ਸੰਮੀ (ਨਾਚ)
ਸੰਮੀ (Shahmukhi: سمّی) ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਨਾਚ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਆਰੰਭ “ਪੰਜਾਬ” ਦੇ ਕਬਾਇਲੀ ਫ਼ਿਰਕੇ ਤੋਂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਨਾਚ ਰਾਇ ਜਾਤੀ, ਬਾਜ਼ੀਗਰ ਲੋਕ, ਲਬਾਣਾ ਬਿਰਾਦਰੀ ਅਤੇ ਸਾਂਸੀ ਬਿਰਾਦਰੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬੀ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਮੀ ਨਾਚ ਵਧੇਰੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਸਾਂਦਲਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ।
ਲੋਕ ਕਥਾ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਇਹ ਨਾਚ ਮਾਰਵਾੜ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੰਮੀ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੇਮੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਰਾਜਕੁਆਰ ਸਚਕੁਮਾਰ, ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ਵਿੱਚ ਕਰਦੀ ਸੀ।
ਪਹਿਰਾਵਾ
ਸੋਧੋਇਸ ਨਾਚ ਨੂੰ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਔਰਤਾਂ ਕੁੜਤਾ ਅਤੇ ਲੰਬਾ ਲਹਿੰਗਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਚ ਨਾਲ ਬਾਲਾਂ ਦਾ ਚਾਂਦੀ ਰੰਗਾ ਗਹਿਣਾ ਵੀ ਸੰਬੰਧਤ ਹੈ।
ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ
ਸੋਧੋਸੰਮੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਔਰਤਾਂ “ਗਿੱਧੇ” ਵਾਂਗ ਇੱਕ ਘੇਰਾ ਬਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਹਾਂ ਪਾ ਕੇ ਖੜ੍ਹ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਧਮਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਢੋਲਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1] ਇਸ ਨਾਚ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਗੀਤ ਦੀ ਤੁੱਕ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਾਚ ਸਮੇਂ ਵਾਰ ਵਾਰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੇਰੀ ਸੰਮੀ
ਗੀਤ
ਸੋਧੋਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੇਰੀ ਸੰਮੀਏ,
ਸੰਮੀ ਮੇਰੀ ਵਾਰ,
ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੇਰੀ ਸੰਮੀਏ,
ਕੋਠੇ ਉੱਤੇ ਕੋਠੜਾ ਨੀਂ ਸੰਮੀਏ,
ਕੋਠੇ ਤਪੇ ਤੰਦੂਰ ਮੇਰੀ ਸੰਮੀਏ,
ਗਿਣ-ਗਿਣ ਲ੍ਹਾਵਾਂ ਪੂਰ ਨੀਂ ਸੰਮੀਏ,
ਖਾਵਣ ਵਾਲਾ ਦੂਰ ਨੀਂ ਸੰਮੀਏ,
ਸੰਮੀ ਮੇਰੀ ਵਾਰ,
ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੇਰੀ ਸੰਮੀਏ,
ਸੰਮੀ ਮੇਰੀ ਵਾਰ,
ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੈਂ ਵਾਰੀ ਮੇਰੀ ਸੰਮੀਏ