ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ (Sindhi ਟੋਪੀ) ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਘੱਟ ਹੀ ਸਿੰਧੀ ਕੁਫੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ [1] ਇੱਕ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਟੋਪੀ ਹੈ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੰਧ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਰਕ ਜਾਂ ਸਰਾਇਕੀ ਅਜਰਕ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ ਨੂੰ ਸਿੰਧੀ ਸਰਾਇਕੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਬਲੋਚੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2][3][4][5]

ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ
ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣੀ ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ 'ਤੇ ਅਜਰਕ ਦਾ ਵੇਰਵਾ

ਇਤਿਹਾਸ ਸੋਧੋ

ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਲਹੋਰਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਤਾਲਪੁਰਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਮ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ।[6] ਇਹ ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਦਸਤਾਰ ਪਹਿਨਦੇ ਸਨ।[6] ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ, ਸਿੰਧੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸਿੰਧੀ ਹਿੰਦੂਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਮਿਲ ਜਾਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।[7]

ਸਿੰਧੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ, ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਜਾਂ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਵਜੋਂ, ਰਵਾਇਤੀ ਅਜਰਕ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[8] ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਬੁਣੀਆਂ ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਉਤਪਾਦ ਹਨ, ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਥਰਪਾਰਕਰ, ਉਮਰਕੋਟ, ਸੰਘਰ ਅਤੇ ਸਿੰਧ ਦੇ ਮੀਰਪੁਰਖਾਸ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।[9]

ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ, ਅਜਰਕ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੰਧੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[10] ਦਸੰਬਰ 2009 ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ ਦਿਵਸ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੰਧ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੰਧੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਸਿੰਧੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਦਿਵਸ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।[10][9]

ਵਰਣਨ ਸੋਧੋ

ਟੋਪੀ ਇੱਕ ਬੇਲਨਾਕਾਰ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਕੈਪ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਅੱਗੇ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ arch ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਕੱਟ-ਆਊਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਕਸਰ ਅਜਰਕ ਨਾਲ ਪਹਿਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਟੋਪੀ ਨੂੰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਜਿਓਮੈਟ੍ਰਿਕਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਨਾਲ ਕਢਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਛੋਟੇ ਟੁਕੜੇ ਜਾਂ ਰਤਨ ਸਿਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[11]

 
ਜ਼ੁਲਫ਼ਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਜੂਨੀਅਰ ਸਿੰਧੀ ਟੋਪੀ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Buy Sindhi / Nagina Cap / Kufi / Topi MK#46 - Online in Pakistan | Cultural crafts, Hand weaving, Sindhi people".
  2. "History of Sindhi Topi (Cap) (سنڌي ٽوپي جي تاريخ)". 7 December 2009.
  3. Ring, Laura A. (2006). Zenana: Everyday Peace in a Karachi Apartment Building (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Indiana University Press. p. 10. ISBN 978-0-253-21884-1.
  4. "'Sindhi topi and Ajrak Day' the culture of Sindh". magtimes.com. Archived from the original on 2013-11-04. Retrieved 2013-11-01. Origins of Sindhi Topi
  5. Ross (C.I.E.), David (1883). The land of the five rivers and Sindh (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Chapman and Hall. p. 3.
  6. 6.0 6.1 Burton, Sir Richard Francis (1851). Sindh, and the Races that Inhabit the Valley of the Indus (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). W. H. Allen. p. 285. The peculiar Sindhi cap, which has been compared, not inaptly, to a European hat inverted, was known in the time of the Kalhoras, but came into general use under the Talpurs. It is now worn by all but religious characters, who prefer the turban.
  7. Hughes, Albert William (1874). A Gazetteer of the Province of Sindh (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). G. Bell and Sons. p. 585.
  8. "Sindh celebrates Sindh Culture Day". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2010-12-04. Retrieved 2021-04-09.
  9. 9.0 9.1 "Sindh celebrates first ever 'Sindhi Topi Day'". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2009-12-06.
  10. 10.0 10.1 "How Celebrations Of Sindhi Culture Day Started?| Daily Outcome" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2021-12-05.
  11. Desk, Web (2022-02-24). "Pakistan wears many hats, literally". Aaj.tv (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ਸੋਧੋ