ਨੌਸ਼ਹਿਰਾ, (ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ Urdu: نَوشہره ), ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ਾਬ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਤਹਿਸੀਲ ਹੈ। [1] ਇਹ ਸੂਨ ਵੈਲੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ (ਦਿਲ) ਹੈ। ਇਹ ਕਸਬਾ ਖੁਸ਼ਾਬ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 55 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (34 ਮੀਲ), ਤਲਾਗੰਗ ਤੋਂ 62 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਘਾਟੀ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਕਾਲਰ ਕਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 68 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (42 ਮੀਲ) ਦੂਰ ਉੱਚੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ, ਝੀਲਾਂ, ਜੰਗਲਾਂ, ਕੁਦਰਤੀ ਤਾਲਾਬਾਂ ਅਤੇ ਸਰੋਵਰਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਭਿਅਤਾ, ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਉਪਜਾਊ ਧਰਤੀ ਦਾ ਖੇਤਰ ਵੀ ਹੈ। ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੀ ਔਸਤ ਉਚਾਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 2,500 ਫੁੱਟ ਹੈ, ਕਈ ਚੋਟੀਆਂ 3,000 ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਵੀ ਉੱਪਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ।

ਅਵਾਨ ਨੌਸ਼ਹਿਰਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਲੋਕ ਹਨ। ਐਚਏ ਰੋਜ਼ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, "ਪਰ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਉਪਲਬਧ ਬਿਰਤਾਂਤ ਵਿੱਚ, ਅਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਰਬੀ ਮੂਲ ਦੇ ਅਤੇ ਕੁਤਬ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।" [2] ਸਰ ਲੇਪਲ ਐਚ. ਗ੍ਰਿਫਿਨ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਦ ਪੰਜਾਬ ਚੀਫਜ਼ (1865 ਐਡੀਸ਼ਨ) ਵਿੱਚ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ:

ਕਬੀਲੇ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ (ਅਵਾਨਾਂ) ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕਮਤ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗਜ਼ਨੀ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਆਪਣੀ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਪੈਗੰਬਰ ਦੇ ਜਵਾਈ ਹਜਰਤ ਅਲੀ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ। ਕੁਤਬ ਸ਼ਾਹ, ਜੋ ਸੁਲਤਾਨ ਮਹਿਮੂਦ ਦੇ ਨਾਲ ਗਜ਼ਨੀ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ, ਅਵਾਨਾਂ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਵਡਾਰੂ ਸੀ…….ਇਹ ਸਿਰਫ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ, ਜੇਹਲਮ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਹੱਤਵ ਦੇ ਬਣ ਗਏ……. ਸ਼ਾਹਪੁਰ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਅਵਾਨਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪਹਾੜੀ ਦੇਸ਼, ਜਾਲਾਰ, ਨੌਸ਼ਹਿਰਾ ਅਤੇ ਸੁਕੇਸਰ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਮੁਖੀ ਅਜੇ ਵੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

— Sir Lepel H. Griffin, The Panjab Chiefs (1865 Edition) pp. 570-571.

ਸਭਿਆਚਾਰ

ਸੋਧੋ

ਇੱਥੇ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਅਰਬ ਮੂਲ ਦਾ ਇੱਕ ਕਬੀਲਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਇਸਲਾਮੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਸਮ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਰੂਪ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, [3] ਨੌਸ਼ਹਿਰਾ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸਲਾਮੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਸਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਸਜਿਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਿਕਾਹ ਵਿੱਚ ਲਾੜੇ ਅਤੇ ਦੁਲਹਨ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿਚ, ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੈਠਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਦਾ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਚ ਲੁੱਡੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਪਾਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਇੱਕ ਹਰਮਨਪਿਆਰਾ ਲੋਕ ਨਾਚ ਹੈ। ਢੋਲ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਵੀ ਜਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੰਗੀਤਕ ਸਾਜ਼ ਹਨ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Local Government Elections - Government of Pakistan Archived 2008-01-24 at the Wayback Machine.
  2. A Glossary of the Tribes and Castes of the Punjab and North-West Frontier Province, Volume 1 By H.A. Rose
  3. Dr. B.R. Ambedkar writes; Hindus, who disagree with the Muslim view that the Muslims are a separate nation by themselves, rely upon certain features of Indian social life which seem to form the bonds of integration between Muslim society and Hindu society............Reliance is placed not only upon racial unity but also upon certain common features in the social and cultural life of the two communities. It is pointed out that the social life of many Muslim groups is honeycombed with Hindu customs............In the matter of marriage, certain groups of Muslims are Muslims in name only. They either follow the Hindu form of the ceremony alone, or perform the ceremony first by the Hindu rites and then call the Kazi and have it performed in the Muslim form. PAKISTAN OR THE PARTITION OF INDIA by Dr. B.R. Ambedkar