ਪਰਜੀਵੀਪੁਣਾ ਜਾਂ ਪਰਜੀਵਿਤਾ ਸਜੀਵ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ ਸੁਭਾਵਕ ਸਹਿਵਾਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੀਵ ਦੂਜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਮਹਿਮਾਨ ਅਤੇ ਪਰਪੋਸ਼ੀ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਕੋਲੋਂ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਸਹਿਵਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਭੋਜਿਤਾ (commensalism) ਅਤੇ ਸਹਿਜੀਵਨ (symbiosis) ਉਲੇਖਣੀ ਹਨ। ਸਹਭੋਜਿਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹਿਮਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਪੋਸ਼ੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਕੇਵਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ, ਜਾਂ ਇੱਕ ਖਾਣ ਯੋਗ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਲਈ, ਮਾਤਰ ਪਨਾਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਮੋਲਸਕਾ (Mollusca) ਸਮੂਹ ਦੇ ਜੰਤੂਆਂ ਦੇ ਕਵਚਾਂ ਤੇ ਆਮ ਕਰ ਕੇ ਹੋਰ ਜੰਤੁ ਰਹਿਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਸਹਿਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ ਮਹਿਮਾਨ ਅਤੇ ਪਰਪੋਸ਼ੀ ਦੋਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਨਾ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ