ਭਾਨੂਸ਼ਾਲੀ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਭਾਰਤੀ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਦੇ ਕੱਛ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।[1] ਕੁਝ ਲੋਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਠਾਣੇ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮਰਾਠੀ ਬੋਲਦੇ ਹਨ।

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਭਾਨੂਸ਼ਾਲੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀ ਹਨ।[2] ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਖੱਤਰੀ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।[3] ਜਯੋਤਿੰਦਰ ਜੈਨ ਨੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀਆਂ ਨੇ ਹਿੰਗਲਾਜ ਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਪਰਵਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਕਿ ਲੋਹਾਣਾ ਅਤੇ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀਆਂ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਵਾਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਸੀ

ਭਾਈਚਾਰੇ

ਸੋਧੋ

ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੋ ਉਪ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੱਛੀ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਭਾਈਚਾਰਾ (ਕੱਛ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੰਸ਼ ਹੈ) ਅਤੇ ਹਲਈ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਭਾਈਚਾਰਾ (ਹਲਾਰ (ਜਾਮਨਗਰ) ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੰਸ਼ ਹੈ)।[4]

ਕਿੱਤਾ

ਸੋਧੋ

ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।[3]

ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਆਪਣੇ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਨਾਵਾਂ/ਉਪਨਾਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੁਲਦੇਵੀਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।[5] ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹਨ।[6] ਉਹ ਵੀਰ ਦਾਦਾ ਜਸ਼ਰਾਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋਹਾਨਸ ਵਾਂਗ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿੰਗਲਾਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਦਰ, ਹਿੰਗਲਾਜ ਮਾਤਾ ਮੰਦਰ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜੱਦੀ ਘਰ ਹੈ।[3]

ਲੋਹਾਨਸ

ਸੋਧੋ

ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀਸ ਨੇ ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਮੁਢਲਾ ਘਰ ਲੋਹਾਨਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਪਦਾ ਹੈ।[3] ਲੋਹਾਨਸ ਵਾਂਗ, ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਖ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਲੋਹਾਨਾਂ ਵਾਂਗ ਉਹ ਦਾਦਾ ਜਸ਼ਰਾਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੁਲਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਹਰਕੋਰ ਨੂੰ ਕੁਲਦੇਵੀ ਵਜੋਂ ਪੂਜਦੇ ਹਨ। ਲੋਹਾਣਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਉਪਨਾਮ ਵੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੋਕ

ਸੋਧੋ
  • ਸ਼ਿਆਮਜੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਰਮਾ, ਮਾਂਡਵੀ ਕੱਛ ਤੋਂ ਭਾਨੂਸ਼ਾਲੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਘੁਲਾਟੀਏ
  • ਓਧਵਰਾਮ, ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਕਬੀਲੇ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਸ਼ਾਲ ਧਾਰਕ
  • ਧਵਾਨੀ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ, ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕਾ[7]
  • ਜੈ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ, ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਦਾਕਾਰ[8]
  • ਕਿਸ਼ੋਰ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ, ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਸਟੈਂਡ-ਅੱਪ ਕਾਮੇਡੀਅਨ[9]
  • ਸਿਧਾਰਥ ਭਾਨੂਸ਼ਾਲੀ, ਭਾਰਤੀ ਯੂਟਿਊਬਰ[10]
  • ਵਿਨੋਦ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ, ਸੰਸਥਾਪਕ - ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ (BSL) ਅਤੇ ਹਿਟਜ਼ ਸੰਗੀਤ
  • ਭਾਵਿਨ ਭਾਨੁਸ਼ਾਲੀ, ਭਾਰਤੀ ਅਦਾਕਾਰ
  • ਡਾ. ਧਵਲ ਜੀ ਭਾਨੁਸਾਲੀ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ MD ਡਰਮਾਟੋਲੋਜਿਸਟ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Gillow, John (2008). Indian Textiles. Thames & Hudson. pp. 221.
  2. Fischer-Tiné, Harald (2015). Shyamji Krishnavarma: Sanskrit, Sociology, Anti-Imperialism. p. 3.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Jain, Jyotindra (1980). Folk art and culture of Gujarat: guide to the collection of the Shreyas Folk Museum of Gujarat (in English). University of Michigan. OCLC 499443714.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. Bhanushalis Samaj (2018). "About Bhanushalis Community Archived 2019-08-09 at the Wayback Machine.".
  5. Berger, Peter (2010). The anthropology of values: essays in honour of Georg Pfeffer (in English). Longman. p. 366. ISBN 9788131728208. OCLC 695854817.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. Urmi Chanda-Vaz (January 20, 2018). "Indian millennials are embracing religious and spiritual tattoos, as indigenous cultures reject them".
  7. "Dhvani Bhanushali Official YouTube Channel". YouTube.
  8. "Jay Bhanushali IMDb Page". IMDb.
  9. "Kishore Bhanushali IMDb Page". IMDb.
  10. "Siddharth Bhanushali Official YouTube Channel". YouTube.