ਵਿਹਾਰ ਝੀਲ (ਉਚਾਰਨ: [ʋiɦaːɾ] ) ਉੱਤਰੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ , ਬੋਰੀਵਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੰਜੇ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਿਠੀ ਨਦੀ ' ਤੇ ਵਿਹਾਰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਜਦੋਂ 1860 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ (ਨਿਰਮਾਣ 1856 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ), ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਸੈਲਸੇਟ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਝੀਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਤੁਲਸੀ ਝੀਲ ਅਤੇ ਪੋਵਈ ਝੀਲ (ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਗਈ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁੰਬਈ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। [1] ਇਹ ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 3% ਹੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਭਾਂਡੁਪ ਵਿਖੇ ਫਿਲਟਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡਾ ਵਾਟਰ ਫਿਲਟਰੇਸ਼ਨ ਪਲਾਂਟ ਸਥਿਤ ਹੈ। [2] [3] 850 ਵਿੱਚ, ਕੈਪਟਨ ਕ੍ਰਾਫੋਰਡ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਜਲ ਸਪਲਾਈ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਵਿਹਾਰ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। "ਵਿਹਾਰ ਵਾਟਰ ਵਰਕਸ" 'ਤੇ ਕੰਮ ਜਨਵਰੀ 1856 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ 1860 ਵਿੱਚ, ਜੌਨ ਲਾਰਡ ਐਲਫਿੰਸਟਨ ਦੇ ਗਵਰਨਰਸ਼ਿਪ ਦੌਰਾਨ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਵਿਹਾਰ ਝੀਲ
ਵਿਹਾਰ ਝੀਲ ਦੇ ਉੱਪਰ ਬੱਦਲ
ਵਿਹਾਰ ਝੀਲ ਦੇ ਉੱਪਰ ਬੱਦਲ
ਸਥਿਤੀਸੰਜੇ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ, ਮੁੰਬਈ
ਗੁਣਕ19°08′38″N 72°54′36″E / 19.1440°N 72.910°E / 19.1440; 72.910
Typeਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਸਰੋਵਰ
Primary inflowsਮੀਠੀ ਨਦੀ
Primary outflowsਮੀਠੀ ਨਦੀ
Catchment area18.96 km2 (7.32 sq mi)
Basin countriesIndia
ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਏਜੰਸੀBrihanmumbai Municipal Corporation
ਬਣਨ ਦੀ ਮਿਤੀ1860 (Construction started in January 1856)
Surface area7 km2 (2.7 sq mi)
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ34 m (112 ft)
Water volume9,200,000,000 imp gal (0.042 km3)
Surface elevation80.42 m (263.8 ft)
IslandsSalsette
Settlementsਮੁੰਬਈ

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ
 
ਵਿਹਾਰ ਝੀਲ ਪੋਵਈ ਝੀਲ ਅਤੇ ਤੁਲਸੀ ਝੀਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ

ਪਹੁੰਚ

ਸੋਧੋ

ਸੜਕ ਦੁਆਰਾ, ਇਹ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ 31 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ । ਉਪਨਗਰੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਟ੍ਰੇਨ ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚ ਕੁਰਲਾ ਜਾਂ ਅੰਧੇਰੀ ਕੋਲੋਂ ਦੀ ਹੈ।

 
ਮਿਠੀ ਨਦੀ ਜਿਸ 'ਤੇ ਵਿਹਾਰ ਝੀਲ 1860 'ਚ ਬਣੀ ਹੈ.
 
ਮਗਰ ਜਾਂ ਮਾਰਸ਼ ਮਗਰਮੱਛ

ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਘਟਨਾ

ਸੋਧੋ
 
ਮਹਿਮ ਕ੍ਰੀਕ ਜਿੱਥੇ ਮਿਠੀ ਨਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ 2006 ਵਿੱਚ ਮਿੱਠੇ ਪਾਣੀ ਹੋਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਸੀ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. [1] Bombay water supply history
  2. "History of Water Supply". Mumbai Pages. 21 July 1997. Retrieved 17 June 2018.
  3. [2] About Mumbai in Brief