ਰੂਪਮੰਜਰੀ ਘੋਸ਼ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Rupamanjari Ghosh) ਸ਼ਿਵ ਨਾਦਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੂਜੀ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ (1 ਫਰਵਰੀ 2016 - 31 ਜਨਵਰੀ 2022) ਸੀ। ਉਹ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਨੈਚੁਰਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਨਾਦਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਖੋਜ ਅਤੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਡੀਨ, ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼, ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਡੀਨ ਵੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਖੋਜ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਕੁਆਂਟਮ ਆਪਟਿਕਸ, ਲੇਜ਼ਰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਨਾਨਲਾਈਨਰ ਆਪਟਿਕਸ, ਕੁਆਂਟਮ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਕੁਆਂਟਮ ਮਾਪ ਅਤੇ ਮੈਗਨੇਟੋ-ਆਪਟਿਕਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[1]

ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਘੋਸ਼ ਇੱਕ ਖੋਜਕਾਰ, ਅਧਿਆਪਕ, ਭਾਸ਼ਣਕਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਹਨ। ਘੋਸ਼ ਕੋਲ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੈਂਪਸ - ਰਾਜਾਬਾਜ਼ਾਰ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ. (ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਸਨਮਾਨ) ਅਤੇ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. (ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ) ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਕੁਆਂਟਮ ਆਪਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਰੋਚੈਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, NY ਤੋਂ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰਸ਼ ਰੀਸ ਫੈਲੋ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[2] ਉਸਦੀਆਂ ਖੋਜ ਰੁਚੀਆਂ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਕੁਆਂਟਮ ਆਪਟਿਕਸ, ਲੇਜ਼ਰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਨਾਨਲਾਈਨਰ ਆਪਟਿਕਸ, ਅਤੇ ਕੁਆਂਟਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਦੋ-ਫੋਟੋਨ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ( ਸਪੌਂਟੇਨੀਅਸ ਪੈਰਾਮੀਟ੍ਰਿਕ ਡਾਊਨ-ਕਨਵਰਜ਼ਨ ਦੀ ਗੈਰ-ਲੀਨੀਅਰ ਆਪਟੀਕਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ) 'ਤੇ ਪ੍ਰੋ ਲਿਓਨਾਰਡ ਮੈਂਡੇਲ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਫੋਟੌਨ ਜੋੜਿਆਂ, ਅਤੇ ਸਿੰਗਲ ਫੋਟੌਨਾਂ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦੀ ਰਚਨਾ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।[3][4] ਆਪਣੀ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 24 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅਰਸੇ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਟੀ ਪੈਰਿਸ-ਸੂਦ, ਯੂਨੀਵਰਸਟੀ ਡੀ ਰੇਨੇਸ I ਅਤੇ ਈਕੋਲੇ ਨੌਰਮਲੇ ਸੁਪਰੀਉਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਘੋਸ਼ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡੀਨ ਹਨ। ਉਸ ਦੇ "ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਯੋਗਦਾਨ" ਲਈ ਸਟਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ,[5] ਉਹ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ DST (ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ) ਕਮੇਟੀਆਂ, UGC, CSIR, ਅਤੇ ਕਈ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਹਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। . ਉਸਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਰੀਕੁਲਮ ਫਰੇਮਵਰਕ-2005 ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ IX ਅਤੇ X ਲਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਉਂਸਿਲ ਆਫ਼ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ (NCERT) ਵਿਗਿਆਨ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਹ 2012 ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਨਾਦਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਨੈਚੁਰਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। ਉਸਨੇ ਖੋਜ ਅਤੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਡੀਨ, ਫੈਕਲਟੀ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਉਹ ਫਰਵਰੀ 2016 ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਨਾਦਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਬਣੀ।

ਅਵਾਰਡ

ਸੋਧੋ

ਘੋਸ਼ ਨੂੰ 2008 ਵਿੱਚ ਸਟਰੀਸ਼ਕਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਸਨਮਾਨ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Ghosh, Rupamanjari. "Professor Rupamanjari Ghosh". Jawaharlal Nehru University. Retrieved 11 October 2014.
  2. "Graduate Alumni 1980-1989". University of Rochester. Archived from the original on 15 ਅਕਤੂਬਰ 2014. Retrieved 11 October 2014.
  3. Ghosh, R.; Hong, C. K.; Ou, Z. Y.; Mandel, L. (1986). "Interference of two photons in parametric down-conversion". Physical Review A. 34 (5). American Physical Society: 3962–3968. doi:10.1103/PhysRevA.34.3962. PMID 9897741.
  4. Ghosh, R.; Mandel, L. (1987). "Observation of nonclassical effects in the interference of two photons". Physical Review Letters. 59 (17). American Physical Society: 1903–1905. doi:10.1103/PhysRevLett.59.1903. PMID 10035364. Retrieved 11 October 2014.
  5. "Stree Shakti Science Samman Citation" (PDF). Jawaharlal Nehru University. Retrieved 11 October 2014.
  6. "Prof. Rupamanjari Ghosh". Stree Shakti. Archived from the original on 17 ਅਕਤੂਬਰ 2014. Retrieved 11 October 2014.