ਸੁਧੀਰਾ ਦਾਸ ( /dɑːs/ ; 8 ਮਾਰਚ 1932 – 30 ਅਕਤੂਬਰ 2015) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸੀ।[1] ਉਹ ਓਡੀਸ਼ਾ ਰਾਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸੀ।[2][3][4][5] ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਬਣ ਗਈ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਵਰਜਿਤ ਸੀ।[2]

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਉਸਦਾ ਜਨਮ 8 ਮਾਰਚ 1932 ਨੂੰ ਕਟਕ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੁਲੀਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ[6][2] ਉਸ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਗਣਿਤ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ।[6][3]

ਸਿੱਖਿਆ ਸੋਧੋ

ਉਸਨੇ 1951 ਵਿੱਚ ਰੇਵੇਨਸ਼ਾ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ 1956 ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਕਲਕੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰੇਡੀਓ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਸ ਲਈ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ।[2][6][7]

ਕੰਮ ਸੋਧੋ

ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. (ਤਕਨੀਕੀ), ਦਾਸ ਨੇ 1957 ਵਿੱਚ ਗਣਿਤ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਬਰਹਮਪੁਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਕੂਲ (ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਮਾ ਚਰਨ ਪਟਨਾਇਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਕੂਲ ) ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮਹਿਲਾ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ, ਰੁੜਕੇਲਾ ਦੀ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਬਣ ਗਈ। 1957-1990 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਓਡੀਸ਼ਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।[6] ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਵੂਮੈਨਸ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ, ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਜੋ ਮਹਿਲਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਡਿਪਲੋਮਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[2][6]

ਮੌਤ ਸੋਧੋ

ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ 30 ਅਕਤੂਬਰ 2015 ਨੂੰ 83 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ[2][6][7]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Bulletin of the National Institute of Sciences of India. National Institute of Sciences of India. 1955.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "Odisha's first woman engineer passes away". www.dailypioneer.com. Daily Pioneer. 1 November 2015. Retrieved 16 July 2016.
  3. 3.0 3.1 "First woman engineer of Odisha dies". OdishaSunTimes.com. Odisha Sun Times. 30 October 2015. Retrieved 16 July 2016.
  4. "First Women and First Person of Orissa". Orissaspider.com. 7 September 2011. Archived from the original on 25 ਅਗਸਤ 2016. Retrieved 16 July 2016.
  5. Orissa reference: glimpses of Orissa. TechnoCAD Systems. 2001.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  7. 7.0 7.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :1