ਮੀਰਾ ਮਹਿਤਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Meera Mehta) ਇੱਕ ਬੁਣਾਈ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਹੈ, ਜੋ ਮੁੰਬਈ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਗੈਲਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮਹਿਤਾ ਖਾਸਕਰ ਪੈਠਾਨੀ ਸਾੜੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।

ਮੀਰਾ ਮਹਿਤਾ
ਜਨਮ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਡਿਜ਼ਾਈਨ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਟੈਕਸਟਾਈਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਬੁਣਾਈ, ਪੈਠਾਨੀ ਸਾੜੀ ਦੀ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ

ਕੈਰੀਅਰ ਸੋਧੋ

ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਹ 'ਪੈਠਾਣੀ' ਸਾੜੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸਾੜੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 2,000 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜੰਤਾ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ, ਇਸਦੀ ਅਸਲ ਸ਼ਾਨ ਲਈ ਬੁਣੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।[1][2][3] ਪੈਠਾਨੀ ਸਾੜੀ ਸ਼ੁੱਧ ਰੇਸ਼ਮ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬੁਣਾਈ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਬੋਧੀ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ ਜੋ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਪੈਠਾਨੀ ਨਮੂਨੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕ੍ਰਾਫਟਸ ਕਾਉਂਸਿਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਸੀ.ਸੀ.ਆਈ.) ਦੀ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਾਧਾ ਪਾਰਥਾਸਾਰਥੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿਤਾ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ "ਸਟਾਈਲਾਈਜ਼ਡ ਅਤੇ ਵਧੀਆ" ਦੋਵੇਂ ਹਨ। ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਗੁੰਝਲਤਾ ਅਤੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਪੈਠਾਨੀ ਸਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਿਚ 2 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਇਕ ਸਾਲ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।[4]

 
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਬੋਇੰਗ 747 ਮਹਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਪੈਠਾਨੀ ਟੇਲ ਆਰਟ ਨਾਲ

1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਤਾ ਦੀਆਂ ਸਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰੇਗੀ।[5] ਬੀ.ਏ. ਨੇ ਮਹਿਤਾ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਨਾਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਟੇਲਫਿਨ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ।[6][7][8] ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ, "ਇਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਹਿਨਣ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵਧੀਆ ਹੈ।"

ਉਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਰੋਕੇਡ ਅਤੇ ਸਾੜੀਆਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਮਹਿਤਾ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਸੋਸਾਇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ[9] ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਉਸ ਦੀ ਅਲਮਾ ਮੇਟਰ ਅਤੇ NIFT, ਮੁੰਬਈ ਸਮੇਤ ਫੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੱਜ ਵਜੋਂ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ NIFT ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾੜੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਬੋਲਦੀ ਹੈ।[10] 2002 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੰਟਰਗੋਲਡ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਗੋਲਡ ਕਾਉਂਸਿਲ ਨਾਲ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[11]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Trunk full of treasures". The Hindu. 23 September 2009. Retrieved 27 August 2018.
  2. Dhamija, Jasleen. "Paithani". Encyclopedia.com. Retrieved 27 August 2018.
  3. Anantharam, Chitradeepa (15 December 2017). "A Weave in Time". The Hindu. Retrieved 27 August 2018.
  4. Nunes, Averil (2013-11-01). "Handloom Heirlooms". DNA (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2018-08-27.
  5. "Meera Mehta's sari design used on British Airways aircraft". India Today. 27 October 1997. Retrieved 27 August 2018.
  6. Business World. Ananda Bazar Patrika Limited. October 1997. p. 427.
  7. "British Airways B747-236B 'Paithani' (G-BDXO) 'India Colors / Limited 408'". Brinkley Wings Collection Photo. Archived from the original on 2006-05-20. Retrieved 28 August 2018.
  8. Sorabji M. Rutnagur (1998). The Indian Textile Journal. Business Press.
  9. "Silken Legacy: Traditional Paithani in a Contemporary Context | A slide presentation by Meera Mehta" (PDF). Society for Art and Cultural Heritage of India. Archived from the original (PDF) on 2011-07-27.
  10. "Saving Six Yards of Magic". Women's Feature Service. 16 August 2002. Archived from the original on 28 August 2018. Retrieved 27 August 2018 – via HighBeam Research.
  11. "Keep up with international trends to gold jewellery". MiD-Day. 2002-10-11. Archived from the original on 17 June 2011. Retrieved 12 June 2009.