ਸਪੰਗਗੁਰ ਤਸੋ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੇਨਡੋਂਗ ਤਸੋ, ਮੇਂਡੋਂਗ ਤਸੋ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੱਦਾਖ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਚੀਨ ਦੇ ਤਿੱਬਤ ਆਟੋਨੋਮਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੁਟੋਗ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਝੀਲ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਝੀਲ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਜੋਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਸਪਾਂਗੁਰ ਗੈਪ ਹੈ, ਇੱਕ ਨੀਵਾਂ ਪਾਸਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਝੀਲ ਪੈਂਗੋਂਗ ਤਸੋ ਹੈ। ਸਪਾਂਗੁਰ ਤਸੋ 4305 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 61.6 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਝੀਲ ਦਾ ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਤਾਪਮਾਨ -4 ਤੋਂ -2 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਾਲਾਨਾ ਵਰਖਾ 50 ਤੋਂ 75 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ।

ਸਪੰਗੁਰ ਸੋ ਝੀਲ
ਮੈਂਡੋਂਗ ਸੋ
ਸਥਿਤੀਰੁਤੋਗ ਕਾਉਂਟੀ, ਤਿੱਬਤ ਆਟੋਨੋਮਸ ਰੀਜਨ, ਚੀਨ
ਗੁਣਕ33°32′11″N 78°54′32″E / 33.53639°N 78.90889°E / 33.53639; 78.90889
TypeSoda lake
ਮੂਲ ਨਾਮLua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found.
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ20.9 km (13.0 mi)
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੌੜਾਈMax 4.5 km (2.8 mi) average 2.95 km (1.83 mi)
Surface area61.6 km2 (23.8 sq mi)
Surface elevation4,305 metres (14,124 ft)

ਚੀਨ ਨੇ 1959 ਵਿੱਚ ਸਪੰਗਗੁਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਕੈਂਪ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ। [1] : 67 ਚੀਨ-ਭਾਰਤ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 1962 ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਭਾਰਤੀ ਚੌਕੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ। [1] : 176 

ਝੀਲ ਦਾ ਤਿੱਬਤੀ ਨਾਮ ਮੇਨਡੋਂਗ ਸੋ ਜਾਂ ਮੇਂਡੋਂਗ ਸੋ ਵੀ ਹੈ।( ਤਿੱਬਤੀ: སྨན་གདོང་མཚོਵਾਇਲੀ: sman gdong mtsho) ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਦਵਾਈ ਚਿਹਰਾ ਝੀਲ"। ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਸੋ ਰੁਲ ("ਕੌੜੀ ਝੀਲ") ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਨਮਕੀਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਕੌੜਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਭੂਗੋਲ

ਸੋਧੋ
 
ਨਕਸ਼ਾ 1: ਐਡਵਰਡ ਵੇਲਰ, 1863 ਦੁਆਰਾ ਮੈਪ ਕੀਤੇ ਸਪਾਂਗਗੁਰ ਅਤੇ ਪੈਂਗੌਂਗ ਖੇਤਰ
 
ਨਕਸ਼ਾ 2: ਸਪੰਗਗੁਰ ਅਤੇ ਪੈਂਗੌਂਗ ਖੇਤਰ ( ਏਐਮਐਸ, 1954)

ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ

ਸੋਧੋ
 
ਸਪੰਗਗੁਰ ਤਸੋ ( DMA, 1982) ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਚੀਨ-ਭਾਰਤੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਥਾਨ

ਨੋਟਸ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 Kavic, Lorne J. (1967). India's Quest for Security. University of California Press.

ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ

ਸੋਧੋ