ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ
ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ( Punjabi: ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਮਲਵਈ ) ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਦਾ ਲੋਕ ਨਾਚ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਚ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬੇਬੇ (ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ) ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਬਾਬਿਆਂ ਦਾ ਗਿੱਧਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਨਾਚ ਹੁਣ ਛੋਟੇ ਆਦਮੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀਆਂ (ਲੋਕ ਕਵਿਤਾ) ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਛੇੜਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਚ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੁਕਤਸਰ, ਬਠਿੰਡਾ, ਫਰੀਦਕੋਟ, ਸੰਗਰੂਰ, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਮਾਨਸਾ ਅਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।[1] ਪਿੰਡ ਛਪਾਰ ਦੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਮਲਵਈ ਗਿੱਧੇ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਟੀਮਾਂ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕਰਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆਈਆਂ।
ਯੰਤਰ
ਸੋਧੋਮਲਵਈ ਗਿੱਧੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਾਜ਼ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਖਾਵੇ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਤਾਲ ਵਿੱਚ ਵਜਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਲਾਕਾਰ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਸਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵਜਾਉਣਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਜਾਣਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਯੰਤਰ ਹਨ:
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ- ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ( https://www.youtube.com/watch?gl=IN&feature=share&v=KzEb8TJXqdQ )
- ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਬੋਲੀਆਂ ( https://www.giddhabhangraboliyan.com Archived 2021-01-22 at the Wayback Machine. )
- ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਬੋਲੀਆਂ ( http://malwaigiddhabolliyan.blogspot.com )
- ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਵੀਡੀਓ ਆਨਲਾਈਨ ਦੇਖੋ
- ਮਲਵਈ ਗਿੱਧਾ ਵੀਡੀਓ ਆਨਲਾਈਨ ਦੇਖੋ
- ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਨਾਚਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਪੀਡੀਐਫ ਫਾਈਲ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine.