ਮਤਲਾ ਨਦੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ 24 ਪਰਗਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰਬਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਾਰਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਮਤਲਾ ਨਦੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਪੁਰੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੋ ਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕੋਈ ਕੁਲਤਾਲੀ-ਗਰਨਬੋਜ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਲੰਘਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸੁੰਦਰਬਨ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਲੰਘਦੀ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਬਸੰਤੀ, ਪਠਾਨਖਾਲੀ, ਸੂਰਜਬੇਰੀਆ, ਮਸਜਿਦਬਾਤੀ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਿਦਿਆਧਾਰੀ ਨਦੀ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।[1]

ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਮਤਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਲੇਟਰਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੈਲਾਡੋਨਾ ਨਦੀ, ਕੁਲਤਲਾ ਨਦੀ, ਪਿਆਲੀ -ਨਬੀਪੁਕੁਰ ਨਦੀ, ਬੈਨਚਾਪੀ ਖਾਲ, ਕੈਕਲਮਾਰੀ ਨਦੀ, ਸੁਈਆ ਨਦੀ, ਦੁਲੀਭਾਸਾਨੀ ਗੈਂਗ, ਅਤੇ ਗੋਖਲਤਾਲੀ ਗੈਂਗ, ਪੂਰਬੀ ਪਾਸੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਪਰਕ ਹਨ। ਇਹ ਗੋਸਾਬਾ ਅਤੇ ਰਾਇਮੰਗਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਇਸ ਪੱਟੀ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਦੀਆਂ ਹਨ- ਰੂਪਖਾਲੀ ਨਦੀ, ਪਠਾਨਖਲੀ ਨਦੀ, ਪੀਰਖਾਲੀ ਨਦੀ, ਗਾਜ਼ੀਖਾਲੀ ਖਲ, ਪੰਚਮੁਖੀ ਨਦੀ, ਮਯਾਨਦੀ ਖਲ, ਮਯਾਦੀਪ ਨਦੀ, ਭੰਗਾਦੁਨੀ ਨਦੀ, ਕਾਲਿੰਦੀ ਨਦੀ, ਕਲਗਾਚੀਆ ਨਦੀ, ਰਾਏਮੰਗਲ ਨਦੀ, ਝਿੱਲਾ ਨਦੀ, ਗੋਨਾ ਨਦੀ, ਅਤੇ ਹਰੀਨਭੰਗਾ ਨਦੀ।[2]

1860 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਤਲਾ ਉੱਤੇ ਪੋਰਟ ਕੈਨਿੰਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਕ ਅਧੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[3]

ਕੈਨਿੰਗ ਤੋਂ ਝਰਖਾਲੀ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਮਤਲਾ ਨਦੀ 'ਤੇ ਬਣਿਆ ਪੁਲ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Naskar, Kumudranjan (1993). Plant wealth of the lower Ganga Delta: an eco-taxonomical approach\\, Volume 1 By Kumudranjan Naskar. ISBN 9788170351177. Retrieved 2009-10-27.
  2. Mandal, Asim Kumar (2003). The Sundarbans of India: a development analysis By Asim Kumar Mandal. ISBN 9788173871436. Retrieved 2009-10-27.
  3. Chakrabarti, Bhaskar (2012). "Calcutta Port". In Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. (eds.). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh.