ਸਪੰਗਗੁਰ ਤਸੋ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੇਨਡੋਂਗ ਤਸੋ, ਮੇਂਡੋਂਗ ਤਸੋ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੱਦਾਖ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਚੀਨ ਦੇ ਤਿੱਬਤ ਆਟੋਨੋਮਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੁਟੋਗ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਝੀਲ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਝੀਲ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਜੋਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਸਪਾਂਗੁਰ ਗੈਪ ਹੈ, ਇੱਕ ਨੀਵਾਂ ਪਾਸਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਝੀਲ ਪੈਂਗੋਂਗ ਤਸੋ ਹੈ। ਸਪਾਂਗੁਰ ਤਸੋ 4305 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 61.6 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਝੀਲ ਦਾ ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਤਾਪਮਾਨ -4 ਤੋਂ -2 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਾਲਾਨਾ ਵਰਖਾ 50 ਤੋਂ 75 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ।

ਸਪੰਗੁਰ ਸੋ ਝੀਲ
ਮੈਂਡੋਂਗ ਸੋ
ਸਥਿਤੀਰੁਤੋਗ ਕਾਉਂਟੀ, ਤਿੱਬਤ ਆਟੋਨੋਮਸ ਰੀਜਨ, ਚੀਨ
ਗੁਣਕ33°32′11″N 78°54′32″E / 33.53639°N 78.90889°E / 33.53639; 78.90889
TypeSoda lake
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ20.9 km (13.0 mi)
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੌੜਾਈMax 4.5 km (2.8 mi) average 2.95 km (1.83 mi)
Surface area61.6 km2 (23.8 sq mi)
Surface elevation4,305 metres (14,124 ft)

ਚੀਨ ਨੇ 1959 ਵਿੱਚ ਸਪੰਗਗੁਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਕੈਂਪ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ। [1] : 67 ਚੀਨ-ਭਾਰਤ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 1962 ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਭਾਰਤੀ ਚੌਕੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ। [1] : 176 

ਝੀਲ ਦਾ ਤਿੱਬਤੀ ਨਾਮ ਮੇਨਡੋਂਗ ਸੋ ਜਾਂ ਮੇਂਡੋਂਗ ਸੋ ਵੀ ਹੈ।( ਤਿੱਬਤੀ: སྨན་གདོང་མཚོਵਾਇਲੀ: sman gdong mtsho) ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਦਵਾਈ ਚਿਹਰਾ ਝੀਲ"। ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਸੋ ਰੁਲ ("ਕੌੜੀ ਝੀਲ") ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਨਮਕੀਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਕੌੜਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਭੂਗੋਲ

ਸੋਧੋ
 
ਨਕਸ਼ਾ 1: ਐਡਵਰਡ ਵੇਲਰ, 1863 ਦੁਆਰਾ ਮੈਪ ਕੀਤੇ ਸਪਾਂਗਗੁਰ ਅਤੇ ਪੈਂਗੌਂਗ ਖੇਤਰ
 
ਨਕਸ਼ਾ 2: ਸਪੰਗਗੁਰ ਅਤੇ ਪੈਂਗੌਂਗ ਖੇਤਰ ( ਏਐਮਐਸ, 1954)

ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ

ਸੋਧੋ
 
ਸਪੰਗਗੁਰ ਤਸੋ ( DMA, 1982) ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਚੀਨ-ਭਾਰਤੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਥਾਨ

ਨੋਟਸ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.

ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ

ਸੋਧੋ
  • Cunningham, Alexander (1854), Ladak: Physical, Statistical, Historical, London: Wm. H. Allen and Co
  • Strachey, Henry (1854), Physical Geography of Western Tibet, London: William Clows and Sons