ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ

ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਓਰਾਇਨ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Orion) ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿੱਖ ਸਕਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਅਤੇ ਪਛਾਣਦੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਖਗੋਲਸ਼ਾਸਤਰੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

ਮ੍ਰਗਸ਼ੀਰਸ਼ ਜਾਂ ਓਰਾਇਨ (ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ) ਇੱਕ ਜਾਣਿਆ ਪਛਾਣਿਆ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਹੈ - ਪੀਲੀ ਧਾਰੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਓਰਾਇਨ ਖੇਤਰ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਲੀ ਹਰੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਓਰਾਇਨ ਦੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਹੈ

ਤਾਰੇ

ਸੋਧੋ

ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਮੁੱਖ ਤਾਰੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਂਜ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਤਾਰੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਇਸ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਚਮਕਣ ਵਾਲੇ ਤਾਰੇ ਇੱਕ ਸਿੱਧੀ ਲਕੀਰ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦਾ ਕਮਰਬੰਦ (ਓਰਾਇਨ ਦੀ ਬੈਲਟ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੱਤ ਮੁੱਖ ਤਾਰੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ -

ਤਾਰੇ ਦਾ ਨਾਮ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾਮ ਬਾਇਰ ਨਾਮ ਵਿਆਸ (ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਕਿੰਨੇ ਗੁਣਾ ਜਿਆਦਾ) ਤਾਰੇ ਦੀ ਜੋਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਬਲਤਾ(ਮੈਗਨਿਤਿਊਡ) ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਦੂਰੀ (ਪ੍ਰਕਾਸ਼ - ਸਾਲ) ਟਿਪੰਣੀ
ਆਦਰਾ (ਬੀਟਲਜੂਸ) Betelgeuse α Ori ੬੬੭ ੦ . ੪੩ ੬੪੩
ਰਾਜੰਨਿ (ਰਾਇਜਲ) Rigel β Ori ੭੮ ੦ . ੧੮ ੭੭੨
ਬਲਾਟਰਿਕਸ Bellatrix γ Ori ੭ . ੦ ੧ . ੬੨ ੨੪੩
ਮਿੰਤਾਕ Mintaka δ Ori ਅਗਿਆਤ ੨ . ੨੩ (੩ . ੨ / ੩ . ੩) / ੬ . ੮੫ / ੧੪ . ੦ ੯੦੦ ਇਹ ਦਰਅਸਲ ਇੱਕ - ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੋਲ ਘੁਮਦੇ ਦੋ ਤਾਰੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਬਹੁਤ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਮਸਲਨ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਅੱਗੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ)
ਏਪਸਿਲਨ ਓਰਾਔਨਿਸ Alnilam ε Ori ੨੬ ੧ . ੬੮ ੧੩੫੯
ਜੇਟਾ ਓਰਾਔਨਿਸ Alnitak ζ Ori ਅਗਿਆਤ ੧ . ੭੦ / ~ ੪ / ੪ . ੨੧ ੮੦੦ ਇਹ ਦਰਅਸਲ ਤਿੰਨ ਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਮੰਡਲ ਹੈ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਦੂਰਬੀਨ ਦੇ ਇੱਕ ਲੱਗਦੇ ਹਨ
ਕਾਪਾ ਓਰਾਔਨਿਸ Saiph κ Ori ੧੧ ੨ . ੦੬ ੭੨੪

ਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ

ਸੋਧੋ

ਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ - ਜੁਲਦਾ ਇੱਕ ਮਿਰਗ (ਮਿਰਗ) ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਹਨ।