ਪੀ. ਯਸ਼ੋਦਾ ਜਿਸਨੂੰ ਯਸ਼ੋਦਾ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕੇਰਲ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਕਾਰਕੁਨ, ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ। ਉਹ ਕੇਰਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਰਿਪੋਰਟਰ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜੀਵਨੀ ਸੋਧੋ

ਯਸ਼ੋਦਾ ਦਾ ਜਨਮ 12 ਫਰਵਰੀ, 1916 ਨੂੰ ਜਾਨਕੀ ਅਤੇ ਧਰਮਾਥ ਪਯਾਨਦਨ ਗੋਵਿੰਦਨ ਦੀ ਧੀ, ਅਜੋਕੇ ਕੰਨੂਰ ਜ਼ਿਲੇ, ਕੇਰਲਾ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। [1] ਉਸਨੇ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਕਲਿਆਸੇਰੀ ਹਾਇਰ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇਕਲੌਤੀ ਮਹਿਲਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ। [1] 1930 ਵਿੱਚ ਅੱਠਵੀਂ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਣਸਿਖਿਅਤ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦਾ ਚਾਚਾ ਗੋਵਿੰਦਨ ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ ਸੀ। [1] ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1933-35 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। [1] ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਈ ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੀ। [2]

1939 ਵਿੱਚ, ਯਸ਼ੋਦਾ ਦੇ ਸਮੇਤ 198 ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। [1] ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਯਸ਼ੋਦਾ ਮਾਫੀ ਮੰਗਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। [1] ਉਸਨੇ 8 ਮਾਰਚ, 1942 ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਲਿਵਿੰਗ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ [1] ਯਸ਼ੋਦਾ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 1943 ਵਿੱਚ ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਅਤੇ 1949 ਵਿੱਚ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆਈ ਮਹਿਲਾ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ [1]

ਯਸ਼ੋਦਾ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਤਾਈ, ਸਿਲਾਈ ਅਤੇ ਬੁਣਾਈ ਸਿਖਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਸੀ। [1] ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸਨੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਾਖਰਤਾ ਕਲਾਸਾਂ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਕਲਾਸਾਂ ਵੀ ਚਲਾਈਆਂ। [1] ਯਸ਼ੋਦਾ ਟੀਚਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਮਹਿਲਾ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਮਾਲਾਬਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹ ਫੜ ਲਈ। [1]

ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ, ਯਸ਼ੋਦਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। <ref name="hindustantimes" / >ਮਾਲਾਬਾਰ ਟੀਚਰਜ਼ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ 1939 ਦੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋੜ ਲਿਆਇਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ SSLC ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। [1]

ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ ਅਖਬਾਰ ਦੇਸ਼ਭਿਮਾਨੀ ਲਈ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟਰ ਵਜੋਂ, ਯਸ਼ੋਦਾ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰੀ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਬੇਜ਼ਮੀਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਵੰਡ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਯੂਰ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਕੰਨੂਰ ਕੇਂਦਰੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਏ ਗਏ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ ਸੀ। [3] ਯਸ਼ੋਦਾ ਟੀਚਰ ਇਕਲੌਤੀ ਔਰਤ ਹੈ ਜੋ ਜੇਲ ਵਿਚ ਕਾਯੂਰ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਈ ਸੀ। [2]

ਯਸ਼ੋਦਾ ਟੀਚਰ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਰਿਪੋਰਟਰ, ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕੇਰਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ, ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਜਥੇਬੰਦਕ ਵੀ ਸੀ। [1] ਯਸ਼ੋਦਾ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਈ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਵੀ ਹੋਈ। [1] ਨਾਟਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਸਾਰੇ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤਾਂ ਸਨ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਏ। [1]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ਸੋਧੋ

ਯਸ਼ੋਦਾ ਦੇ ਪਤੀ ਕੰਦਲੋਟੂ ਕੁੰਹੰਬੂ ਸੀਪੀਆਈ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਕੇਰਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। [3] ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ 1952 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜੋੜੇ ਦੇ ਕੋਈ ਔਲਾਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। [3] ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ 27 ਜੁਲਾਈ 2009 ਨੂੰ ਕੰਨੂਰ ਨੇੜੇ ਆਪਣੇ ਨਿਵਾਸ ਵਿਖੇ ਹੋਈ [3]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 "യശോദ ടീച്ചർ - ആദ്യത്തെ സ്വന്തം ലേഖിക". Kerala Women (in ਮਲਿਆਲਮ). Department of Women and Child Development, Kerala state. 30 March 2021. Retrieved 11 March 2022.
  2. 2.0 2.1 "Womenpoint". womenpoint.in.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named hindustantimes