ਮੈਰੀ ਤੁਸਾਦ
ਐਨਾ ਮਾਰੀਆ "ਮੈਰੀ" ਤੁਸਾਦ (ਫ੍ਰੈਂਚ ਗਰੋਸੋਲਟਜ਼, 1 ਦਸੰਬਰ 1761 ਤੋਂ 16 ਅਪ੍ਰੈਲ 1850) ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ, ਜੋ ਮੋਮ ਦੀ ਕਲਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਮੈਡਮ ਤੁਸਾਦ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ (ਲੰਡਨ) ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮੈਰੀ ਤੁਸਾਦ | |
|---|---|
 42 ਸਾਲ ਦੀ ੳੁਮਰ ਵਿੱਚ ਮੈਰੀ ਤੁਸਾਦ | |
| ਜਨਮ | ਅੈਨਾ ਮਾਰੀਅਾ ਗਰੋਸੋਲਟਜ਼ 1 ਦਸੰਬਰ 1761 ਸਟਰਾਸਬਰਗ, ਕਿੰਗਡਮ ਅਾਫ ਫਰਾਂਸ |
| ਮੌਤ | 16 ਅਪ੍ਰੈਲ਼ 1850 (ੳੁਮਰ 88) ਲੰਡਨ, ੲਿੰਗਲੈਂਡ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਫ੍ਰੈਂਚ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਮੋਮ ਦੀ ਮੂਰਤੀਕਲਾ |
| ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮ | ਮੈਡਮ ਤੁਸਾਦ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ |
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਮੈਰੀ ਤੁਸਾਦ (ਜਨਮ: ਮਾਰੀਅਾ ਗਰੋਸੋਲਟਜ਼, 1 ਦਸੰਬਰ 1761) ਸਟਰਾਸਬਰਗ, ਫਰਾਂਸ ਵਿਖੇ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ।[1] ਮੈਰੀ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ, ਜੋਸਫ਼ ਗਰੋਸੋਲਟਜ਼, ਸੱਤ ਸਾਲ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਰੀ 6 ਸਾਲ ਦੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਐਨ-ਮੈਰੀ ਵਾਲਡਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬਰਨ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਲੈ ਆਈ।[2] ਇੱਥੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਡਾ: ਫਿਲਪ ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਜੋ ਮੋਮ ਮਾਡਲਿੰਗ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਸੀ। ਉਸ ਸਾਲ, ਉਸ ਨੇ ਲੂਈ XV ਦੀ ਆਖਰੀ ਮਾਲਕਣ, ਮੈਡਮ ਡੂ ਬੈਰੀ, ਇੱਕ ਕਾਸਟਿੰਗ ਦਾ ਮੋਮ ਬਣਾਇਆ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਮੋਮ ਵਰਕ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਤੁਸਾਦ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਦੇ ਮੋਮਬੱਧਿਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ 1770 ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। 1776 ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਪੈਲੇਸ ਰਾਇਲ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ, 1782 ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਨੇ ਕੈਵਰਨੇ ਡੇਸ ਗ੍ਰਾਂਡਜ਼ ਵਲੇਅਰਸ (ਗ੍ਰੈਂਡ ਚੋਰਸ ਦਾ ਕੈਵਰ), ਬੁਲੇਵਰਡ ਡੂ ਟੈਂਪਲ ਤੇ ਟੁਸੌਡ ਦੇ ਚੈਂਬਰ ਆਫ਼ ਦੈਵਿਕਸਨ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ, ਦੀ ਦੂਜੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਖੋਲ੍ਹੀ।
ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਨੇ ਤੁਸਾਦ ਨੂੰ ਮੋਮ ਮਾਡਲਿੰਗ ਦੀ ਕਲਾ ਸਿਖਾਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਤਕਨੀਕ ਲਈ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦਿਖਾਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਉਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਤੁਸਾਦ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮੋਮ ਦੀ ਮੂਰਤੀ 1771 ਵਿੱਚ ਵੋਲਟੇਅਰ ਦੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ।[3] 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੈਲੇਸ ਆਫ ਵਰਸਾਈ ਵਿਖੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸੋਲ੍ਹਵੇਂ ਕਿੰਗ ਲੂਈਸ ਦੀ ਕਲਾਸ ਸਿੱਖਿਅਕ ਬਣ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਰੂਸੋ ਅਤੇ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫ਼ਰੈਂਕਲਿਨ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਵੀ ਬਣਾਈਆਂ ਸਨ। 1780 ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬ ਤੱਕ ਤੁਸਾਦ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਦੇ ਪੋਰਟਰੇਟ ਬਣਾਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਜੀਨ-ਜੈਕ ਰਸੌ, ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫਰੈਂਕਲਿਨ ਅਤੇ ਵੋਲਟਾਇਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ।
ਫ੍ਰਾਂਸਿਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ
ਸੋਧੋ
12 ਜੁਲਾਈ 1789 ਨੂੰ, ਜੈਕ ਨੇਕਰ ਅਤੇ ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਡਕ ਡੀ ਓਰਲਿਨ ਦੇ ਮੋਮ ਸਿਰ ਬੇਸਟੀਲ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਰੋਸ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਕੱਢਣ ਗਏ ਸਨ।
ਤੁਸਾਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਹਮਦਰਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ; ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਜੋਸਫਾਈਨ ਡੀ ਬਿਉਹਾਰਨੇਸ ਸਮੇਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਸਿਰ ਗਿਲੋਟਾਈਨ ਦੁਆਰਾ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਵਾਲੇ ਲਈ ਕੋਲੋਟ ਡੀ ਹਰਬੋਇਸ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੁਸਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਮਖੌਟੇ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਕਾਸਟਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੂਈ ਸੱਤਵੇਂ, ਮੈਰੀ ਐਂਟੀਨੇਟ, ਪ੍ਰਿੰਸੇਸੀ ਡੀ ਲਾਂਬਲੇ, ਮਰਾਟ, ਅਤੇ ਰੋਬੇਸਪੀਅਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਜਦੋਂ ਕ੍ਰੀਟੀਅਸ ਦੀ 1794 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੋਮ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਕਲੈਕਸ਼ਨ ਤੁਸਾਦ 'ਤੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। 1795 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਸਿਵਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਫ੍ਰਾਂਸੋਸ ਟੁਸੌਦ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਜੋੜੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ: ਇੱਕ ਧੀ ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰ ਗਈ ਅਤੇ ਦੋ ਬੇਟੇ, ਜੋਸਫ਼ ਅਤੇ ਫ੍ਰਾਂਸੋਆਇਸ ਸਨ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Marie Tussaud". Encyclopædia Britannica. Accessed 19 August 2016.
- ↑ Concannon, Undine. "Tussaud, Anna Maria (bap. 1761, d. 1850)". Oxford Dictionary of National Biography (2004 ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/27897.
- ↑ Du Plessis, Amelia. "England – Madame Tussauds". Informational site about England. Archived from the original on 13 December 2011. Retrieved 12 July 2011.
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ
ਸੋਧੋ- Cottrell, Leonard (1951). Madame Tussaud. London: The Camelot Press.
- Hayley, R. M. (1878). Memoirs of Madame Tussaud: Her Eventful History. London: George Routledge and Sons.
- Leslie, Anita; Chapman, Pauline (1978). Madame Tussaud, Waxworker Extraordinary. London: Hutchinson.
- Pilbeam, Pamela (2006). Madame Tussaud: And the History of Waxworks. Continuum International Publishing Group. ISBN 1-85285-511-8.
- Tussaud, Marie (1838). Hervé, Francis, ed.. Madame Tussaud's Memoirs and Reminiscences of France. London: Saunders and Otley.
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
ਸੋਧੋ
- ਮੈਰੀ ਤੁਸਾਦ ਫਾਈਂਡ ਅ ਗ੍ਰੇਵ 'ਤੇ