ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ
ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਓਰਾਇਨ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Orion) ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿੱਖ ਸਕਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਅਤੇ ਪਛਾਣਦੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਖਗੋਲਸ਼ਾਸਤਰੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਤਾਰੇ
ਸੋਧੋਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਮੁੱਖ ਤਾਰੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਂਜ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਤਾਰੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਇਸ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਚਮਕਣ ਵਾਲੇ ਤਾਰੇ ਇੱਕ ਸਿੱਧੀ ਲਕੀਰ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦਾ ਕਮਰਬੰਦ (ਓਰਾਇਨ ਦੀ ਬੈਲਟ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੱਤ ਮੁੱਖ ਤਾਰੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ -
ਤਾਰੇ ਦਾ ਨਾਮ | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾਮ | ਬਾਇਰ ਨਾਮ | ਵਿਆਸ (ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਕਿੰਨੇ ਗੁਣਾ ਜਿਆਦਾ) | ਤਾਰੇ ਦੀ ਜੋਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਬਲਤਾ(ਮੈਗਨਿਤਿਊਡ) | ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਦੂਰੀ (ਪ੍ਰਕਾਸ਼ - ਸਾਲ) | ਟਿਪੰਣੀ |
---|---|---|---|---|---|---|
ਆਦਰਾ (ਬੀਟਲਜੂਸ) | Betelgeuse | α Ori | ੬੬੭ | ੦ . ੪੩ | ੬੪੩ | |
ਰਾਜੰਨਿ (ਰਾਇਜਲ) | Rigel | β Ori | ੭੮ | ੦ . ੧੮ | ੭੭੨ | |
ਬਲਾਟਰਿਕਸ | Bellatrix | γ Ori | ੭ . ੦ | ੧ . ੬੨ | ੨੪੩ | |
ਮਿੰਤਾਕ | Mintaka | δ Ori | ਅਗਿਆਤ | ੨ . ੨੩ (੩ . ੨ / ੩ . ੩) / ੬ . ੮੫ / ੧੪ . ੦ | ੯੦੦ | ਇਹ ਦਰਅਸਲ ਇੱਕ - ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੋਲ ਘੁਮਦੇ ਦੋ ਤਾਰੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਬਹੁਤ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਮਸਲਨ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਅੱਗੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) |
ਏਪਸਿਲਨ ਓਰਾਔਨਿਸ | Alnilam | ε Ori | ੨੬ | ੧ . ੬੮ | ੧੩੫੯ | |
ਜੇਟਾ ਓਰਾਔਨਿਸ | Alnitak | ζ Ori | ਅਗਿਆਤ | ੧ . ੭੦ / ~ ੪ / ੪ . ੨੧ | ੮੦੦ | ਇਹ ਦਰਅਸਲ ਤਿੰਨ ਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਮੰਡਲ ਹੈ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਦੂਰਬੀਨ ਦੇ ਇੱਕ ਲੱਗਦੇ ਹਨ |
ਕਾਪਾ ਓਰਾਔਨਿਸ | Saiph | κ Ori | ੧੧ | ੨ . ੦੬ | ੭੨੪ |
ਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ
ਸੋਧੋਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ - ਜੁਲਦਾ ਇੱਕ ਮਿਰਗ (ਮਿਰਗ) ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਹਨ।