੇ ਨੈੱਟਵਰਕ)[1] ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਾਲਮੇਲ ਕੀਤੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[2][1][3] 2024 ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਥੀਮ "ਪਲੈਨੇਟ ਬਨਾਮ ਪਲਾਸਟਿਕ" ਹੈ। 2025 ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਦੀ 55ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਹੋਵੇਗੀ।[4][5]
| ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ | |
|---|---|
 ਜੌਨ ਮੈਕਕੋਨੇਲ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਅਣ-ਅਧਿਕਾਰਤ ਧਰਤੀ ਦਾ ਝੰਡੇ ਵਿੱਚ "ਦ ਬਲੂ ਮਾਰਬਲ" ਫੋਟੋ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਦ ਬਲੂ ਮਾਰਬਲ ਅਪੋਲੋ 17 ਦੇ ਅਮਲੇ ਦੁਆਰਾ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। | |
| ਮਹੱਤਵ | ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ |
| ਸ਼ੁਰੂਆਤ | 1970 |
| ਮਿਤੀ | ਅਪਰੈਲ 22 |
| ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ | ਸਾਲਾਨਾ |
1969 ਵਿੱਚ ਸੈਨ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯੂਨੈਸਕੋ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਾਰਕੁਨ ਜੌਹਨ ਮੈਕਕੋਨਲ ਨੇ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 21 ਮਾਰਚ, 1970 ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਬਸੰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੈਕਕੋਨੇਲ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇੱਕ ਘੋਸ਼ਣਾ ਵਿੱਚ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਯੂ ਥਾਂਟ ਦੁਆਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਸੈਨੇਟਰ ਗੇਲਰਡ ਨੈਲਸਨ ਨੇ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1970 ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਧਿਆਪਨ-ਇਨ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਕਾਰਕੁਨ, ਡੇਨਿਸ ਹੇਅਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਨੈਲਸਨ ਅਤੇ ਹੇਜ਼ ਨੇ ਘਟਨਾ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ "ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ" ਰੱਖਿਆ। ਡੇਨਿਸ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਟਾਫ ਨੇ ਪੂਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਅਧਿਆਪਨ ਦੇ ਮੂਲ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਪਰੇ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ। 20 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਆ ਗਏ, ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਰੋਧ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਗੈਰ-ਵਾਤਾਵਰਣ ਕੇਂਦਰਿਤ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ। ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਗੂ ਵਾਲਟਰ ਰਾਊਥਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਆਟੋ ਵਰਕਰਜ਼ (UAW) ਪਹਿਲੇ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਸਮਰਥਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਹਾਇਕ ਸੀ।[6][7][8] ਹੇਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ: "UAW ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਪਹਿਲਾ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਲਾਪ ਹੋ ਜਾਂਦਾ!" ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਡਲ ਆਫ਼ ਫ੍ਰੀਡਮ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[9][10][11] ਪਹਿਲਾ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ। 1990 ਵਿੱਚ, ਡੇਨਿਸ ਹੇਜ਼, 1970 ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ, ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲਿਆ ਅਤੇ 141 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ।[12][13][14] ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ 2016 'ਤੇ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ, ਚੀਨ ਅਤੇ 120 ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪੈਰਿਸ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦਸਤਖਤ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ 2015 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ 195 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਏ ਗਏ ਇਤਿਹਾਸਕ ਡਰਾਫਟ ਜਲਵਾਯੂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਧੀ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਲੋੜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ, ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਹਫ਼ਤਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।[15] ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ 2020 'ਤੇ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ 50ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਔਨਲਾਈਨ ਜਨਤਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।[3] ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਪਰ ਵੱਖਰਾ ਸਮਾਗਮ, ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦਿਵਸ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ 5 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 "Earth Day 2020: What Is It and How Do People Mark It Around the World?". The Independent. April 21, 2020. Retrieved February 19, 2021.
- ↑ "1 billion people are taking part in Earth Day - here are some reasons to be hopeful this year". Euronews. April 20, 2022. Retrieved March 9, 2023.
- ↑ 3.0 3.1 "The 50th Anniversary Of Earth Day Unites Tens Of Millions Of People Across The World In Action And A Multi-Platform Event". Yahoo. April 24, 2020. Archived from the original on April 22, 2021. Retrieved February 19, 2021.
- ↑ "Earth Day 2022 Invest in Our Planet". earthday.org. March 28, 2022. Retrieved March 28, 2022.
- ↑ "Earth Week Naperville celebrates 53rd annual Earth Day with special programs". Daily Herald. March 8, 2023. Retrieved March 8, 2023.
- ↑ Labor and environmentalists have been teaming up since the first Earth Day". Grist. April 2, 2010. Retrieved April 28, 2020.
- ↑ "Meet 'Mr. Earth Day,' the Man Who Helped Organize the Annual Observance". Time. Retrieved April 28, 2020.
- ↑ The Rumpus Interview with Earth Day Organizer Denis Hayes". The Rumpus.net. April 2, 2009. Retrieved April 28, 2020.
- ↑ "Labor and environmentalists have been teaming up since the first Earth Day". Grist. April 2, 2010. Retrieved April 28, 2020.
- ↑ Striepe, Becky (2013-04-21). "Earth Day Care2 Healthy Living". Care2.com. Archived from the original on 2013-04-23. Retrieved 2013-04-24.
- ↑ "Planet vs. Plastics Global Theme for Earth Day 2024". earthday.org. n.d. Retrieved January 20, 2024.
- ↑ Staff – The Buillitt Foundation". Bullitt.org. Archived from the original on August 7, 2011. Retrieved April 22, 2011.
- ↑ "The Rumpus Interview With Earth Day Organizer Denis Hayes". The Rumpus.net. April 17, 2020. Retrieved April 20, 2020.
- ↑ "How Earth Day gave birth to the environmental movement=The Harvard Gazette". January–February 1990. Archived from the original on March 28, 2010. Retrieved April 22, 2010.
- ↑ "Earth Day: Let's pledge to keep our environment clean, says Mamata". The Statesman.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ
- EARTHDAY.ORG – Coordinating worldwide events for Earth Day
- The Great Global CleanUp – CleanUp Website including Global Map, Signup to CleanUp and Find a CleanUp
- United States Earth Day – The U.S. government's Earth Day site
- Earth Day Canada – The Canadian Official Site for Earth Day
- Earth Day at The History Channel
- Gaylord Nelson and Earth Day: The Making of the Modern Environmental Movement – a narrative account of the origins of Earth Day, Nelson's political career, as well as online access to documents from the Wisconsin Historical Society's Nelson Papers collection
- Earth Society Foundation Archived October 23, 2019, at the Wayback Machine. – Official organization arranging annual equinox Earth Day celebration at the United Nations