ਪਦਾਰਥ
ਪਦਰਥ [1] [2] ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ "ਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ" ਦੇ ਇੱਕ "ਕਦਮ" ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ, ਪਦਾਰਥ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੌਕਿਕ, ਨਾਲ ਹੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕ, ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। "ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਕਹੈ ਸਭੁ ਕੋਈ॥" ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਚਾਰ "ਆਤਮਿਕ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ" ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਰ ਪਦਰਥ (ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥੁ ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।:
- ਗਿਆਨੁ ਪਦਾਰਥੁ — ਗਿਆਨ ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ
- ਮੁਕਤਿ ਪਦਾਰਥੁ — ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ
- ਨਾਮ ਪਦਾਰਥੁ - (ਬ੍ਰਹਮ ਤੋਂ ਬੁੱਧ)
- ਜਨਮੁ ਪਦਾਰਥੁ — ਜੀਵਨ ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ
ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਆਤਮਾ ਨਾਮ-ਪਦਾਰਥ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਜਨਮ-ਪਦਾਰਥ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, "ਹੇ ਨਾਨਕ, ਜੇਕਰ ਮੈਨੂੰ ਨਾਮ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਮੈਂ ਜੀਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਤਨ ਅਤੇ ਮਨ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। " [lower-roman 1] ਕੇਵਲ ਮੁਕਤ ਆਤਮਾ ਹੀ ਨਾਮ ਪਦਰਥ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੁਕਤੀ (ਮੁਕਤ ਪਦਾਰਥ) ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ (ਗਿਆਨ ਪਦਾਰਥ) ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਫ਼ੁਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ, "ਆਤਮਕ ਗਿਆਨ ਦੁਆਰਾ, ਗੁਰਮੁਖਿ ਮੋਖਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।" [lower-roman 2] ਉਪਰੋਕਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜ ਹਰਿ ਕੀ ਸੇਵਾ (ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕਰਨ) ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ। [lower-roman 3]
ਮਹਾਨਕੋਸ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, [3] ਪਦਰਥ ਇੱਕ "ਨਾਮ" ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਜਾਂ ਕੀਮਤੀ ਚੀਜ਼ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਪੁਰਾਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚਾਰ ਪਦਰਥ ਹਨ ਧਰਮ, ਅਰਥ, ਕਾਮ ਅਤੇ ਮੋਕਸ਼ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਟੈਕਸਟ ਸੋਧੋ
- ↑ Guru Arjan Dev, Guru Granth Sahib, p. 1429, line 16:
- ↑ Guru Amar Das, Guru Granth Sahib, p. 117:
- ↑ Guru Granth Sahib, p. 108, line 6:
- ↑ Khalsa, Sant Singh, trans. English Translation of Guru Granth Sahib. p. 18: "In the Society of the Saints, the Guru is found. He is the Treasure of Liberation, the Source of all good fortune. ||1||Pause||."
- ↑ Singh, Manmohan. English Translation of Guru Granth Sahib. p. 18: "Guru, the wealth of salvation giver, elysian cow, is obtained in the society of saints."
- ↑ ਸੰ. ਪਦਾਰ੍ਥ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਪਦ ਦਾ ਅਰਥ. ਤੁਕ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਭਾਵ। ੨. ਕਿਸੇ ਦਰਸ਼ਨ (ਸ਼ਾਸਤ੍ਰ) ਦਾ ਮੰਨਿਆ ਹੋਇਆ ਵਿਸਯ, ਜੈਸੇ ਵੈਸ਼ੇਸਿਕ ਦਰਸ਼ਨ ਅਨੁਸਾਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯ. ਗੁਣ, ਕਰਮ, ਸਾਮਾਨ੍ਯ, ਵਿਸ਼ੇਸ ਅਤੇ ਸਮਵਾਯ, ਇਹ ਛੀ ਪਦਾਰਥ ਹਨ. ਗੌਤਮ ਦੇ (ਨ੍ਯਾਯ) ਮਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸੋਲਾਂ ਪਦਾਰਥ. ਦੇਖੋ, ਖਟਸ਼ਾਸਤ੍ਰ। ੩. ਪੁਰਾਣਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਧਰਮ, ਅਰਥ, ਕਾਮ ਅਤੇ ਮੋਕ੍ਸ਼੍। ੪. ਚੀਜ਼. ਵਸਤੁ। ੫. ਧਨ। ੬. ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮੀ ਸਿੱਖ, Gur Shabd Ratnakar Mahankosh, Bhai Kahn Singh Nabha