ਸੰਜੇ ਝੀਲ ਇੱਕ ਬਨਾਵਟੀ ਝੀਲ ਹੈ ਜੋ ਦਿੱਲੀ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ (DDA) ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਬੀ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਲੋਕਪੁਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, [6] ਮਯੂਰ ਵਿਹਾਰ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। [7] ਇਹ ਝੀਲ 69 hectares (170 acres) ਜੰਗਲੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਗਭਗ 17 hectares (42 acres) ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਸੰਜੇ ਲੇਕ ਪਾਰਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [2] ਸੰਜੇ ਝੀਲ ਨੂੰ 1970 [8] ਵਿੱਚ ਡੀਡੀਏ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1982 ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ [2] ਝੀਲ ਕੁਝ ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ [9] ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸੀ ਰੁੱਖ ਹਨ। [10] ਸੈਰ ਕਰਨ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਫਿਟਨੈਸ ਟਰੈਕ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।

ਸੰਜੇ ਝੀਲ
Sanjay Lake in New Delhi, India
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੰਜੇ ਝੀਲ
ਸਥਿਤੀਤ੍ਰਿਲੋਕਪੁਰੀ, ਪੂਰਬੀ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ
ਗੁਣਕ28°36′51″N 77°18′14″E / 28.61417°N 77.30389°E / 28.61417; 77.30389
Typeਬਨਾਵਟੀ ਝੀਲ
ਵ੍ਯੁਪੱਤੀSanjay Gandhi[1][2]
ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਏਜੰਸੀDDA[3] (1982-2009)
Delhi Tourism Department (2009 – present)[4]
ਬਣਨ ਦੀ ਮਿਤੀ1982[1]
Surface area17 ha (0.066 sq mi)[5]
Settlementsਦਿੱਲੀ

ਸੰਜੇ ਝੀਲ ਪਾਰਕ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਝੀਲ, ਪੂਰਬੀ ਪਾਸੇ ਕਲਿਆਣਪੁਰੀ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਲੋਕਪੁਰੀ ਦੀਆਂ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਕਲੋਨੀਆਂ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਪਾਸੇ ਮਯੂਰ ਵਿਹਾਰ ਨਾਲ ਘਿਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। [11] [4] ਸੰਜੇ ਝੀਲ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਝੀਲ ਹੈ। ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ, ਪਿੱਛਲੀ ਵਗਦੀ ਯਮੁਨਾ ਦੁਆਰਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਧਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਇਸ ਨੂੰ ਹਿੰਡਨ ਨਦੀ ਚੈਨਲ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਪਾਣੀ ਮਿਲਿਆ।

ਭੂਗੋਲ

ਸੋਧੋ
 
ਸੰਜੇ ਲੇਕ ਪਾਰਕ, ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੱਤਖਾਂ

ਹਰ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇੱਥੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੰਛੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। [12] ਸਥਾਨਕ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਝੀਲ 90 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। [13] ਸ਼ਵੇਲਰ, ਪਿਨਟੇਲ, ਕਾਮਨ ਪੋਚਾਰਡ, ਟੂਫਟਡ ਪੋਚਾਰਡ, ਕਾਮਨ ਟੀਲ, ਇੰਡੀਅਨ ਸਪਾਟ-ਬਿਲਡ ਡਕ, ਪੀਲੇ ਹੈੱਡਡ ਵੈਗਟੇਲ ਅਤੇ ਪਾਈਡ ਵੈਗਟੇਲ ਕੁਝ ਪੰਛੀ ਹਨ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਝੀਲ 'ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ । [12] ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਛੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਝੀਲ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਣੀ ਡੂੰਘਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਮਨੁੱਖੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। [12]

 
ਸੰਜੇ ਝੀਲ ਪਾਰਕ ਲਈ ਦਾਖਲਾ ਗੇਟ
 
ਸੰਜੇ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਦਾ ਮੈਦਾਨ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 Miller, Sam (October 2010). Delhi: Adventures in a Megacity (PB) (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Penguin Books India. p. 153. ISBN 9780143415534. Retrieved 29 September 2016.
  2. 2.0 2.1 2.2 Kunal, Ranjan (12 March 2014). "Urbanization takes a toll on Sanjay Lake". DNA. Daily News & Analysis. Retrieved 29 September 2016.
  3. Context: Built, Living, and Natural (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). DRONAH. 2005. p. 51. Retrieved 29 September 2016.
  4. 4.0 4.1 Staff Reporter (20 January 2014). "The story of a disappearing Sanjay Lake". The Hindu (in Indian English). Retrieved 29 September 2016.
  5. Shukla, Siddheshwar (14 May 2012). "Sanjay Lake on last legs?". Millennium Post. Retrieved 29 September 2016.
  6. Jain, Ashok Kumar (2009). Low Carbon City: Policy, Planning and Practice (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Discovery Publishing House. p. 314. ISBN 9788183564687.
  7. Environment Education (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). APH Publishing. 2007. ISBN 9788131302835. Retrieved 29 September 2016.
  8. "Sanjay lake -- dying silently". Centre for Science and Environment. 2012.
  9. Tankha, Madhur (15 April 2014). "A wetland in East Delhi that even migratory birds shun". The Hindu (in Indian English). Retrieved 29 September 2016.
  10. "Landmark Greens: Sanjay Lake". Delhi Development Authority. Archived from the original on 2013-07-03. Retrieved 2023-05-15.
  11. Garg, Chitra (2007). Travel India : a complete guide to tourist. New Delhi: Lotus Press. p. 185. ISBN 978-8183820844.
  12. 12.0 12.1 12.2 Ranjan, Kunal (12 March 2014). "Will migratory birds come to Sanjay Lake next year?". Daily News & Analysis. Retrieved 29 September 2016.
  13. Kumar, Pratik (17 January 2016). "Adventure park spells bad news for birds here". Deccan Herald. DHNS. Retrieved 29 September 2016.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

ਸੋਧੋ