ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਚੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਲੇਖ/19 ਦਸੰਬਰ
ਠਾਕੁਰ ਰੋਸ਼ਨ ਸਿੰਘ (22 ਜਨਵਰੀ 1892 -19 ਦਸੰਬਰ 1927) ਅਸਹਿਯੋਗ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਰੇਲੀ ਜਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਗੋਲੀ - ਕਾਂਡ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟਕੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਣ ਜੀਵਨ ਗੁਜ਼ਾਰਨ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਏ ਕਿ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਠਾਕੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਕਾਕੋਰੀ ਕਾਂਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਭਾਗ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਸੀ ਫਿਰ ਵੀਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਕਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਰੌਬੀਲੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਕਾਕੋਰੀ ਕਾਂਡ ਦੇ ਸੂਤਰਧਾਰ ਪੰਡਤ ਰਾਮ ਪ੍ਰਸਾਦ ਬਿਸਮਿਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਕਰਮੀ ਅਸ਼ਫ਼ਾਕਉਲਾ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਨਾਲ 19 ਦਸੰਬਰ 1927 ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਹੀ ਕਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਗੜ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜਨਪਦ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂਪੁਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਠਾਕੁਰ ਸਾਹਿਬ ਉਮਰ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ, ਖ਼ੁਰਾਂਟ, ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਅਚੁੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ ਸਨ।