ਭਵਈਆ
ਭਵਈਆ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਰੂਪ ਜਾਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਬੰਗਾਲ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੰਗਪੁਰ ਡਿਵੀਜ਼ਨ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੂਚ ਬਿਹਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਅਸਾਮ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਣਵੰਡੇ ਗੋਲਪਾੜਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।[1][2][3][4][5] ਇਸ ਵਿੱਚ "ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਰਗ", ਮਹਾਉਤਾਂ, ਮਹੀਸ਼ਾਲਾਂ (ਮੱਝਾਂ ਦੇ ਚਰਵਾਹੇ), ਅਤੇ ਗਰਿਆਲਾਂ (ਗੱਡੀ ਚਾਲਕ) ਦੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ। ਬੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ਅਤੇ ਇਕੱਲੇਪਣ ਦੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਲੰਬੇ ਧੁਨਾਂ ਨਾਲ ਦਰਦ, ਲਾਲਸਾ ਅਤੇ "ਡੂੰਘੀ ਭਾਵਨਾ" ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।[6][7] ਭਵਈਆ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਿਸਵਾ ਸਿੰਘਾ ਦੇ ਅਧੀਨ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਸਟੇਜ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।[8][9] ਭਵਈਆ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਬੋਲ ਗੈਰ-ਸੰਪਰਦਾਇਕ ਹਨ।[10]
ਵ੍ਯੁਤਪਤੀ
ਸੋਧੋਭਵਈਆ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਹਨ। ਝਾੜੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਾਲੀ ਨੀਵੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਭਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਵਈਆ ਸ਼ਬਦ ਬਾਵਈਆ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਾਓ (ਹਵਾ) ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਵਈਆ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਵਿਉਤਪੱਤਰ ਭਵ > ਭਾਉ + ਇਯਾ = ਭਵਈਆ ਹੈ; ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੱਬਾਸਉਦੀਨ ਅਹਿਮਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਸੰਗੀਤ ਉੱਤਰੀ ਬੰਗਾਲ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਬੇਤਰਤੀਬ ਅਤੇ ਸੁਹਾਵਣੀ ਹਵਾ ਵਰਗਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਵਈਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਵਈਆ (ਲੋਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਕਬਾਇਲੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕੇਂਦਰ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ) ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਨਾਮ ਭਾਓ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਭਵ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਗੀਤ ਬਿਰਹਾ ਜਾਂ ਵਿਛੋੜੇ ਅਤੇ ਇਕੱਲਤਾ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਭਾਵਨਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।[11]
ਫਿਲਮ
ਸੋਧੋਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸ਼ਾਹਨੇਵਾਜ਼ ਕਾਕੋਲੀ ਦੀ ਫਿਲਮ ਉੱਤਰੇਰ ਸੁਰ (ਉੱਤਰੀ ਸਿੰਫਨੀ) ਇੱਕ ਭਵਈਆ ਗਾਇਕ ਦੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਕਾਰਨ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਫਿਲਮ 18ਵੇਂ ਕੋਲਕਾਤਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[12]
ਗਾਇਕ
ਸੋਧੋ- ਅੱਬਾਸਉਦੀਨ ਅਹਿਮਦ, ਪੂਰੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਵਈਆ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ।[1]
- ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਬਰੂਆ ਪਾਂਡੇ, ਆਸਾਮ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭਵਈਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ।
- ਪਾਪੋਨ, ਭਵਈਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਢਾਲਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ।
- ਜ਼ੁਬੀਨ ਗਰਗ, ਭਵਈਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਢਾਲਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ।
- ਕਲਪਨਾ ਪਟੋਵਾਰੀ, ਭਵਈਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਢਾਲਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ।
- ਰਥਿੰਦਰਨਾਥ ਰਾਏ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦਾ ਭਵਈਆ ਗਾਇਕ।
- ਮਹੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਰਾਏ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦਾ ਭਵਈਆ ਗਾਇਕ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 "Bhawaiya". Banglapedia. Retrieved 29 May 2020.
- ↑ Rahman, Urmi. (2014). Bangladesh - culture smart! : the essential guide to customs & culture. Kuperard. p. 121. ISBN 978-1-85733-696-2. OCLC 883354783.
- ↑ Ahmed, A. F. Salahuddin; Chowdhury, Bazlul Mobin (2004). Bangladesh, national culture, and heritage : an introductory reader. University of Michigan. p. 407. ISBN 984-8509-00-3. OCLC 56598621.
- ↑ Khāna, Mobāraka Hosena (1988). Music and its study. New Delhi: Sterling Publishers. p. 69. ISBN 81-207-0764-8. OCLC 18947640.
- ↑ "The Goalpariya folk music genre (which combines both song and dance), originating in the Goalpara region of Assam, contains several characteristic yet diverse themes, principally spirituality, longing, desire, and separation. Based on these themes, the songs and dances are categorized into different groups. Two important categories of Goalpariya lokageet (the Assamese term for folk music) are bhawaiya and chatka." (Sarma & Monteiro 2019, p. 331)
- ↑ (Sarma & Monteiro 2019, p. 332)
- ↑ "(T)he popular image that the term bhawaiya still conjures up is a form of plaintive ballads that speak of love and loss and endless longing within a woman's heart." (Dutta 2019a)
- ↑ "The initial set of changes started to unfold in the 1950s when the folk genre was transferred from its natural setting to the 'stage'. Although initially the performances were confined to Goalpara, gradually they began to be staged across Assam. With the technological revolution and the opening up of the economy in the 1990s, Goalpariya lokageet began entering the realm of the Internet, giving global audiences access. (Sarma & Monteiro 2019, p. 334)
- ↑ "There is an approximate consensus that the origins of the form may be dated back to at least the sixteenth century, during the reign of Raja Bishwa Sinha, who established the kingdom of Koch Bihar."(Dutta 2019a)
- ↑ "(B)hawaiya developed as an integral cultural expression of the Rajbanshis, and these songs are composed in Rajbanshi (or Kamrupi or Kamtapuri), the most widely spoken Bengali dialect across this belt. Despite the influence of Brahminical Hinduism, Islam and Vaishnavism over the preceding centuries, the popular culture of these communities has retained matriarchal influences, evident from the many extant folk rituals and practices." (Dutta 2019a)
- ↑ "[W]hen mahouts went away (often to Bhutan, which was close to Goalpara and is sometimes mentioned in the songs) to catch the elephants, they were unable to return home for six months to a year. Their wives, who stayed at home, would express the pangs of separation and loneliness through these lokageet. Hence, the element of biraha, 'deep emotion', comes out very strongly through such songs." (Sarma & Monteiro 2019)
- ↑ "Bangladeshi filmmaker idolises Ritwik Ghatak". News Track India. Nov 13, 2012. Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 2 December 2012.
ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ
ਸੋਧੋ- Dutta, Soumik (24 December 2019a). "The Solitude of Love: Nature, Culture and Womanhood in Bhawaiya Songs". Sahapedia. Archived from the original on 6 July 2020. Retrieved 6 July 2020.
- Dutta, Soumik (24 December 2019b). "The Bhawaiya Musical Tradition of West Bengal". Sahapedia. Archived from the original on 7 July 2020. Retrieved 7 September 2020.
- Sarma, Simona; Monteiro (2019). "Contemporary 'Folk' Dynamics: Shifting Visions and Meanings in the Goalpariya Folk Music of Assam". Folklore. 130 (4): 331–351. doi:10.1080/0015587X.2019.1622923. S2CID 213283007.