ਨਾਇਕੀ ਦੇਵੀ
ਨਾਇਕੀ ਦੇਵੀ ( IAST : Naikī Devi ) 1175 ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਮੂਲਰਾਜਾ ਦੂਜੇ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੌਰਾਨ ਚੌਲੁਕਿਆ ਰਾਜਵੰਸ਼[1][2] ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਰਾਣੀ ਸੀ। ਉਹ ਚੌਲੁਕਿਆ ਰਾਜੇ ਅਜੈਪਾਲ ਦੀ ਰਾਣੀ ਸੀ।[3]
ਜੀਵਨੀ
ਸੋਧੋਮੇਰੁਤੁੰਗਾ ਦੇ <i id="mwFg">ਪ੍ਰਬੰਧਚਿੰਤਮਣੀ</i> ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜੀਵਨ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਕ ਪਰਮਾਰਦੀ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਿਧਾਂਤ ਇਸ ਪਰਮਾਰਦੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਦੰਬ ਰਾਜਾ ਪਰਮਾਦੀ-ਦੇਵਾ ਵਜੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਮਜੂਮਦਾਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਦੇਲਾ ਰਾਜੇ ਪਰਮਾਦੀ (ਰਾਜ ਸੀ. 1165-1203 ਸੀਈ) ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[3]
ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਚੌਲੁਕਿਆ ਸ਼ਾਸਕ ਅਜੈਪਾਲ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਮੂਲਰਾਜਾ ਸੀ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਾ ਬਣਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ 1175 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਰਾਜਾ ਬਣਿਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਘੱਟਗਿਣਤੀ ਦੌਰਾਨ ਰੀਜੈਂਟ ਬਣ ਗਈ।
1175 ਵਿੱਚ, ਘੋਰ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਸਿੰਧ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕੀਤਾ, 1178 ਵਿੱਚ ਥਾਰ ਮਾਰੂਥਲ ਰਾਹੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਘੁਸਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁਲਤਾਨ ਅਤੇ ਉਚ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਘੋਰ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਨੂੰ ਮੁਲਾਰਾਜਾ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਰਾਜਪੂਤ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਕਸਾਹਰਾਦਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਨਡੋਲ, ਜਾਲੋਰ ਅਤੇ ਆਬੂ ਤੋਂ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਲੜਾਈ ਦੇ ਸਥਾਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਬੂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੀ ਤਲਹਟੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਯੰਦਰਾ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਫ਼ਾਰਸੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਮਿਨਹਾਜ ਅਲ-ਸਿਰਾਜ ਅਤੇ ਫੇਰਿਸ਼ਤਾ ਨੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਘੋਰ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਨੂੰ ਭੀਮ II (ਮੁਲਾਰਾਜਾ ਭਰਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ) ਦੁਆਰਾ ਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੁਰਾਲੇਖ ਪ੍ਰਮਾਣਾਂ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਘੁਰਿਦ ਹਮਲੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੂਲਰਾਜਾ II ਰਾਜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।[4][5][6]
ਮੇਰੁਤੁੰਗਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਬਿਰਤਾਂਤ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਾਇਕੀ ਦੇਵੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਮੂਲਰਾਜਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੋਦ ਵਿਚ ਲਿਆ ਅਤੇ ਚੌਲੁਕਿਆ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੜਾਰਘਾਟਾ ਦੱਰੇ 'ਤੇ ਘੁਰਿਦ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ "ਗਜ਼ਨੀ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦਾ ਜੇਤੂ" ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਮਜੂਮਦਾਰ ਨੇ ਮੇਰੁਤੁੰਗਾ ਦੀ ਲਿਖਤ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।[7][8] ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮੇਰੁਤੁੰਗਾ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ "ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ" ਵਜੋਂ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[9][10]
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ
ਸੋਧੋ2022 ਦੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫਿਲਮ ਨਾਇਕਾ ਦੇਵੀ: ਦਿ ਵਾਰੀਅਰ ਕਵੀਨ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਨਾਇਕੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਹੈ।[11]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000010-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ 3.0 3.1 Asoke Kumar Majumdar 1956.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000012-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000013-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000014-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Crouzet, François (1965), Studies in the Cultural History of India, Shiva Lal Agarwala, p. 237
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "'Nayika Devi: The Warrior Queen' Depicts Chunky Panday As Evil Antagonist". ABP Live. IANS. 2022-03-16. Retrieved 2022-04-08.
<ref>
tag defined in <references>
has no name attribute.