ਮੇਹਰਬਾਨੂ ਖਾਨਮ
ਮੇਹਰਬਾਨੂ ਖਾਨਮ (ਬੰਗਾਲੀ: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found.; 1885 – 3 ਅਕਤੂਬਰ 1925) ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਕੁਲੀਨ ਔਰਤ ਸੀ। ਉਹ ਨਵਾਬ ਸਰ ਖਵਾਜਾ ਅਹਿਸਾਨਉੱਲ੍ਹਾ ਬਹਾਦੁਰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨਵਾਬ ਬੇਗਮ ਕਮਰੁਨਨੇਸਾ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[1][2]
ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਖਾਨਮ ਦਾ ਜਨਮ 1885 ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਨ ਮੰਜ਼ਿਲ, ਢਾਕਾ, ਬੰਗਾਲ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ ਨਵਾਬ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਢਾਕਾ ਦਾ ਨਵਾਬ ਖਵਾਜਾ ਅਹਿਸਾਨਉੱਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਭਰਾ ਨਵਾਬ ਖਵਾਜਾ ਸਲੀਮੁੱਲਾ ਢਾਕਾ ਦਾ ਅਗਲਾ ਨਵਾਬ ਸੀ। ਉਹ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਹੋਰ ਰਈਸ ਘਰਾਣਿਆਂ ਵਾਂਗ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੀ ਸੀ। 1902 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਖਵਾਜਾ ਮੁਹੰਮਦ ਆਜ਼ਮ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਕਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਖਾਨਮ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਦ ਮੋਸਲਮ ਭਾਰਤ, ਇੱਕ ਮਾਸਿਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਭੇਜੀਆਂ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਵੀ ਕਾਜ਼ੀ ਨਜ਼ਰੁਲ ਇਸਲਾਮ ਦੁਆਰਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੇਂਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਕਾਜ਼ੀ ਨਜ਼ਰੁਲ ਇਸਲਾਮ ਨੇ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ, ਖੇਪਰ ਤਰਾਨੀ, ਲਿਖੀ। ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ 1920 ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਰਸਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤ ਦੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਖਾਨਮ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਅਖਤਰਬਾਨੂ ਅਤੇ ਪਰੀਬਾਨੂ ਨਾਲ ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਕਮਰੁਨਨੇਸਾ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਖੋਲ੍ਹਿਆ। ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਜਾਦੂ, ਇੱਕ ਮਾਸਿਕ ਉਰਦੂ ਰਸਾਲੇ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਕੀਤੀ।
ਮੌਤ
ਸੋਧੋਖਾਨਮ ਦੀ ਮੌਤ 3 ਅਕਤੂਬਰ 1925 ਨੂੰ ਢਾਕਾ, ਪੂਰਬੀ ਬੰਗਾਲ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।[3]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "The official web site of the Dhaka Nawab Family". nawabbari.com. Archived from the original on 25 November 2017. Retrieved 2 November 2017.
- ↑ All India Reporter (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). D.V. Chitaley. 1929. p. 445.
- ↑ Hayat, Anupam. "Khanam, Meherbanu". Banglapedia (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2 November 2017.Hayat, Anupam. "Khanam, Meherbanu". Banglapedia. Retrieved 2 November 2017.