ਪੀਲ੍ਹਾਂ
ਪੀਲ੍ਹਾਂ ਇਕ ਜੰਗਲੀ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਫਲ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਵਣ ਦੇ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਕੱਚੀਆਂ ਪੀਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ ਪੀਲਾ ਭਾਅ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਜਦ ਪੀੜ੍ਹਾਂ ਪੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਰੰਗ ਪੂਰਾ ਪੀਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਜੰਗਲ ਆਮ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਣ ਦੇ ਰੁੱਖ ਵੀ ਆਮ ਸਨ। ਪੀਲ੍ਹਾਂ ਵੀ ਆਮ ਸਨ। ਲੋਕ ਖਾਂਦੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਨ। ਬੇਰੀਆਂ ਦੇ ਬੇਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ। ਜਦ ਜੰਗਲ ਪੱਟੇ ਗਏ ਤਾਂ ਵਣ ਦੇ ਰੁੱਖ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਜਮੀਨਾਂ/ਬੰਨਿਆਂ, ਨਹਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਪਟੜੀਆਂ, ਸੜਕਾਂ ਦੁਆਲੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ-ਕਿਸੇ ਜਿਮੀਂਦਾਰ ਦੇ ਗ਼ੈਰ-ਆਬਾਦ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹਿ ਗਏ। ਲੋਕ ਫੇਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਪੀਲ੍ਹਾਂ ਤੋੜ ਕੇ ਖਾਂਦੇ ਸਨ ਤੇ ਘਰੀਂ ਲਿਆਂਦੇ ਸਨ।
ਹੁਣ ਵਣ ਦਾ ਰੁੱਖ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਤੇ ਹੋਵੇ ? ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੇ ਪੀਲਾਂ ਕਿੱਥੋਂ ਵੇਖਣੀਆਂ ਹਨ ? ਸਾਡਾ ਇਹ ਜੰਗਲੀ ਫਲ ਹੁਣ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।[1]
ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾ ਵਿਚ
ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਜੈਮ, ਮੂਰਖ, ਜੂਸ ਜਾਂ ਪਕੌੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ, ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਿਕਰਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ਰਬਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਿਠਾਈਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੁਆਦ ਹਨ। ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਕ੍ਰੇਪਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਆਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੋਸਗੇਸ ਅਤੇ ਮੈਸਿਫ ਸੈਂਟਰਲ ਵਿੱਚ, ਬਿਲਬੇਰੀ ਟਾਰਟ (ਟਾਰਟੇ ਔਕਸ ਮਿਰਟਿਲਸ) ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਮਿਠਆਈ ਹੈ। ਰੋਮਾਨੀਆ ਵਿੱਚ, ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਫੀਨਟਾ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ - ਰੋਮਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫਲ ਦਾ ਨਾਮ afină ਹੈ। ਨੋਰਡਿਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਜੈਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਲਬੇਰੀ ਪਾਈ (ਫਿਨਿਸ਼ ਮੁਸਟਿੱਕਾਪੀਰਾਕਾ, ਸਵੀਡਿਸ਼ ਬਲਾਬਰਸਪਾਜ) ਅਤੇ ਬਲਾਬਾਰਸੋਪਾ, ਇੱਕ ਬਿਲਬੇਰੀ ਸੂਪ ਜੋ ਗਰਮ ਜਾਂ ਠੰਡਾ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਈਸਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਕਾਈਰ (ਦਹੀਂ ਵਰਗਾ ਇੱਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ) ਨਾਲ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਤਾਜ਼ਾ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਖੰਡ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ), ਮਿੱਠੇ ਬੰਸ ਵਿੱਚ ਭਰਾਈ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਗੋਡਜ਼ੀਅਨਕਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬੇਕਰੀ ਉਤਪਾਦ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ), ਜਾਂ ਜੈਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿਹਤ ਲਾਭਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਸਤ ਦੇ). ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਮਿੱਠੇ ਸ਼ਮੀਏਟਾਨਾ (ਇੱਕ ਖਟਾਈ ਕਰੀਮ) ਨਾਲ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ ਕਹਿਲ, ਹਰਕੇਸ਼ ਸਿੰਘ (2013). ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਸਾ ਕੋਸ਼. ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: Unistar books pvt.ltd. ISBN 978-93-82246-99-2.