ਸਰੋਜਨੀ ਵਰਦੱਪਨ (21 ਸਤੰਬਰ 1921 - 17 ਅਕਤੂਬਰ 2013) ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰਾਜ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵਿਕਾ ਸੀ। ਉਹ ਮਦਰਾਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਐਮ. ਭਗਤਵਤਸਲਮ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਸਰੋਜਨੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਦਰਾਸ ਵਿੱਚ 21 ਸਤੰਬਰ 1921 ਨੂੰ ਭਗਤਵਤਸਲਮ ਅਤੇ ਗਿਆਨਸੁੰਦਰਮਬਲ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1] ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਭਗਤਵਤਸਲਮ ਮਦਰਾਸ ਲਾਅ ਕਾਲਜ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਨ।[2] ਉਸਨੇ ਲੇਡੀ ਸਿਵਾਸਵਾਮੀ ਗਰਲਜ਼ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਨੌਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ।[1][3] ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਘਰੇਲੂ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹਿੰਦੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ਾਰਾਧ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ।[1] ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਸਦੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਲਿਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ, ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਥਮਿਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ।[1] ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਰੂੜੀਵਾਦੀਤਾ ਕਾਰਨ ਉਸਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1] ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਸੇਵਾ ਦਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ।[1]

ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਉਸਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਵਰਦੱਪਨ ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।[1] ਸਰੋਜਨੀ 21 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4] ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ 1944 ਵਿੱਚ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਗਿਆ[4]

ਸਰੋਜਨੀ ਨੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੱਤਰ-ਵਿਹਾਰ ਰਾਹੀਂ ਮੈਸੂਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।[1] ਉਸਨੇ ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਵੈਸ਼ਨਵਵਾਦ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਸਰੋਜਨੀ ਨੇ "ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਸਵਾਮੀ ਨਰਾਇਣ ਅੰਦੋਲਨ" ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਥੀਸਿਸ ਲਈ 80 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਕੀਤੀ।[1] ਸਰੋਜਨੀ ਕਾਂਚੀ ਦੇ ਪਰਮਾਚਾਰੀਆ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰੇਂਦਰ ਸਰਸਵਤੀ ਦੀ ਵੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਬਲ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹੈ।[1][5][6] ਉਸਦੀ ਭਤੀਜੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਜਯੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ 17 ਅਕਤੂਬਰ 2013 ਨੂੰ 92 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ[7]

ਨੋਟਸ

ਸੋਧੋ
  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 Suganthy Krishnamachari (6 March 2009). "Saga of grit and success". The Hindu. Chennai, India. Archived from the original on 10 March 2009.
  2. "Biography: M.Bhaktavatsalam". Kamat Research Database. Kamat's Potpourri. Retrieved 27 December 2008.
  3. T. Chandra (2000). "Chennai Citizen: Sarojini Varadappan". Chennai Online. Archived from the original on 1 April 2009.
  4. 4.0 4.1 "Quit India Movement:'I do not know what kind of magic Gandhiji had but people listened to him'". Rediff News. 7 August 2002.
  5. Sarojini Varadappan. "Mahaswamigal of Kanchi". Sri Kanchi Kamakoti Peetham.
  6. S. Muthiah (28 May 2001). "A doctorate at 80". The Hindu.
  7. "Social worker Sarojini Varadappan dies aged 92 – The Times of India". The Times of India.