ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ

ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਭਰਿਆ[1] ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਸੁਹਜ ਜਾਂ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ-ਭੂਮਿਕਾ ਦੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ, ਜਾਂ ਲਿੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।[2] ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਸੁੰਦਰਤਾ, ਕਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦੀ ਅਨੁਭਵ ਕੀ ਹਨ, ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਚਾਰ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦਾ ਹੈ।[3] ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਿਰਪੱਖ ਜਾਂ ਸੰਮਲਿਤ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਲੋਕ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਲਿੰਗ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2] ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਹੈ ਕਿ ਲਿੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕਲਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4] ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਲਿੰਗ ਪਛਾਣ ਉਹਨਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[5] ਜਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲੋਕ ਕਲਾ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਮਾਤ ਅਤੇ ਨਸਲ ਤੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[6] ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾ ਸਥਿਤੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਬਦਲਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਗਿਆਨ ਦੇ ਕਾਰਨ।[5] ਜਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਇਤਿਹਾਸ ਰਵਾਇਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਸੁੰਦਰਤਾ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦੀ ਅਨੁਭਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।[7]

18ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ, ਸੁਹਜ ਆਨੰਦ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੇ "ਸੁਆਦ" ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਾਂਟ ਅਤੇ ਹਿਊਮ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸਰਵਵਿਆਪੀ ਚੰਗਾ ਸਵਾਦ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਸੁਹਜ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲਿਆ। ਇਹਨਾਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਤਰਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ, ਕਿਉਂਕਿ ਲਲਿਤ ਕਲਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਸੀ, ਉਹ ਜਿਹੜੇ ਕਲਾ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਇਸ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਮੰਨੀਆਂ ਗਈਆਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸੱਚਾਈਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਸਨ, ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰਨਗੇ ਜੋ ਵਰਗ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵੰਡ[2] ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਸਰਵਵਿਆਪਕ ਸੁਹਜ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਲਿੰਗ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਨੂੰ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ: ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਉੱਤਮਤਾ; ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਛੋਟਾ ਅਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ (ਔਰਤ) ਅਤੇ ਉੱਤਮਤਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਅਦਭੁਤ (ਮਰਦ) ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ।[2] ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ "ਮਰਦਾਨਾ" ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ "ਔਰਤ" ਗੁਣ ਕਿਉਂ ਅਧੀਨ ਹਨ।[8]

ਸੁਹਜਾਤਮਕ ਸਿਧਾਂਤ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਮਰਦ-ਪ੍ਰਧਾਨਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਆਖਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਆਪਣੇ ਸੁਹਜਵਾਦੀ ਅਨੰਦ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ "ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਥਿਊਰੀਜ਼ਿੰਗ ਦਾ ਅਨੰਦ [...] ਜੋਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ"। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਾ (ਹਿਲਡੇ ਹੇਨ) ਨੂੰ ਬੌਧਿਕ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ।[7] ਮੋਰਸ[9] ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਕਲਾ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਢਾਂਚਾ ਬਣਾਇਆ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੈ। ਦਰਸ਼ਕ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ, ਔਰਤਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਣ ਵਾਲੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਔਰਤਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖਣਾ, ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ, ਮੋਰਸ ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ "ਸਵੈ-ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ" ਅਤੇ "ਸਵੈ-ਨਿਰਧਾਰਤ" ਕਲਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।[9] ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਲਾ ਦੇ ਆਲੋਚਕ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਲਾ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਆਲੋਚਕ ਇਸਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[10]

ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਸੁਹਜ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਸ਼ਬਦਕੋਸ਼ ਸੀਮਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਸ਼ਾ ਜੋ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ "ਮਾਦਾ" ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਵੱਖ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਖੇਤਰ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਵੱਖਰਾ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਜੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਇਹ ਮੰਨ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ "ਆਮ" ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਕਲਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਮਰਦਾਨਾ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।[11]

ਰਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨਿਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਔਰਤ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਰਚਨਾਤਮਕ ਜਾਂ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[encycl 1] ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬੇਦਖਲੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਮਰਦ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[encycl 1] ਕ੍ਰਿਸਟੀਨ ਬੈਟਰਸਬੀ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਔਰਤ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਲਾ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ।[12] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣੇ ਜਾਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਕਲਾਤਮਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮੌਕੇ ਨਹੀਂ ਸਨ।[13] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਖੁਦ ਵਿਅਕਤੀਵਾਦ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ - ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੈਟਰਸਬੀ "ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਰਦਾਨਾ ਬਹਾਦਰੀ" ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ - ਅਤੇ ਸਾਂਝੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।[12]

ਲਿੰਡਾ ਨੋਚਲਿਨ, ਇੱਕ ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ, ਸਮਝਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਇੱਕ ਪੱਛਮੀ ਪੁਰਸ਼ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਲਾ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨੋਚਲਿਨ ਸਵਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਲਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਹੈ।[14]

"ਕਲਾ" ਅਤੇ "ਕਲਾ" ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੁਹਜ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਨਾਰੀ-ਵਿਰੋਧੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।[15] ਇੱਥੇ, ਕਲਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੀਆ ਕਲਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੁਹਜ ਹੈ।[5] ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਲਾ ਦੇ ਰੂਪ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਢਾਈ ਜਾਂ ਸਿਲਾਈ, ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਯੋਗਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕਲਾ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[5] ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਕਲਾ" ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।[10] ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਅਭਿਆਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਨੂੰ "ਕਲਾ" ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦੁਆਰਾ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਖੇਤਰ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਤੇ ਹੈ।[16]


ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੇਤਰ ਜੋ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੁਹਜ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਕਲਾ ਆਲੋਚਨਾ। ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਇਹ ਖੇਤਰ ਔਰਤ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਕਲਪਨਾ, ਦੇਵੀ ਚਿੱਤਰ, ਨਿੱਜੀ ਬਿਰਤਾਂਤ, ਅਤੇ "ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਇਕੱਲੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾ" ਦੇ ਘਟਾਓ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।[17]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ↑ 1.0 1.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  1. ↑ "Feminist Aesthetics: Art and Artists: Historical Background". The Feminist eZine.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Feminist Aesthetics". Stanford Encyclopedia of Philosophy. Retrieved February 1, 2014."Feminist Aesthetics". Stanford Encyclopedia of Philosophy. Retrieved February 1, 2014.
  3. ↑ Hein, Hilde (1990). "The Role of Feminist Aesthetics in Feminist Theory". The Journal of Aesthetics and Art Criticism. 48 (4): 281–291. doi:10.2307/431566. JSTOR 431566.
  4. ↑ Lyudmyla Fedorivna, Bulanova-Duvalko. "Philosophical Aspects of Understanding the Trend of Feminist Aesthetics". Studia Humanitatis. 3.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :1
  6. ↑ Stubs, Roberta; Teixeira-Filho, Fernando Silva; Lessa, Patricia. "Artivismo, estetica feminista e producao de sobjetividade". Revista Estudos Feministas. 26. doi:10.1590/1806-9584-2018v26n238901.
  7. ↑ 7.0 7.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  8. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000026-QINU`"'</ref>" does not exist.
  9. ↑ 9.0 9.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Morse 287
  10. ↑ 10.0 10.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :2
  11. ↑ Waugh, Joanne B. (1990). "Analytic Aesthetics and Feminist Aesthetics: Neither/Nor?". The Journal of Aesthetics and Art Criticism. 48 (4): 317–326. doi:10.2307/431569. JSTOR 431569.
  12. ↑ 12.0 12.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :3
  13. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000028-QINU`"'</ref>" does not exist.
  14. ↑ Nochlin, Linda (2018-02-12), "Why Have There Been No Great Women Artists?", Women, Art, and Power and Other Essays, Routledge, pp. 145–178, doi:10.4324/9780429502996-7, ISBN 9780429502996
  15. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000002A-QINU`"'</ref>" does not exist.
  16. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000002B-QINU`"'</ref>" does not exist.
  17. ↑ "The Crime of Candor: Feminist Art Criticism | Studio Potter". studiopotter.org. Retrieved 2019-10-17.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਨਾਰੀਵਾਦੀ_ਸੁਹਜ_ਸ਼ਾਸਤਰ&oldid=725479" ਤੋਂ ਲਿਆ