ਅਬੁਲ ਮਨਸੂਰ ਅਹਿਮਦ

ਅਬੁਲ ਮਨਸੂਰ ਅਹਿਮਦ ( ਬੰਗਾਲੀ: আবুল মনসুর আহমদ, pronounced [abul mɔnsuɾ aɦmɔd̪]; ਜਨਮ ਅਹਿਮਦ ਅਲੀ ਫਰਾਜ਼ੀ, 3 ਸਤੰਬਰ 1898 – 18 ਮਾਰਚ 1979) ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਵਕੀਲ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲਿਖਾਰੀ ਸੀ।

ਅਹਿਮਦ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਰਕਰ ਵਜੋਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਨਿੱਤਰਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਹੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਕਿਸਾਨੀ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਕੀਲ, ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਿਮ ਕਾਂਗਰਸੀ ਵਰਕਰਾਂ ਵਾਂਗ ਕਾਂਗਰਸ ਵੱਲੋਂ ਮੁਸਲਿਮ ਕਿਸਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ, ਉਸਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਾ ਸਮਿਤੀ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਕ-ਪ੍ਰਜਾ ਸਮਿਤੀ ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਸੰਸਥਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਿਆਸੀ ਭੁਜਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਕ-ਪ੍ਰਜਾ ਪਾਰਟੀ (ਕੇਪੀਪੀ) ਸੀ। ਉਹ ਵੱਡੇ ਮੈਮਨਸਿੰਘ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੇਪੀਪੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜੱਥੇਦਾਰ ਬਣ ਗਿਆ। 1937 ਦੀਆਂ ਸੂਬਾਈ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਪੀਪੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਏ ਕੇ ਫਜ਼ਲੁਲ ਹਕ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ, ਅਹਿਮਦ ਉਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਪਾਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ। ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੇਪੀਪੀ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ, ਉਸਨੇ 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਸਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਟੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜਗੀਰੂ ਪਤਵੰਤਿਆਂ ਅਤੇ ਪਾਦਰੀਆਂ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੇਪੀਪੀ ਦੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।

ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾਵਾਂ

ਨਾਵਲ

• ਸੱਤਿਆ ਮਿਥਿਆ (1953)
• ਜੀਵਨ ਖੁਸ਼ਹਾਲ (1955)
• ਆਬ-ਏ-ਹਯਾਤ (1968)

ਵਿਅੰਗ

• ਆਇਨਾ (1936-1937)
• ਫੂਡ ਕਾਨਫਰੰਸ (1944)
• ਗੁਲਿਵਰਰ ਸਫਰਨਾਮਾ
• ਅਸਮਾਨੀ ਪਰਦਾ

ਆਸਾਨ ਕਿਤਾਬ

• ਪਾਕ-ਬੰਗਾਲੀ ਕਲਚਰ (1966)
• ਸਾਡੀ ਆਜ਼ਾਦੀ

ਅਵਾਰਡ

• ਬੰਗਲਾ ਅਕੈਡਮੀ ਸਾਹਿਤਕ ਪੁਰਸਕਾਰ (1960)
• ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਅਵਾਰਡ (1979)
• ਨਸੀਰੂਦੀਨ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ